W pracy przedstawione zostały wyniki niektórych wskaźników zanieczyszczeń wód powierzchniowych i gruntowych z małej zlewni sudeckiej. Badania prowadzone były w okresie wegetacyjnym roślin od kwietnia do października w latach 2007-2010 w pięciu wybranych punktach zlewni. Zlewna w Boguszynie o powierzchni 50,7 ha położona jest w Górach Bardzkich i reprezentuje obrzeża Kotliny Kłodzkiej. Obszar zlewni to głównie tereny leśne, użytki zielone oraz użytkowane rolniczo grunty orne, które zostały przekształcone w 2008 r. na czarny ugór. Zaobserwowano, że wyłączenie z użytkowania gruntów ornych powoduje zwiększenie wymywania azotanów do wód gruntowych, a zmniejszenie ich ilości w wodach powierzchniowych. Na migrację zanieczyszczeń do wód powierzchniowych i gruntowych przeważający wpływ miały dwa czynniki: opad atmosferyczny oraz sposób użytkowania terenu. Na podwyższone wskaźniki zanieczyszczenia wód gruntowych mierzonych w piezometrze w dolinie miał wpływ rozkład związków organicznych roślin, natomiast wzrost azotanów w okolicach studzienki spowodowany jest opadem atmosferycznym, wypasem bydła na łące oraz zachodzącymi procesami mineralizacji substancji korzennej traw. Wyniki badań wykazały, że sposób zagospodarowania terenu, czynniki antropogeniczne, jak również czynniki klimatyczne mają wpływ na zwiększenie stężenia zanieczyszczeń wód na zlewni cząstkowej w Boguszynie.
W badaniach zastosowano do kompostowania odwodniony osad ściekowy z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków wiejskich. Osad kompostowano z dodatkiem trocin drzewnych i zielonej masy traw, w proporcjach dających początkowy stosunek C : N = 20 : 1 w kompostowanej masie. Podczas kompostowania maksymalne temperatury w pryzmie dochodziły do 66°C pomiędzy 10-16 dniem, a średnie temperatury w tym czasie wahały się od 55 do 58°C. Później temperatury stopniowo obniżały się i po 120 dniach kompostowania zbliżyły się do temperatury powietrza atmosferycznego, co oznaczało koniec kompostowania. Materiał pryzmy osiągnął wygląd i strukturę podobną do tzw. ziemi ogrodniczej. Kompostowanie, jako proces egzotermiczny, spowodowało bardzo duże ubytki suchej masy, węgla i substancji organicznej. W procesie pryzmowego kompostowania osadu ściekowego z odpadami roślinnymi, trwającym 120 dni, ubytek suchej masy wyniósł 47%, a ubytki C org. i substancji organicznej stanowiły 56-58% ich ilości początkowej. W okresie przetrzymywania (dojrzewania) kompostu przez dalsze 8 miesięcy, czyli do roku od rozpoczęcia kompostowania, ubytki wyżej wymienionych składników zwiększyły się do ok. 65%, czyli przeciętnie wynosiły 1% miesięcznie.
W pracy przedstawiono wyniki sześcioletnich badań opadów atmosferycznych całkowitych i wnoszonego z nimi ładunku składników na powierzchnię ziemi. Badania wykazały, że na wschodnim pograniczu dużej aglomeracji miejskiej jaką jest Wrocław, stężenia zanieczyszczeń w opadach były znacznie większe od średnich stężeń w opadach z regionu Dolnego Śląska, a także z innych regionów Polski. Duże były zwłaszcza zanieczyszczenia opadów siarczanami, azotem i chlorkami. Średnie roczne ładunki składników nawozowych, a zwłaszcza azotu ogólnego (37,8 kg N·ha-1), wnoszone na powierzchnię ziemi z opadami atmosferycznymi, są znaczące dla żyzności gleby i powinny być uwzględniane w bilansie nawozowym gospodarstw rolnych, a szczególnie gospodarstw ekologicznych. Odczyn większości opadów był obojętny lub zbliżony do obojętnego, pomimo wysokiej zawartości jonów zakwaszających, gdyż stosunkowo wysoka była również zawartość jonów zasadowych.
Właściwa gospodarka ściekowa na terenach wiejskich jest zagadnieniem trudnym, zwłaszcza, iż w dalszym ciągu widoczna jest dysproporcja pomiędzy stopniem zwodociągowania a skanalizowania gmin. Z roku na rok długość sieci kanalizacyjnej zwiększa się, co świadczy o podejmowaniu przez gminy działań mających na celu poprawę stanu sanitarnego. Zgodnie z Krajowym Programem Oczyszczania Ścieków Komunalnych [Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych 2010] jeżeli budowa kanalizacji jest nieuzasadniona, gmina powinna rozwiązać problem utylizacji ścieków we własnym zakresie. W pracy przedstawiono podstawowy obiekt przydomowej oczyszczalni ścieków (POŚ) - osadnik gnilny. Odpowiedzialny jest on przede wszystkim za mechaniczne oczyszczanie ścieków z części stałych oraz za wstępną stabilizację (beztlenową) osadów. Autorzy zwrócili uwagę na jakość ścieków doprowadzanych do zbiorników jak również odprowadzanych na kolejne stopnie oczyszczania. W pracy oprócz studiów literaturowych zawarto wyniki kilkuletnich obserwacji parametrów ścieków po mechanicznym oczyszczeniu. Podawane w literaturze skuteczności pracy kształtują się na poziomie 40,0-94,0% dla zawiesiny, 23,3 - 66,0% dla BZT5. Najniższa redukcja obserwowana była dla związków azotu i fosforu.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.