Badano skuteczność oczyszczania ścieków z małych ubojni trzody chlewnej i drobiu w 6 różnych oczyszczalniach gruntowo-roślinnych. Ścieki z Ubojni charakteryzowały się na ogół co najmniej kilkakrotnie większym stężeniem zanieczyszczeń niż ścieki bytowo-gospodarcze. Średnie ich usuwanie na złożach z przepływem poziomym, wypełnionych materiałem drobnoziarnistym, wynosiło przy dużym zakresie obciążeń ładunkami poszczególnych zanieczyszczeń, dla BZT₅ od 86 do 95%, ChZT od 77 do 81% i N og. od 44 do 50%. Usuwanie zawiesiny og. i P og. układało się odpowiednio na poziomie 80 i 50%. Zastosowanie w złożu z przepływem poziomym drobnego żwiru zamiast piasku spowodowało obniżenie skuteczności usuwania BZT₅, ChZT, N-NH₄ i N og. o 10 - 40%, a zastosowanie przepływu pionowego zamiast poziomego w złożu piaszczystym poprawiło usuwanie N-NH₄ o około 20%.
Oczyszczanie ścieków metodą hydrofitową stanowi wciąż rozwijającą się technologię wykorzystywaną w przydomowych i lokalnych oczyszczalniach ścieków na terenach wiejskich. Dotychczas uzyskiwane rezultaty skuteczności usuwania substancji organicznej oraz związków azotu w złożach hydrofitowych z poziomym przepływem ścieków wskazują na konieczność stosowania konfiguracji kilku złóż oraz zapewnienie dodatkowego natlenienia ścieków, np. w złożu o przepływie pionowym. Nowym zastosowaniem systemów hydrofitowych jest utylizacja osadów ściekowych w złożach trzcinowych.
W pracy przedstawiono wyniki 3-letnich badań, dotyczących skuteczności usuwania zanieczyszczeń w przydomowej oczyszczalni ścieków ze złożem gruntowo-roślinnym. Obiekt badań stanowił system z podpowierzchniowym, poziomym przepływem, z wierzbą Salix viminalis L., stosowany wyłącznie do oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych pochodzących z budynku mieszkalnego. Pomiary jakości ścieków były wykonywane w latach 1997-1999 i dotyczyły oznaczania: BZT₅, ChZT, azotu ogólnego, fosforu ogólnego, zawiesin ogólnych i potasu. Efektywność oczyszczania ścieków w sezonie letnim była większa niż w okresie zimowym. Efekty usuwania zanieczyszczeń w złożu wynosiły średnio dla BZT₅ (91%), ChZT (87%), zawiesin ogólnych (85%), azotu ogólnego (62%), fosforu ogólnego (75%) oraz potasu (26%) i nie były satysfakcjonujące. Stężenia analizowanych zanieczyszczeń w ściekach po oczyszczaniu przekraczały dopuszczalne wartości. Otrzymane wyniki pomiarów wskazują na to, że przydomowe oczyszczalnie ze złożem gruntowo-roślinnym, po pewnych modyfikacjach, mogą by być stosowane.
W okresie trzech lat prowadzono monitorowanie systemu zaprojektowanego w celu oczyszczania ścieków powstających w centrum rekreacji. Rozwiązanie stanowił staw trzcinowy wykonany w postaci serpentynowych rowów pracujących głównie w okresie letnim. Ilość doprowadzanych ścieków wynosiła ok. 1 mm·doba⁻¹, zaś ewapotranspiracja dochodziła do 10 mm·doba⁻¹. Powierzchnia systemu czyszcząca 18370 m² miała zapewnić oczyszczanie ścieków pochodzących od 250 mieszkańców. Skuteczność usuwania azotu i fosforu była bardzo duża (85-87%) i odprowadzana woda spełniała kryteria II klasy czystości. W okresie letnim następowała akumulacja zanieczyszczeń oraz ewapotranspiracja doprowadzanych ścieków. Ładunek azotu zatrzymywanego wynosił 106 kg N·ha⁻¹·rok⁻¹, zaś fosforu 12 kg P·ha⁻¹·rok⁻¹. Zastosowane rozwiązanie wydaje się efektywne i przyjazne dla środowiska.
W artykule podjęto próbę określenia wpływu nawodnień ściekami bytowo-gospodarczymi na mikrobiologiczne zmiany zanieczyszczenia gleb w rejonie oczyszczalni roślinno-glebowej. Jako wskaźniki zanieczyszczenia mikrobiologicznego przyjęto miano coli typu fekalnego, miano Clostridium perfringens, ilość bakterii saprofitycznych i obecność jaj Ascaris sp. Badania prowadzone były na obiekcie poddanym normalnej eksploatacji i obejmują wszystkie pory roku. Badania wykazały, że czynnikiem decydującym o tym, że gleby na terenie oczyszczalni uznano za zanieczyszczone, jest obecność jaj helmintów. Potwierdzono także doskonałe możliwości gleby jako filtru bakteryjnego chroniącego wody podziemne przed zanieczyszczeniem.