W pracy omówiono metody poszukiwania bakterii fermentacji mlekowej zdolnych do syntezy bakteriocyn. Przedstawiono trzy tradycyjne procedury skriningowe. Opisano także sposoby identyfikacji LAB oraz detekcji wytwarzanych przez nie bakteriocyn. Zwrócono uwagę na złożony (wielopłaszczyznowy) charakter tradycyjnych procedur skriningowych i wyjaśniono przyczyny niskiej ich efektywności. Omówiono ponadto rolę analizy metagenomowej oraz fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ w pracach skriningowych. Podkreślono, że techniki te mogą być stosowane we wstępnych etapach skriningu do typowania środowisk bogatych w bakteriocynogenne LAB, zwiększając tym samym prawdopodobieństwo pozyskania ze środowiska naturalnego drobnoustrojów zdolnych do syntezy aktywnych bakteriocyn. W końcowej części pracy dokonano porównania tradycyjnych i nowoczesnych procedur skriningowych.
Celem pracy było zbadanie stanu mikrobiologicznego wędzonych serów regionalnych gołka wywarzanych z niepasteryzowanego mleka owczo-krowiego w rejonie Karpat oraz dokonanie wstępnej identyfikacji występujących w nich bakterii fermentacji mlekowej. Stan mikrobiologiczny gołek określano na podstawie wyników oznaczeń liczebności tlenowych bakterii mezofilnych, bakterii fermentacji mlekowej (LAB), Staphylococcus aureus oraz drożdży i pleśni. W gołkach badano też obecność bakterii Salmonella i Listeria. Liczebność poszczególnych grup drobnoustrojów oznaczano metodą posiewo- wą, a obecność bakterii będących wskaźnikiem bezpieczeństwa mikrobiologicznego wykrywano metodą ELFA. Skład rodzajowy LAB gołek określano na podstawie wyników analizy metagenomowej. Analizę tę prowadzono metodą PCR z zastosowaniem specyficznych rodzajowo starterów. Dominujące LAB identyfikowano ponadto na poziomie gatunku metodą PCR-RFLP i sekwencjonowania. Przeprowadzone badania wykazały, że mikroflora gołek wytwarzanych przez różnych producentów miała zbliżony skład ilościowy. Najbardziej liczna była w niej populacja kwasolubnych LAB. W badanych gołkach było ich średnio 6,9x109 jtk*g-1. We wszystkich gołkach znajdowało się też od 1,2x106 do 1,6x107jtk'g-1 drożdży. W żadnej gołce nie wykryto obecności bakterii Salmonella, Listeria, enterotoksycznych S. aureus oraz pleśni. W gołkach występowały natomiast LAB z rodzaju Enterococcus, Lactococcus, Lactobacillus i Leuconostoc. Wśród 166 szczepów LAB wyizolowanych z gołek dominowały bakterie Lb. casei.
Sery regionalne wytwarzane w warunkach nieprzemysłowych są narażone na zanieczyszczenia patogennymi bakteriami Listeria monocytogenes na wielu etapach produkcji. W artykule przedstawiono zagrożenia mikrobiologiczne związane z produkcją serów regionalnych. Szczególną uwagę zwrócono na występowanie w nich chorobotwórczych dla człowieka bakterii Listeria monocytogenes. Szczegółowo omówiono źródła zanieczyszczeń serów tymi bakteriami oraz przedstawiono warunki sprzyjające ich rozwojowi. Opisano również biologiczne metody oddziaływania na rozwój Listeria. Omówiono znaczenie, jakie w ochronie serów regionalnych przed rozwojem L. monocytogenes mają bakteriocyny oraz bakterie zdolne do ich syntezy.
Celem pracy było wyizolowanie z serów regionalnych bakterii fermentacji mlekowej oraz przeprowadzenie ich selekcji pod kątem zdolności do antagonistycznego oddziaływania na Listeria. Dokonano również wstępnej charakterystyki czynników odpowiedzialnych za antagonizm względem Listeria oraz zidentyfikowano bakterie o najsilniejszej listeriobójczej aktywności. Bakterie te przebadano ponadto w kierunku obecności genów bakteriocyn klasy Ila (bakteriocyn listeriobójczych). Materiałem izolacyjnym było pięć rodzajów serów regionalnych: bundz, bryndza, gołka niewędzona, gołka wędzona oraz warkocze. Jako podłoża izolacyjne stosowano pożywkę MRS i M17. Antylisteryj- ną aktywność pozyskanych izolatów oznaczano metodą punktowo-dyfuzyjną względem bakterii Listeria innocua. Identyfikacji wybranych bakterii fermentacji mlekowej dokonywano metodą analizy sekwencji genu kodującego 16S rRNA, a geny bakteriocyn klasy Ila wykrywano, stosując zdegenerowane startery oligonukleotydowe. W wyniku prac izolacyjnych pozyskano 1000 czystych kultur bakterii fermentacji mlekowej. Co trzecia z nich wykazywała antagonistyczną aktywność względem Listeria. Najwięcej bakterii zdolnych do antylisteryjnego działania wykryto w obrębie populacji LAB wyizolowanych z bryndzy i gołki niewędzonej. Wśród kultur aktywnych wobec Listeria dominowały kultury o działaniu bakteriobójczym. Działanie to było przede wszystkim następstwem konkurencji oraz syntezy kwasów organicznych i H2O2. Jedynie niecały 1% badanych kultur, oprócz wymienionych związków, syntezował także inne metabolity o działaniu antylisteryjnym. Były nimi bakteriocyny. Zdolność do ich syntezy posiadały bakterie, które zidentyfikowano jako Lactococcus garvieae, Leuconostoc mesenteroides oraz Lactobacillus plantarum.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.