Analizowano efektywność wykorzystania zasobów pracy w gospodarstwach towarowych. Analizę przeprowadzono na materiale empirycznym pochodzącym z badań rodzinnych gospodarstw rolniczych regionu białostockiego. Stwierdzono, że najwyższą wydajność pracy oraz dochód rolniczy netto na 1 pełnozatrudnionego osiągnęły gospodarstwa, w których udział produkcji towarowej przekraczał 70%. Parytet dochodowy w tej grupie wynosił ponad 140% z wyjątkiem roku 2000.
Głównym celem opracowania było określenie efektywności podstawowych czynników produkcji w zależności od wielkości ekonomicznej gospodarstw oraz typu produkcyjnego. Do obliczenia efektywności produkcyjnej posłużono się wskaźnikiem względnej efektywności punktowej.
Duża grupa gospodarstw rolniczych o małym wyposażeniu w zasoby produkcyjne ma olbrzymie możliwości wykorzystania dostępnych środków finansowych UE na działalność rolniczą. W takich jednostkach bardzo często intensyfikacja produkcji rolnej nie jest tak ważna, jak utrzymanie jej stałego poziomu. Gospodarstwa takie mają jednak duże opóźnienia w dostosowaniu się do standardów UE w zakresie produkcji rolniczej. W związku z tym, analizie poddano 45 gospodarstw drobnotowarowych, które korzystają ze wsparcia finansowego w zakresie działania „Wsparcie gospodarstw niskotowarowych”, aby wykazać jaka jest efektywność wykorzystania funduszy UE w tych jednostkach produkcyjnych. Z badań wynika, że gospodarstwa wykorzystują środki finansowe z dużym powodzeniem, co skutkuje wytwarzaniem większej nadwyżki bezpośredniej, podwyższeniem średniej wielkości ekonomicznej gospodarstw oraz ich konkurencyjności. Wsparcie finansowe UE dla małych, rodzinnych gospodarstw gwarantuje ciągłość użytkowania gruntów rolnych z uwzględnieniem ochrony środowiska i krajobrazu przyrodniczego. W efekcie, takie gospodarstwa stanowią podstawowe ogniwo zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich.
The experiment was conducted during two seasons (2002, 2003) t o investigate water consumption by three strawberry cultivars (‘Elsanta’, ‘Elkat’, ‘Salut’) grown under greenhouse conditions. Strawberry plants were grown in pots filled with a peat substrate. The pots were placed on top of glass containers filled with a nutrient solution. Each pot was connected with the container below by two pieces of water absorbing material immersed in the nutrient solution. The amount of the nutrient solution taken up by the plants was recorded every day. The highest water consumption was recorded for ‘Elsanta’, and the lowest one for ‘Salut’ plants. Water use efficiency calculated as a ratio of the total amount of water consumed by the plant and the size of the fruit crop produced ( cm 3 H 2 O g - 1 of fruit) was similar for the cultivars ‘ Salut’ and ‘Elsanta’. The highest level of water consumption recorded for ‘Elsanta’ plants indicates that it was caused by the high production potential of this cultivar.
Podjęto próbę oceny wykorzystania podstawowych czynników wytwórczych w specjalistycznym gospodarstwie sadowniczym w oparciu o analizę produktywności i dochodowości ziemi, pracy i kapitału. Okres badań obejmował lata 2005-2006. Wybrane elementy bilansu gospodarstwa wskazują na zrównoważoną strukturę pomiędzy rzeczowymi i obrotowymi składnikami aktywów. Analiza efektywności wykazała wysoką produktywność i dochodowość ziemi, pracy i kapitału, jako m.in. efekt specjalizacji i intensywności produkcji sadowniczej.
Przedstawiono stopień wykorzystania środków w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Badania dotyczą okresu 2004-2006. Do analizy wykorzystano dane z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich). W analizie uwzględniono działania: „Wspieranie gospodarstw niskotowarowych” oraz „Wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania”. Zastosowano metodę DEA umożliwiającą wyznaczenie jednego wskaźnika wykorzystania środków w poszczególnych województwach i dokonano porównania między nimi (benchmarking).