Zasoby genowe są przechowywane w postaci roślin in vitro w warunkach spowolnionego wzrostu. Metoda ta polega na zapewnieniu tkance roślinnej minimalnych warunków do wzrostu, tak aby maksymalnie ograniczyć jej starzenie się. Stosuje się pożywki o określonym składzie, obniża temperaturę hodowli do 6-10oC i zmniejsza intensywność światła do ok. 4-6 W/m2. Dodanie do pożywki Murashige- -Skooga (MS) inhibitorów wzrostu, np. kwasu abscysynowego (ABA) albo związków o charakterze osmoticum, np. D-Mannit, wydłuża czas przechowywania zasobów nawet do 5-6 lat bez konieczności przeszczepiania na świeżą pożywkę (ok. 30% zasobów).
Głównym celem prac prowadzonych w banku genów ziemniaka in vitro jest przygotowanie materiałów do wykorzystania przez hodowlę twórczą i zachowawczą oraz do prac badawczych wspomagających hodowlę (genetyka, fizjologia). Z materiałów in vitro korzystają ośrodki prowadzące hodowlę twórczą ziemniaka w Polsce. W ostatnich latach, przy utrzymującym się dużym zagrożeniu chorobami wirusowymi ziemniaka i trudnościach w uzyskaniu materiałów kwalifikowanych wzrasta znaczenie systemu rozpoczynania hodowli zachowawczej na bazie roślin in vitro. W praktyce dla wielu odmian jest to jedyny sposób umożliwiający produkcję zdrowych sadzeniaków. Dzięki tej metodzie istnieje także możliwość skrócenia cyklu hodowli (nawet do 1-2 lat), co może być niezbędne w przypadkach konieczności pokrycia zwiększonego popytu na sadzeniaki danej odmiany. Według danych za lata 1993-1997 dla ponad połowy zarejestrowanych odmian ziemniaka wykorzystano w hodowli zachowawczej materiał wyjściowy pochodzący z banku in vitro w Boninie. Z zasobów banku genów korzysta także wiele uczelni rolniczych w kraju (SGGW Warszawa, AR Poznań, AR Lublin, ART Olsztyn, ATR Bydgoszcz) i Polska Akademia Nauk. Prowadzona jest również międzynarodowa wymiana materiałów w formie in vitro w ramach dwustronnych umów lub na zlecenie nie tylko placówek Instytutu ale również innych podmiotów (np. Rolimpex). W ostatnich latach realizowano wysyłki roślin in vitro do takich krajów jak: Chiny, Francja, Holandia, Indie, Jugosławia, Meksyk, Peru, Rosja, Rumunia i USA.
There are three strategies of potato genotype storage: as microtubers, in vitro plantlets under slow-growth conditions and shoot tips conserved in liquid nitrogen. Microtubers are obtained from cultures grown on the medium enriched with 80 g·dm⁻³ sucrose, and after harvest the storage period is counted down. The slow-growth is obtained by lowering the temperature (to 10ºC) and irradiance and by adding the growth inhibitors (phytohormones and osmoticum). For shoot tips storage, the droplet technique is used: the shoot-tips are placed on aluminium foil in a cryoprotectant droplet and then they are submerged in liquid nitrogen. In this work, all these techniques were discussed, especially the in vitro genotype bank in Bonin.
Bank in vitro roślin odmian i szczególnie cennych rodów hodowlanych ziemniaka, prowadzony jest w Instytucie Ziemniaka w Boninie (obecnie Oddział IHAR) od 1981 roku. W pierwszych latach istnienia banku tempo powiększania jego zasobów było powolne. Oddanie do użytku laboratorium przeznaczonego do prac in vitro (izolowanie, mikrorozmnażanie) i konieczność przeniesienia silnie zdegenerowanej kolekcji polowej do banku in vitro znacznie przyspieszyły prace. Materiał wyjściowy dla uzyskiwania roślin in vitro wolnych od patogenów stanowią bulwy z rozmnożeń polowych, testowane na obecność bakterii Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus, sprawcy bakteriozy pierścieniowej. Rośliny z przebadanych bulw poddawane są termoterapii (37°/33°C dzień/noc) przez okres 4-6 tygodni. W 3-4 tygodniu termoterapii rośliny kontrolowane są pod względem porażenia wiroidem wrzecionowatości bulw ziemniaka (PSTVd). Po okresie termoterapii z pąków kątowych izolowane są merystemy, z których po 4-18 tygodniach wzrostu na pożywce MS uzyskuje się roślinki. Przed wprowadzeniem do banku roślinki są 2-3 krotnie badane testem ELISA na obecność wirusów X, S, M, Y i liściozwoju. Tak przeprowadzane testy dają pewność całkowitej zdrowotności materiału. Rośliny umieszczane są na pożywce z dodatkiem kwasu abscysynowego i przechowywane w banku bez konieczności odnawiania przeciętnie przez 2,5 roku (nawet do 5 lat). Rośliny in vitro wolne od patogenów stanowią materiał wyjściowy nie tylko dla hodowli twórczej i zachowawczej, ale także dla prac badawczych prowadzonych przez placówki naukowe w kraju i za granicą. Bank genotypów in vitro w Boninie jest jedyną kolekcją całkowicie zdrowych tetraploidów ziemniaka w Polsce i obejmuje obecnie 1040 genotypów, w tym 955 odmian. W zasobach banku znajdują się wszystkie polskie odmiany zrejonizowane w okresie powojennym (25% zasobów), a z odmian zagranicznych największy udział mają odmiany niemieckie (27%) i holenderskie (17%).