Obserwacje z badań w 7 miastach i gminach, prowadzonych w latach 1994-1995. Bezrobocie - charakter zjawiska w skali lokalnej, główne przyczyny, istniejące formy aktywizacji bezrobotnych i ich wykorzystywanie przez gminy.
Przekształcenia ustrojowe i ekonomiczne w Polsce w latach 90. oraz konieczność dostosowania przepisów prawnych związanych z wejściem Polski do Unii Europejskiej spowodowały wiele zmian w otoczeniu instytucjonalnym przedsiębiorstw przemysłu spożywczego. Należy jednak podkreślić, że są to działania niezbędne, zbliżające Polskę do rozwiązań prawno-finansowych obowiązujących w państwach najbardziej rozwiniętych gospodarczo. W artykule przedstawiono najczęstsze przyczyny utrudniające prowadzenie działalności przedsiębiorcom, a dotyczące ich otoczenia instytucjonalno-prawnego oraz wskazano na potrzebę większego angażowania się w organizacjach samorządu zawodowego, jako metodę pokonywania barier administracyjno-prawnych, zwłaszcza przez małe i średnie przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego.
Przedstawiono otoczenie instytucjonalne oraz jego wpływ na rozwój gospodarstw rolnych. Oddziaływanie otoczenia instytucjonalnego zostało scharakteryzowane przez określenie roli interwencjonizmu państwowego, ocenę działalności urzędu gminy w zakresie działań publicznych oraz izb rolniczych, które reprezentują interesy rolników i wpływają na rozwój gospodarstw.