Przedstawiono cechy i postawy społeczne mieszkańców obszarów chronionych województwa świętokrzyskiego. Badania ankietowe były nieprzerwanie prowadzone od 1998 roku do chwili obecnej, w 45 gminach o przewadze obszarów chronionych, m.in. na temat wsparcia rozwoju lokalnego. Jednostki te stanowiły 61% gmin wiejskich w województwie świętokrzyskim i 90% jednostek wiejskich o przewadze w ich powierzchni obszarów chronionych. W 23 gminach najwyżej ankietowani mieszkańcy ocenili pracowitość i wytrwałość. Najgorzej natomiast oceniano patologie społeczne występujące w 19 jednostkach samorządowych. Zdecydowaną większość rozpatrywanych cech i postaw społecznych respondenci ocenili jako obojętne - ani pozytywne, ani negatywne.