W artykule przeprowadzono analizą operacji sterowania cięciem patroszącym. Określono na podstawie pomiarów kształt i rozmiary jamy brzusznej śledzi bałtyckich w funkcji ich maksymalnej grubości, przyjętej za mierzony parametr w operacji sterowania. Znajomość tych zależności, przedstawionych w artykule w postaci modeli statystycznych, jest niezbędna w procesie projektowania maszyn do patroszenia. Pokazano również przykład praktycznego wykorzystania wyników badań w konstrukcji samonastawnej kasety załadowczej, mogącej stanowić element odgławiarko-patroszarek.