Zaprezentowano metodę analizy i oceny strat ziarna w kombajnie zbożowym. Omówiono wpływ elektronizacji kombajnu zbożowego, w tym wyposażenia go w komputer pokładowy, na jakość pracy kombajnu zbożowego. Uzasadniono, ze komputer pokładowy stanowi niezbędny element budowy maszyn rolniczych XXI wieku.
W artykule zaprezentowano zasadniczne zagadnienia i kierunki mechatroniki rolniczej, nowej dziedziny nauki i techniki, zajmującej się projektowaniem oraz realizowaniem nowej generacji mechatronicznych systemów automatycznego sterowania pracą maszyn i urządzeń technicznych stosowanych w rolnictwie. Przedstawiono koncepcję komputera pokładowego dla kombajnu zbożowego. Uzasadniono istotność wpływu stosowania systemów mechatronicznych w budowie maszyn na ekologiczność i sozologiczność tych maszyn. Zbudowano i przeanalizowano model matematyczny procesu strat ziarna w kombajnie zbożowym. Wskazano na przydatność tego modelu przy projektowaniu komputera pokładowego, stanowiącego podsystem sterujący mechatronicznego systemu sterowanią pracą kombajnu zbożowego. W budowie systemów mechatronicznych wyróżniono następujące podsystemy: sensoryczny, sterujący, wykonawczy oraz łączący. Maszyny wyposażone w systemy mechatroniczne uznano jako maszyny XXI wieku.
In the paper decision problems in private farms are presented. The expert systems and decision model for choosing of mechanization forms are also described. As criterions of efficiency of mechanization were accepted minimization of mechanization costs.