Artykuł dotyczy sytuacji grupy młodych osób z niepełnosprawnością intelektualną, którzy po wyprowadzeniu się z domów rodzinnych rozpoczęli nowy etap swojego życia w hostelu dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Należy zaznaczyć, iż w krajach skandynawskich hostele takie są powszechnie dostępne i większość osób z niepełnosprawnością po osiągnięciu pełnoletności przeprowadza się do takich domów - w ostatnich latach zamieszkało w nich ponad 5 000 osób. Przeprowadzone badania mieszczą się więc w nurcie współczesnej polityki społecznej Szwecji, w której podkreśla się zwłaszcza idee integracji, normalizacji i zapewnienia możliwości samostanowienia osobom z niepełnosprawnością intelektualną. Hostel w którym prowadzone były badania składał się z 13 samodzielnych, jednoosobowych pokoi oraz szeregu pomieszczeń wspólnych (pralnia, pokój dzienny, kuchnia, pokój rekreacyjny). W artykule omówiono w szczególny sposób kwestię relacji pomiędzy osobami niepełnosprawnymi, personelem hostelu i rodzicami osób niepełnosprawnych. W prowadzonych badaniach szukano odpowiedzi na pytania o to, jakimi normami i prawami kieruje się młodzież mieszkająca w hostelu, jak kształtują się relacje emocjonalne i zależności międzyosobowe oraz jakie są możliwości samostanowienia mieszkających tam osób. W badaniach zastosowano metodę jakościowej analizy danych, zebranych dzięki trwającej dwa i pół roku obserwacji uczestniczącej oraz 28 wywiadach z mieszkańcami hostelu, ich rodzicami i personelem. Zebrany materiał poddano analizie i zaprezentowano w zakresie następujących zagadnień: uwarunkowania dojrzałości do nowej fazy życia i podjęcia decyzji o zmianie miejsca zamieszkania, warunki powodzenia pierwszych prób samodzielnego zamieszkania osób z niepełnosprawnością, zakres poczucia przynależności, wspólnotowości i niezależności odczuwany podczas mieszkania w hostelu, rola i zakres zadań personelu, możliwości samostanowienia, zakres zależności od personelu i warunki dobrej adaptacji osób niepełnosprawnych i ich rodziców do nowych warunków życia. W podsumowaniu autorka stwierdza, że chociaż możliwość zamieszkania w hostelu jest postrzegana jako szansa samodzielnego życia i samostanowienia dla osoby niepełnosprawnej, pomimo dobrej woli personelu i ich kompetentnej pracy, osoby z niepełnosprawnością mają zbyt mało szans na samodzielne podejmowanie decyzji o własnym życiu i realizację własnych planów. Warunkiem zmiany tej sytuacji może być zmiana relacji społecznych między personelem a mieszkańcami, które w większym stopniu powinny opierać się na zasadach stałości, wzajemności i elastyczności.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.