Prawne aspekty zachowania i wykorzystania roślinnych zasobów genowych

• Autorzy: Gacek E.S.

Warianty tytułu

EN

Legal aspects of conservation and utilization of plant genetic resources

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule odniesiono się do wybranych zagadnień dotyczących ochrony własności intelektualnej podczas wykorzystania roślinnych zasobów genowych w hodowli roślin i biotechnologii. Problematyka ochrony własności intelektualnej w obszarach zachowania i wykorzystania zasobów genowych w kontekście ochrony bioróżnorodności jest szeroko dyskutowana. Na poziomie międzynarodowym, zagadnienia ochrony prawnej są regulowane m.in. w Konwencji o Bioróżnorodności (CBD) i Międzynarodowym Traktacie ds. Zasobów Genetycznych dla Wyżywienia i Rolnictwa (IT PGRFA). Z uwagi na fakt, że odmiany roślin uprawnych stanowią swoisty typ wynalazków, do ich ochrony prawnej stosuje się unikatowy system własności intelektualnej przedstawiony w Konwencji UPOV (Międzynarodowy Związek ds. Ochrony Nowych Odmian Roślin). Zgodnie z tym międzynarodowym instrumentem prawnym, hodowcom odmian roślin, przyznawane jest wyłącznie prawo do odmian. Nowe odkrycia w obszarze biotechnologii są chronione przez patenty, podobnie jak w przypadku wynalazków przemysłowych. W artykule przedstawiono też wybrane aspekty koegzystencji pomiędzy ochroną prawną w wymienionych obszarach i wynikającym stąd implikacjami komercyjnymi.

EN

This article addresses some issues connected with the protection of intellectual property during the utilization of plant genetic resources in plant breeding and biotechnology. Intellectual property issues in the areas of genetic resources conservation and exploitations in the context of biodiversity preservation are widely discussed. At the international level they are regulated by the Convention on Biodiversity (CBD) and by the International Treaty on Plant Genetic Resources for food and Agriculture (IT PGRFA). Due to the fact, that plant varieties constitute a special type of innovations, they reąuire a unique legal protection, which is provided by the Convention of UPOV (International Union for the Protection of New Varieties of Plants). Based on the provisions of this international legal instrument, plant breeders are granted exclusive rights to their varieties. New biotechnological innovations are usually protected by utility patents, which are similar to other industrial discoveries. Some of the issues of coexistence between ditferent types of intellectual property rights in the above areas (plant genetic resources, plant breeding, biotechnology) as well as commercial implications arising from this coexistence, are discussed in this article.

Słowa kluczowe

PL

aspekty prawne; biotechnologia; hodowla roslin; ochrona prawna; ochrona wlasnosci intelektualnej; odmiany roslin; rosliny uprawne; roznorodnosc biologiczna; wykorzystanie; zachowanie roznorodnosci biologicznej; zasoby genowe

EN

legal aspect; biotechnology; plant breeding; legal protection; intellectual property; plant cultivar; cultivated plant; biodiversity; resource utilization; biodiversity conservation; genetic resource

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2010
• Tom: 555
• Opis fizyczny: s.37-45,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gacek E.S.

• Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, 63-022 Słupia Wielka

Bibliografia

• CBD 1992. Convention on Biodiversity (CBD). 1992. Rio de Janeiro.
• CR (ЕС) 2100, 1994. Council Regulation (ЕС), No. 2100/94 on Community plant variety rights. Official Journal, L. 227, 01 IX 2004: 0001-0030.
• CR (ЕС) 870, 2004. Council Regulation (ЕС) No. 870/2004 of 24 April, 2004 establishing a Community Programme on the conservation, characterization, collection and utilization of genetic resources in agriculture. Official Journal L. 162, 30 IV 2004.
• Decision 1993. Council Decision 93/626/EEC of 25 October 1993 concerning the conclusion of the Convention on Biological Diversity. Official Journal L. 309, 13 XII 1993.
• Decision 2004. Council Decision 2004/869/EC of 24 February 2004, concerning the conclusion on behalf of the ЕС of the International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture. Official Journal L. 378, 23 XII 2004.
• Dyrective 1998. Directive 98/44 of the European Parliament and of the Council of 6 July 1998 on the legal protection of biological inventions. Official Journal L. 213, 30 VII 1998: 0013-0021.
• Dyrective 2004. Directive 2004/48/EC of the European Parliament and of the Council of 20 April 2004 on the enforcement of intellectual property rights. Official Journal L. 157, 02 VI 2004: 0045-0086.
• Dyrective 2008. Directive 2008/62/EC of the Commission of 20 June 2008 providing for certain derogations for acceptance of agricultural landraces and varieties which are naturally adapted to the local and regional conditions and threatened by genetic erosion and for marketing of seed and seed potatoes of those landraces and varieties. Official Journal L. 162/13, 21 VI 2008.
• Dyrective 2009. Directive 2009/145/EC of the Commission of 26 November, 2009 providing for certain derogations for acceptance of vegetable landraces and varieties which have been traditionally grown in particular localities and regions and are threatened by genetic erosion and of vegetable varieties with no intrinsic value for commercial crop production but developed for growing under particular conditions and for marketing of seed of these landraces and varieties. Official Journal L. 312/44 of 27 XI 2009.
• EPC 1973. European Patent Convention, Munich.
• IT PGRFA, FAO 2004. International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture, Rome.
• TRIPs 1994. Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights (TRIPs Agreement, WTO), Marrakesh.
• UPOV Convention 1991. International Convention for the Protection for the Protection of New Varieties of Plants (UPOV Convention) of December 2, 1961, as revised at Geneva on November 10, 1972; on October 23, 1978 and on March 19, 1991, Geneva.
• Ustawa 2000. Ustawa - prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. Tekst jednolity, Dz.U. z 2003, Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.
• Ustawa 2003. Ustawa o ochronie prawnej odmian z dnia 26 czerwca 2003 r. Dz.U. nr 137/2003, poz. 1300; zm. Dz.U. nr 126/2006, poz. 877 i zm. Dz.U. nr 99/2007, poz. 662.