Przeanalizowano strategie rynkowe największych polskich spółdzielni mleczarskich. Wyniki badań wskazują, że firmy stosują podwójną strategię obniżania kosztów produkcji na każdym etapie przetwórstwa, przy jednoczesnym zwiększaniu wartości dodanej produktu wytworzonego. Kluczową rolę w realizacji tej strategii ma wdrażanie spójnych systemów zarządzania jakością. Wyniki badań wskazują, że wybrana polityka jakości determinuje charakter mechanizmu koordynacji pionowej. Im wyższe są wymagania stawiane produktowi końcowemu, tym bardziej zarządzanie jakością wykracza poza działalność przetwórczą zakładu oraz tym bardziej współpraca z otoczeniem przesuwa się ze sfery operacyjnej do strategicznej. Obecnie współpraca operacyjna dominuje. Uzyskanie przez badane spółdzielnie przewagi komparatywnej będzie wymagało intensyfikacji działań strategicznych.