Artykuł omawia miejsce ochrony lasu w pracach nad Narodowym Programem Leśnym. Tematyka ta nie była przedmiotem oddzielnych debat, ale znalazła się pośrednio lub bezpośrednio we wszystkich obszarach tematycznych paneli ekspertów: KLIMAT, WARTOŚĆ, DZIEDZICTWO, ROZWÓJ, OCHRONA, ORGANIZACJA, WSPÓŁDZIAŁANIE. Jedną z ważniejszych kwestii stała się identyfi kacja przedmiotu ochrony wg tradycyjnej koncepcji ochrony lasu oraz koncepcji pro-ekologicznej ochrony ekosystemów leśnych. Artykuł poszukuje defi nicji „choroby” i „zdrowia” lasu. Z analiz wynikało, że choroba/stres jest naturalnym stanem systemów żywych a szkoda nie odnosi się do rzeczy – odnosi się do właściciela i jest kategorią ekonomiczną. Ochrona lasu mieści się w racjonalnym użytkowaniu przyrody i stanowi ochronę dóbr przed utratą ich wartości ekonomicznej. Ochrona ekosystemów leśnych nie wyróżnia organizmów pożytecznych i szkodliwych, ale widzi potrzebę spełniania ważnych funkcji przez wszystkie elementy ekosystemu leśnego i chroni procesy gwarantujące trwałość i stabilność systemu. Zróżnicowanie to odpowiada różnym typom gospodarki leśnej: od leśnictwa produkcyjno/plantacyjnego do ekosystemowej/ochronnej gospodarki leśnej. Wewnątrz tak zakreślonego zakresu różnicowania leśnictwa mieszczą się wszystkie możliwe jej modyfi kacje ochrony. W ochronie lasu ochronie podlega drzewostan/drzewo/drewno, w ochronie ekosystemów leśnych obiektem ochrony są procesy ekologiczne (naturalna selekcja, naturalne odnowienie, konkurencja, adaptacja, itp.) a narzędzi do realizacji takiego zadania należy poszukiwać w urządzaniu lasu, hodowli, użytkowaniu a także w ekonomice, planowaniu przestrzennym czy zarządzaniu. Obydwie koncepcje są w równym stopniu uprawnione, gdyż służą różnym celom zarządzania lasem: w pierwszym przypadku skutecznemu działaniu w praktyce, w drugim lepszemu poznaniu przedmiotu gospodarowania. Dlatego, zarówno ochrona lasu w ujęciu deterministycznym jak i ochrona ekosystemów leśnych w podejściu holistycznym, nie są wymienialne, ale stanowią wzajemnie uzupełniające się opcje współczesnej, różnicującej się gospodarki leśnej. Propozycje unormowania problematyki ochrony lasu/ekosystemów leśnych w Narodowym Programie Leśnym zawarte są w ponad 40 rekomendacjach wszystkich paneli ekspertów a materiał omawia najważniejsze z nich. Składają się one na strategię, która mieści się w ogólnej teorii zarządzania przyrodą: różnorodności przyrody należy przeciwstawić różnorodność działań, ażeby nasze cele były osiągalne a działania skuteczne.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.