Tekst zawiera omówienie teoretyczno-metodologicznych zagadnień związanych z wykorzystaniem dokumentów osobistych w polskiej socjologii wsi w pierwszej połowie XX wieku na przykładzie prac Williama Thomasa i Floriana Znanieckiego, Józefa Chałasińskiego, Ludwika Krzywickiego oraz Władysława Grabskiego, z uwzględnieniem ich krytyki na gruncie dawnych oraz współczesnych rozważań. Druga część tekstu dotyczy sporu wokół „metody biograficznej” w socjologii zakorzenionego w debacie nad naukami społecznymi w ogóle, sprowadzającego się do dyskusji nad istotą „wyjaśnienia” oraz „rozumienia” - przeciwstawnymi koncepcjami poznania świata społecznego. Następnie spór między „wyjaśnieniem” oraz „rozumieniem” omówiony został gruncie antropologii wraz z uzasadnieniem takiego ujęcia problemu. W trzeciej części została przedstawiona perspektywa analizy materiałów pamiętnikarskich, nazwana „antropologicznym ujęciem autobiografii”, inna od dotychczas stosowanych w socjologii, opracowana przy wykorzystaniu dorobku antropologii społeczno-kulturowej. Podejście to odwołuje się do szczególnego traktowania pojęć w antropologii - jako swoistych „narzędzi analitycznych”. Przez zbudowanie siatki pojęć można bowiem stworzyć uniwersalną metodologię poprzedzającą materiał empiryczny. Zaproponowana perspektywa pozwala na połączenie elementów „wyjaśnienia” oraz „rozumienia” w obrębie jednej perspektywy analitycznej, polegającej na odłączeniu metody badawczej od określonej teorii. Zagadnienia związane z historycznym charakterem materiałów autobiograficznych zostały omówione przy użyciu podejścia mikrohistorycznego, zaproponowanego przez badaczy nurtu tzw. nowej historii kulturowej.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.