Ocena efektywności chowu bydła w gospodarstwach utrzymujących rodzime rasy objęte programem ochrony zasobów genowych

• Autorzy: Chabuz W. , Teter W. , Stanek P. , Litwinczuk Z.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of cattle husbandry effectiveness in farms maintaining the native breeds included into the programme of protection of genetic resources

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena efektywności chowu bydła w gospodarstwach utrzymujących dwie polskie rodzime rasy objęte programem ochrony zasobów genetycznych, tzn. polską czerwoną (15 gospodarstw) i białogrzbietą (20 gospodarstw). Grupę kontrolną stanowiło 15 gospodarstw utrzymujących krowy rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej w intensywnych technologiach. Informacje zbierano bezpośrednio w gospodarstwach, wykorzystując ankietę przeprowadzoną z rolnikami w roku 2011 oraz własne obserwacje. Wyliczono strukturę kosztów i przychodów oraz dochód z chowu bydła. Koszty jednostkowe oraz dochodowość określono w przeliczeniu na jedną krowę i jeden kg mleka. Rachunek kosztów jednostkowych wykonano według metodyki stosowanej w systemie FADN. Wykazano, że obecny poziom dopłat z programów rolnośrodowiskowych do krów ras rodzimych (uwzględniając ich istotnie niższą wydajność) jest znaczącym wsparciem, decydującym w dużej mierze o ich utrzymywaniu przez rolników. Dopłaty te nie rekompensują jednak w pełni utraconego dochodu, w porównaniu do gospodarstw prowadzących intensywną produkcję mleka.

EN

The aim of the study was to evaluate the effectiveness of cattle husbandry in farms maintaining two native Polish breeds included into the programme of protection of genetic resources, i.e. Polish Red (15 farms) and Whiteback (20 farms). The control group consisted of 15 farms maintaining the Polish Holstein-Friesian cows, in the intensive technologies. The information was collected directly from the farms on the basis of farmer survey conducted in 2011 and from own observations. The structure of costs and incomes as well as revenue from cattle husbandry were calculated. The costs per unit and profitability were determined per one cow and 1 kg of milk. Unit costing was accomplished according to the methodology used in the FADN. It has been shown that the current level of refunds from agrienvironmental programmes to the native breeds of cows (including significantly lower milk yield) is the crucial support which to a large extent is decisive for their maintenance by farmers. However, the refunds do not compensate for the loss of revenue, compared to the farms with intensive milk production.

Słowa kluczowe

PL

bydlo; rasy rodzime; bydlo polskie czerwone; bydlo bialogrzbiete; chow zwierzat; utrzymanie zwierzat; koszty produkcji; efektywnosc produkcji; gospodarstwa rolne; produkcja zwierzeca

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
• Rocznik: 2013
• Tom: 09
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.19-28,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Chabuz W.

• Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Teter W.

• Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Stanek P.

• Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Litwinczuk Z.

• Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

Bibliografia

• 1. AUGUSTYŃSKA-GRZYMEK I. (red.), 2012 – Produkcja, koszty i dochody z wybranych produktów rolniczych w latach 2010-2011 (wyniki rachunku symulacyjnego). IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• 2. CHABUZ W., LITWIŃCZUK Z., TETER W., STANEK P., BRODZIAK A., 2012 – Pokrycie potrzeb pokarmowych i koszty produkcji mleka w gospodarstwach o różnych systemach żywienia krów. Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego 8 (2), 27-39.
• 3. FAO, 2007 – The state of the world’s. Animal genetic resources for food and agriculture. Commission on genetic resources for food and agriculture food and agriculture organization of the united nations. Rome, 512.
• 4. GANDINI G., MALTECCA C., PIZZI F., BAGNATO A., RIZZI R., 2007 – Comparing local and commercial breeds on functional traits and profitability: the Case of Reggiana dairy cattle. Journal of Dairy Science 90 (4), 2004-2011.
• 5. GANDINI G., MARTIN-COLLADO D., COLINET F., DUCLOS D., HIEMSTRA S.J., SOINI K., EURECA CONSORTIUM, DIAZ C., 2012 – Farmer’s views and values to focus on cattle conservation policies: the case of eight European countries. Journal of Animal Breeding and Genetics 129 (6), 427-435.
• 6. LITWIŃCZUK Z., 2009 – Zachowanie bioróżnorodności jako ważny element w przekazie tradycji i dziedzictwa narodowego. Postępy Nauk Rolniczych 1, 121-132.
• 7. LITWIŃCZUK Z. (red.), 2011 – Ochrona zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich i dziko żyjących. PWRiL, Warszawa.
• 8. LITWIŃCZUK Z., CHABUZ W., DOMARADZKI P., JANKOWSKI P., 2012 – Slaughter value of young Polish Black-and-White, White-Backed, Polish Holstein-Friesian and Limousin bulls under semi-intensive fattening. Annals of Animal Science 12 (2), 159-168.
• 9. MORAND-FEHR P., RUBINO R., BOYAZOGLU J., LE JAOUEN J.C., 1998 – Réflexions sur l’histoire, la situation actuelle et l’évolution des produits animaux typiques (Eds. J.C. Flamant, D. Gabiña, M. Espejo Diaz ), Basis of the Quality of Typical Mediterranean Animal Products. EAAP Publication No. 90, Wageningen Pers, Wageningen, the Netherlands, 17-29.
• 10. OLDENBROEK K., 2007 – Utilisation & Conservation of Farm Animal Genetic Resources. Wageningen Pers, Wageningen, the Netherlands. 11. SASS R., 2009 – Polskie gospodarstwa mleczne na tle państw członkowskich UE-15. Roczniki Nauk Rolniczych, seria G, t. 96, z. 3, 209-224.
• 12. SHERF B.D., 2000 – World watch list for domestic animal diversity. FAO, Rome, Italy. 13. SIGNORELLO S., PAPPALARDO G., 2003 – Domestic animal biodiversity conservation: a case study of rural development plans in the European Union. Ecological Economics 45, 487-499.
• 14. Skarżyńska A., 2011– Skala produkcji rolniczych działalności produkcyjnych, a ich opłacalność. Roczniki Nauk Rolniczych, seria G, t. 98, z. 1, 7-21.
• 15. Soini K., 2007 – Maatiaiseläinten monet arvot. [The multiple values of local breeds]. In: Karja M., Lilja T., (eds) Alkuperäisrotujen säilyttämisen taloudelliset, sosiaaliset ja kulttuuriset lähtökohdat [Economic, Social and Cultural Principles for the Conservation of Local Breeds]. Maa- ja elintarviketalous 106, Maa- ja elintarviketalouden tutkimuskeskus, Jokioinen, 136-159.
• 16. SOINI K., DE HAAS Y., 2010 – Trends in cattle diversity and cattle production in Europe: from popular to niche. In: HIEMSTRA S.J., DE HAAS Y., MäKI-TANILA A., GANDINI G. (eds) Local Cattle Breeds in Europe: Development of Policies and Strategies for Self-Sustaining Breeds. Wageningen Academic Publishers, Wageningen, 22-39.
• 17. SOINI K., DIAZ C., GANDINI G., DE HAAS Y., LILJA T., MARTIN-COLLADO D., PIZZI F., EURECA CONSORTIUM, HIEMSTRA S.J., 2012 – Developing, a typology for local cattle breed farmers in Europe. Journal of Animal Breeding and Genetics 129, 436-447.
• 18. SOSIN-BZDUCHA E., KRUPIŃSKI J., BUGNO-PONIEWIERSKA M., 2012 – Geneza i stan obecny programów ochrony zasobów genetycznych bydła. Przegląd Hodowlany 10-12, 4-9.
• 19. VERRIER E., TIXIER-BOICHARD M., BERNIGAUD R., NAVES M., 2005 – Conservation and value of local livestock breeds: usefulness of niche products and/or adaptation to specific environments. Animal Genetic Resources Information 36, 21-31.
• 20. WÓJCIK A., 2010 – Koszty i dochodowość produkcji mleka w gospodarstwach krajów europejskich. Roczniki Nauk Rolniczych 97, 67-74.
• 21. WROŃSKI M., CICHOCKI M., BORKOWSKA K., REDMER J., 2007 – Milk production efficiency as dependent on the scale of production and cow management systems on dairy farms. Polish Journal of Natural Sciences 22, 50-60.