Podano krótką charakterystykę produktów termooksydatywnych przemian tłuszczów, w tym szczególnie toksycznych dla zdrowia człowieka, które powstają podczas smażenia żywności w tzw. .głębokim tłuszczu". Na podstawie przeglądu literatury światowej oraz badań własnych przedstawiono możliwość ograniczenia procesów niekorzystnych przemian lipidów poprzez stosowanie dodatków do medium smażalniczego, będących substancjami naturalnymi lub syntetycznymi. Uzasadniono możliwość zastąpienia typowych powszechnie stosowanych syntetycznych przeciwutleniaczy, takich jak BHT, BHA, przeciwutleniaczami naturalnymi, endogennie występującymi w olejach roślinnych, oraz obecnymi w ekstraktach z roślin (owsa, łusek owsa) oraz ziół (szałwii, rozmarynu).
Proces wzbogacania tłuszczu mlecznego i jego wysokotopliwej frakcji (tt. 41°C) w NNKT prowadzono za pomocą enzymatycznego prze estryfikowania tych tłuszczów olejem słonecznikowym, w obecności lipazy Lipozyme RM IM. Stosowano różne proporcje molowe reagentów. Triacyloglicerole (TAG) z surowców i produktów przeestryfikowania izolowano przy pomocy chromatografii kolumnowej. Określono skład kwasów tłuszczowych oraz strukturę otrzymanych triacylogliceroli. Stwierdzono, że w strukturyzowanych TAG tłuszczu mlecznego, przy stosunku molowym reagentów 1:1, zawartość kwasu linolowego (Cl8:2) wzrosła z wartości wyjściowej 1,2% do 32,6%, a sumaryczna zawartość kwasów nasyconych spadła z 67,7 do 40,0%. Natomiast w przypadku przeestryfikowania frakcji tłuszczu mlecznego olejem słonecznikowym zawartość C 18:2 wzrosła, w zależności od zastosowanych proporcji reagentów 1:1 lub 2:1, odpowiednio z 0,9% do 31,2%, lub do 22,4%, a ilość wszystkich kwasów nasyconych obniżyła się odpowiednio z 72,5 do 42,3 lub 55,1%.
Określono właściwości przeciwutleniające polifenoli obecnych w sokach z kapusty surowej oraz kiszonej w czasie obróbki termicznej w 100°C. Zawartość polifenoli (oznaczana met. Folina - Ciocalteu) w soku z kapusty surowej rośnie z ~ 0,3 mg/ml do ~ 1,2 mg/ml po 6 godz. ogrzewania, a w przypadku soku z kapusty kiszonej maleje odpowiednio z - 0,6 mg/ml do ~ 0,14 mg/ml. Uzyskano dobrą korelacją pomiędzy zawartością polifenoli a aktywnością przeciwutleniającą soków nie ogrzewanych i ogrzewanych oznaczaną testem ABTS. Na podstawie testu ß - karoten - kwas linolowy stwierdzono, że sok z kapusty surowej w całym badanym okresie obróbki termicznej efektywniej chroni tłuszcz (kwas linolowy) przed utlenianiem niż sok z kapusty kiszonej.
BACKGROUND AND AIMS: Affective spectrum disorders are a group of affective-, anxiety-, and stress-related syndromes which present a number of overlapping features. These relatively common syndromes are potentially life threatening and are associated with a high morbidity and mortality of individuals in the developed countries. Stress has been shown to be an important factor in the pathophysiology of affective spectrum disorders. The aim of the present study was to determine how the repeated neck restraint stress influences the behavior of the mice. We tested whether effects of the repeated stress depend on the number of daily restraint sessions. We also measured blood levels of ACTH and corticosterone. METHODS: C57BL/6 male mice were exposed to 1, 3, 7, 14 or 21 daily neck restraint sessions lasting 10 minutes. Control animals were subjected to manual handling. On the next day after the last restraint or handling depressive-like symptoms were evaluated using the tail suspension test (TST) and anxiety-like behavior was examined using the elevated plus maze (EPM) and open field test (OF). Plasma levels of corticosterone and ACTH were measured using the immunoassay kits. RESULTS: The data obtained so far suggest that mice subjected to 3 neck restraint stress sessions display a significant increase in the immobility time in the TST and enhanced behavioral signatures of anxiety in EPM and OF. After 7, 14 and 21 restraint sessions we observed a gradual decline of the behavioral response to stress, however depressive and anxiety signs were still present. Behavioral consequences of restraint stress were correlated with alterations in the ACTH and corticosterone level. CONCLUSION: These results shed a light on physiological mechanisms of the stress response and may lead in future to new therapies for depressed and/or anxious patients. Support: Jagiellonian University (project SET), Polish National Science Center grant no. 2013/09/D/NZ4/00592
Badano wpływ kapusty surowej i kiszonej na ochroną tłuszczu (smalec lub olej rzepakowy) przed utlenianiem podczas długotrwałej obróbki cieplnej. Stwierdzono, że głębokość przemian jest związana z rodzajem tłuszczu (zwierzęcy lub roślinny) i czasem procesu. Obecność kapusty chroni obydwa tłuszcze, a zwłaszcza smalec, przed utlenianiem. Wykazano, że wpływają na to zarówno przeciwutleniacze obecne w kapuście, jak i warunki obróbki termicznej, które ograniczają dostęp tlenu do tłuszczu. Lepsze właściwości przeciwutleniające podczas ogrzewania tłuszczu wykazywała kapusta surowa.
Partial hydrogénation of rapeseed and soybean oils with Ni catalyst yielded the products of different chemical and physicochemical properties. The consistency of these products at room temperature varied from liquid through semi-solid to solid. Chemical and rheological characteristics of the hydrogenated products were compared with their resistance to oxidation, being determined by storage test and accelerated manostatic method. Despite different content of octadecadienoic acids, both oils showed similar oxidative stability, as measured by the length of manostatically-determined induction period, when their relative content of trienoic acids was reduced by hydrogénation to about 3%. The induction period for these oils was one and half as long as for initial oils. The induction period lengthened three times when linolenic acid was removed from both oils by hydrogénation. Rapeseed and soybean oils hydrogenated to iodine values of below 90 and 110, respectively, had the peroxide values of below 10 meq 0/kg after 70 weeks of storage at 4°C in the dark (thus they were still edible according to the Polish standard), whereas the non-hydrogenated oils had the above peroxide value after about 20 weeks of storage.