Ograniczanie wyników

Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 36

Liczba wyników na stronie
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  stan ekologiczny
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
Wskaźniki ichtiologiczne ulegają ciągłej ewolucji i mają coraz więcej zastosowań w ocenie stanu jakości środowiska. Dokonując oceny stanu jakości środowiska na podstawie ichtiofauny zachodzi konieczność oceny różnorodności gatunkowej ryb, wyznaczenia puli gatunków wrażliwych na zakłócenia antropogeniczne oraz odpowiedniej interpretacji struktury wiekowej populacji ryb. Wskaźniki opierające się na ichtiofaunie funkcjonują w pulach wskaźników uzupełniających, a jednoznaczne podanie dla nich wartości referencyjnych okazuje się niemożliwe biorąc pod uwagę obecny stan wiedzy.
Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60 wymaga od krajów członkowskich dokonania oceny stanu ekologicznego cieków naturalnych oraz potencjału ekologicznego cieków silnie zmienionych i sztucznych. Ocena obejmuje elementy biologiczne, właściwości fizykochemiczne wody oraz elementy hydromorfologiczne (reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki, morfologia koryta i dolina). W roku 2009 Główny Inspektorat Ochrony Środowiska zaakceptował przygotowaną przez autorów nową metodę MHR (Monitoringu Hydromorfologicznego Rzek). Jej opracowanie wymagało dokonania przeglądu badań wykonanych w Polsce i w innych krajach Europy w latach 1980-2008. Metoda MHR zakłada badanie warunków hydromorfologicznych głównych cieków wszystkich wydzielonych w kraju 4508 jednolitych części wód powierzchniowych o łącznej długości około 75 000 km. Należało przy tym uwzględnić liczne istniejące przepisy unijne i krajowe, dostępność materiałów kartograficznych oraz innych baz danych o ciekach wodnych. Przeanalizowano możliwość sporządzenia odrębnych metodyk dla rzek o różnej powierzchni zlewni, w różnych krajobrazach, kategoriach i typach abiotycznych. Stwierdzono, iż metodyki stosowane przy badaniach elementów biologicznych nie dostarczają informacji potrzebnych dla oceny hydromorfologii rzek. Wynikiem przeprowadzonych prac jest nowa metodyka, która uwzględnia ocenę czterech podstawowych elementów opartych na licznych wskaźnikach i atrybutach. Jej wynik podaje się w formie współczynnika jakości ekologicznej, którego wartość waha się w granicach 0-1,0. Powyższe liczne i różnorodne uwarunkowania stworzyły podstawę dla koncepcji nowej metodyki o małej praco- i kosztochłonności.
Polska jako kraj członkowski Unii Europejskiej została zobowiązana do wdrożenia Ramowej Dyrektywy Wodnej. Jednym z głównych celów zawartych w Dyrektywie jest osiągnięcie dobrego stanu wód do 2015 roku. Do określenia ekologicznego i chemicznego stanu wód wykorzystywane mają być wyniki badań monitoringowych. Ocena stanu ekologicznego cieku, rozumiana jako stopień odchylenia od wartości wzorcowych poszczególnych parametrów, przeprowadzana jest na podstawie warunków referencyjnych. Uwzględniając dane ze stanowisk monitoringu, opinie ekspertów oraz dane historyczne, wyznaczono wstępne warunki referencyjne specyficzne dla każdego spośród 25 typów cieków w Polsce, ustalonych w ramach typologii wód płynących. Wyodrębnione zostały silnie zmienione oraz sztuczne części wód oraz określono – biorąc pod uwagę presję i oddziaływania – części wód zagrożone nieosiągnięciem celu, jakim jest dobry stan ekologiczny do 2015 roku. Zgodnie z zapisami Ramowej Dyrektywy Wodnej w ramach warunków referencyjnych ustalono wstępną charakterystykę abiotyczną oraz przeprowadzono próbę biologicznej weryfikacji warunków referencyjnych dla wybranych typów cieków, z wyszczególnieniem biologicznych elementów jakości. W pracy opisano kryteria doboru miejsc referencyjnych oraz metody wyznaczania warunków referencyjnych. Przedstawiono stan prac nad ustaleniem warunków referencyjnych dla powierzchniowych wód płynących w Polsce oraz zakres koniecznych dalszych przedsięwzięć. Ustalone wartości warunków referencyjnych stanowić będą podstawę do oceny stanu ekologicznego danego cieku, pozwalającą m.in. na określenie stopnia naturalności cieku i stopnia jego różnorodności (struktur geomorfologicznych, parametrów hydrologicznych, klimatycznych, czynników krajobrazowych i innych) będących wynikiem różnorodnych presji na dany ciek.
