Gospodarka komunalna, jak wszystkie dziedziny życia, przeżywa okres potrzebnych zmian i przekształceń, także w wyniku procesów dostosowywanych do wymagań Unii Europejskiej. Artykuł referuje wyniki analiz stanu oraz propozycje jego poprawy kilku wybranych zagadnień z problematyki gospodarki komunalnej i infrastruktury technicznej, uzyskanych w trakcie realizacji problemu „Metody diagnozowania i procedury rozwiązywania wybranych problemów w gospodarce komunalnej". W problemie analizowano następujące zagadnienia: - warunki i możliwości spełniania przez polskie przedsiębiorstwa wodociągowe wymagań UE w monitoringu dostarczanej wody, - gospodarkę wodami opadowymi, - metody diagnozowania procesów infiltracji i niekontrolowanych dopływów do systemów kanalizacji sanitarnej, - współzależności między stanem nawierzchni jezdni i chodników a infrastrukturą miejską, - stan przygotowania powiatów do wdrażania gospodarki odpadami, zgodnej z dyrektywami UE. W celu uzyskania odpowiedzi na pytanie, czy polskie przedsiębiorstwa wodociągowe są przygotowane do prowadzenia monitoringu zgodnego z wymaganiami UE, autorka pracy przeprowadziła ankietyzację 46 wodociągów z całego kraju, a dane uzupełniła informacjami z Izby Gospodarki Wodociągi Polskie. W efekcie zbiór danych reprezentował cały przekrój wodociągów - od miast dużych do małych. Stwierdzono, że wybór punktów kontroli oraz częstotliwość badań są bardzo zróżnicowane. Częstotliwość poboru prób waha się od kilku do ponad tysiąca w skali roku. W przypadku wskaźników organoleptycznych na 46 przedsiębiorstw tylko w jednym przypadku były badane wszystkie wskaźniki. Zakres oznaczania związków organicznych w ocenianych przedsiębiorstwach generalnie był niezadowalający i ograniczał się do podstawowych wskaźników. Przeprowadzona ocena wykazała, że ok. 40% przedsiębiorstw nie może realizować pełnego zakresu oznaczeń. Okazuje się, że w obecnej sytuacji finansowej, kadrowej i aparaturowej na pewno większość małych i średnich przedsiębiorstw wodociągowych nie będzie miała możliwości spełnienia tych wymagań. Analizę dotyczącą gospodarki wodami opadowymi w miastach oparto także na szerokiej ankietyzacji w skali kraju. Diagnoza stanu gospodarki wodami deszczowymi w miastach i porównanie ze standardami obowiązującymi w Unii Europejskiej wykazały, że naszeprzedsiębiorstwa czeka znaczny wysiłek inwestycyjny i organizacyjny. Ponieważ jednym z ciągłych problemów kanalizacji sanitarnej są niekontrolowane do niej dopływy, które można szacować nawet na ok. 100% ilości ścieków bytowo-gospodarczych, poświęcono uwagę głównie temu zagadnieniu, a właściwie badaniom diagnostycznym, które umożliwiają identyfikację obszarów kanalizacji o największych problemach. W wyniku szerokiego rozeznania zagadnienia autor zaproponował schemat badań diagnostycznych, dzięki którym będzie możliwe zidentyfikowanie obszarów kanalizacji przewidywanej do remontów i prac modernizacyjnych. Według autora zaprezentowana metodyka znacznie upraszcza badania, a szczególnie żmudne i czasochłonne kompletowanie danych wyjściowych do obliczeń. Kolejny temat poświęcono współzależności między stanem jakości nawierzchni jezdni i chodników a infrastrukturą techniczną. W samych miastach ok. 40 000 km ulic ma różne uzbrojenie podziemne, czyli od 80 do 200 różnych urządzeń wbudowanych w 1 km bieżący nawierzchni ulic, co prowadzi do potrzeby okresowych remontów w skali kraju ok. 1,6 min m2 nawierzchni. Do potrzeb modernizacyjnych należy doliczyć efekty remontów nawierzchni w wyniku awarii sieci, co daje w sumie koszty rzędu 200 min zł w ciągu roku. Rozwiązania tych problemów należy szukać: - w opracowaniu i wydaniu jako rozporządzenia warunków technicznych użytkowania dróg, - w zmianach w ustawie o drogach publicznych oraz w aktach wykonawczych do tej ustawy, a dotyczących problemów przebudowy, modernizacji i remontu sieci podziemnych w ścisłej koordynacji z działaniami zarządu dróg, - w poszukiwaniu efektywnych i właściwych sposobów koordynacji działań pomiędzy zarządcami sieci podziemnych a zarządami dróg, - we wdrażaniu nowych technik, technologii i materiałów dla sieci podziemnych, zmniejszających ich awaryjność i minimalizujących prace drogowe. Ostatnim zagadnieniem była ocena roli i stanu przygotowania powiatów do wdrażania strategii gospodarki odpadami komunalnymi i zgodnej z dyrektywami UE. Ocena była opracowana na podstawie danych z województw: małopolskiego, podkarpackiego i świętokrzyskiego. W ok. 70% polskich gmin sposób gromadzenia i unieszkodliwiania odpadów odbiega od standardów obowiązujących w krajach Unii Europejskiej. Budowa nowoczesnych składowisk będzie w większości przypadków zadaniem przekraczającym możliwości finansowe większości gmin. W Polsce dopiero skala powiatu może dać możliwość wdrożenia kompleksowych programów gospodarki odpadami. Czy jednak będzie to realne? Aby odpowiedzieć na to pytanie, autorka pracy objęła badaniami ankietowymi 8 miast na prawach powiatu oraz 52 starostwa ziemskie, w których znajdują się 442 gminy. W przypadku woj. małopolskiego ok. 35% powiatów ma możliwości dość szybkiego przystosowania aktualnej gospodarki odpadami do wymogów obowiązującej ustawy o odpadach z dnia 27.04.01, spójnej z dyrektywami UE. Podobnasytuacja przedstawia się w woj. podkarpackim. W przypadku woj. świętokrzyskiego dla ponad połowy powiatów przebudowa systemów gospodarki odpadami będzie zadaniem trudnym i wymagającym dużych nakładów finansowych. Dotyczy to szczególnie składowisk odpadów.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.