Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich powinien opierać się na wielofunkcyjności oraz wykorzystaniu różnych walorów wsi, w tym również tych naturalnych. Przyrodniczo cenne obszary objęte programami ochrony, takimi jak Natura 2000, bardzo często postrzegane są jednak jako bariery, a nie czynniki potencjalnie wspierające rozwój. W ostatnich latach wokół obszarów Natura 2000 narosło wiele konfliktów, utrudniających nie tylko realizację zadań ochronnych, lecz także wykorzystanie możliwości, jakie ten program stwarza dla rozwoju lokalnego. Niniejsza praca przedstawia wyniki badań nad poziomem akceptacji i opinii kluczowych grup interesariuszy oraz problemami związanymi z funkcjonowaniem programu Natura 2000 podczas przygotowywania planów zadań ochronnych. Badania przeprowadzono wśród 350 uczestników jednodniowych szkoleń nt. programu Natura 2000 przeprowadzonych we wszystkich województwach w Polsce w okresie od stycznia do marca 2013 roku. Wyniki wskazują, iż pomimo dostrzegania przez respondentów wykorzystania Natury 2000 jako atutu w rozwoju lokalnym (głównie w sektorze turystycznym), to wciąż bariery inwestycyjne są główną przyczyną obaw i negatywnych opinii na jej temat. Ankietowani widzą także zdecydowaną potrzebę zaangażowania szerszego niż dotychczas spektrum interesariuszy w proces zarządzania takimi obszarami i pogłębienia dialogu pomiędzy nimi. Aby zarządzanie obszarami Natura 2000 szło w parze z rozwojem obszarów wiejskich, potrzebne jest rzeczywiste przyswojenie wiedzy o programie oraz zaangażowanie samorządów gminnych i innych interesariuszy w przygotowanie planów zadań ochronnych, a także realne wsparcie grup ponoszących koszty programu.