W artykule scharakteryzowano pokrótce wybrane, europejskie metody (hydro)morfologicznej waloryzacji rzek z punktu widzenia zakresu ich stosowalności. Przytoczono wyniki wstępnej waloryzacji rzeki Stradomki, dokonanej z wykorzystaniem metodyki opartej analizy oddziaływań (presji) i ich skutków, której celem jest wskazanie części wód zagrożonych nieosiągnięciem celów środowiskowych, zdefiniowanych w Ramowej Dyrektywie Wodnej. Przedstawiono także problemy, jakie wyniknęły w trakcie próby zastosowania metody River Habitat Survay w celu określenia klasy hydromorfologicznej tej rzeki. Na koniec podano wnioski z przeprowadzonego eksperymentu. Postawiono również zasadnicze pytania, na które należy odpowiedzieć, przystosowując metodę RHS do warunków rzek i potoków w zlewniach górskich.
Rzeki wraz z przyległymi terenami dolinowymi stanowią jeden z najcenniejszych siedliskowo elementów krajobrazu. Działalność człowieka na przestrzeni wieków doprowadziła do różnego typu przekształceń wielu odcinków rzek. Zauważono konieczność przeprowadzenia działań naprawczych w postaci zabiegów renaturyzacyjnych. Zaistniała więc potrzeba oceny aktualnego stanu cieków. Ocena taka ma ułatwić wskazanie odcinków najbardziej przekształconych i najmniej odbiegających od stanu naturalnego, wartych zabiegów ochronnych. W ciągu lat powstało w wielu krajach wielu metod dostosowanych do lokalnych warunków. W Polsce były to metody Ilnickiego i Lewandowskiego [1995] oraz Oglęckiego i Pawłata [2000]. Ostatnio pojawiła się kolejna metoda (o nazwie RHS), będąca przystosowaniem brytyjskiego protokołu do warunków polskich, mająca ułatwić wdrożenie Ramowej Dyrektywy Wodnej. W pracy przedstawiono porównanie waloryzacji ekomorfologicznej dokonane trzema wybranymi metodami.
Zasadniczym celem Ramowej Dyrektywy Wodnej Unii Europejskiej jest osiągnięcie dobrego stanu wód w całej Unii do 2015 roku. O tym decyduje aktualny stan lub potencjał ekologiczny i chemiczny cieków. Odzwierciedla on jakość struktury i prawidłowość funkcjonowania danego ekosystemu wodnego. Do biologicznej oceny wód wykorzystuje się makrofitową metodę oceny rzek i potoków, która pozwala na określenie stopnia degradacji wód. Zastosowanie tej metody przedstawia autor na przykładzie Skawicy, dopływu Skawy w regionie wodnym Górnej Wisły.
Zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną (RDW) i Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. (Dz.U. Nr 162 poz. 1008) stan ekologiczny jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych klasyfikuje się na podstawie wyników oceny elementów fizykochemicznych, biologicznych i hydromorfologicznych. Ocena stanu hydromorfologicznego jest elementem wspierającym ocenę biologiczną cieków wodnych. Wody płynące, osiągające ze względu na elementy hydromorfologiczne stan ekologiczny poniżej dobrego, będą klasyfikowane jako wody złej jakości. Dlatego też bardzo ważna jest dokładna identyfikacja atrybutów hydromorfologicznych w dostosowaniu do warunków polskich. W wielu krajach Unii Europejskiej (UE) wdrażane są liczne metody oceny hydromorfologicznej. Metody te nawiązują do wymogów RDW, ale są zróżnicowane pod względem szczegółowości. Próbę ujednolicenia podjęła Europejska Komisja Normalizacyjna (CEN), której zadaniem jest opracowanie standardowej i porównywalnej oceny w nawiązaniu do wymogów RDW. W artykule podjęto próbę identyfikacji atrybutów hydromorfologicznych możliwych do oceny w warunkach polskich, na podstawie przeglądu metod stosowanych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce oraz prac terenowych. W ramach identyfikacji atrybutów hydromorfologicznych zostały zaprezentowane atrybuty oceny dla trzech stref: koryto rzeczne, strefa przybrzeżna oraz dolina rzeczna. Ponadto zostanie przeprowadzona hierarchizacja poszczególnych atrybutów, co pozwoli na poznanie ich znaczenia i rangi w końcowej ocenie stanu hydromorfologicznego jednolitych części wód.
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.