Artykuł sygnalizuje aktualne problemy prawne dotyczące funkcjonowania kolegiów odwoławczych, które po 1990 r. stały się organem rozpoznającym skargi na decyzje gmin samorządowych. Zdaniem autorów, pozycja prawno-ustrojowa przemawia za uznaniem kolegiów za organy quasi- sądowe i w tym kierunku powinien iść dalszy rozwój tej instytucji. Jednakże obowiązujące prawo procesowe (Kodeks Postępowania Administracyjnego)czynią z tychże kolegiów klasyczny organ szczebla wyższego - właściwy strukturom resortowym administracji państwowej. Chociaż prawo ustrojowe widzi kolegia wyłącznie w roli organu sprawującego nadzór prawny nad orzecznictwem gmin, to jednak przepisy kpa „pozostawiły" kolegiom możność sprawowania nadzoru politycznego - co przeczy istocie tych kolegiów oraz koliduje z ustawową zasadą samodzielności gmin. Autorzy artykułu wskazują również na potrzebę nowelizacji obowiązującego prawa, która obejmowałaby m.in. dostosowanie kpa do pozycji ustrojowej kolegiów, zaś w przypadku gmin ugruntowanie pozycji gminy - jako „strony" postępowania administracyjnego.