Artykuł przedstawia podstawowe wyzwania rozwojowe Unii Europejskiej w warunkach globalizacji ekonomicznej i złożonych warunków społeczno-politycznych. Pierwsza część opisuje ogólne uwarunkowania polityk wspólnotowych z uwzględnieniem czynników zewnętrznych i wewnętrznych wspólnego rynku. Następnie przeanalizowano etapy integracji gospodarczej w procesie budowy Unii Gospodarczo-Walutowej i korzyści oraz zagrożenia wspólnej waluty europejskiej. Kolejna część pracy dotyczy Wspólnej Polityki Rolnej i roli jej drugiego filaru w kształtowaniu rozwoju obszarów wiejskich. Zaprezentowano perspektywy zmian w polityce rolnej w ciągu najbliższych kilkunastu lat i mechanizmy realizacji strategicznych celów rozwojowych. Pracę kończy podsumowanie i wnioski praktyczne dla konstrukcji przyszłej polityki ekonomicznej Unii Europejskiej.
Podjęto próbę modelowania systemu gospodarczego w warunkach kryzysu i nowego ujęcia strategii rozwojowych. Przedstawiono podstawowe zmiany w paradygmacie współczesnych gospodarek kapitalistycznych, wynikające z procesów kryzysowych i ewolucyjnych. Opisano wyzwania nowoczesnych gospodarek rynkowych wskazując na problemy równowagi makroekonomicznej i spadku produkcji. Opisano klasyczne trudności polityki ekonomicznej na bazie trylematu Rodrika, a następnie zaproponowano nowe założenia modelu gospodarczego, uwzględniając aspekty środowiska przyrodniczego i wprowadzenia rachunku kosztów środowiskowych. Podkreślono rolę kapitału intelektualnego i sektora pozarządowego w rozwoju gospodarczym. Przedstawiono przykład polskiej gospodarki podejmującej wyzwania rozwojowe i planującej zmiany w wybranych obszarach. Sprawne i efektywne państwo, konkurencyjna gospodarka oraz spójność społeczna i terytorialna, to główne obszary rozwojowe Polski do roku 2020.
Zalesianie gruntów ornych jest elementem polityki strukturalnej wobec obszarów wiejskich i zostało wprowadzone od 1 stycznia 2002 roku. Jego realizacja wymaga środków budżetowych i procedur administracyjnych, które napotykają wiele trudności. Problemy te zostały omówione w kontekście przepisów Unii Europejskiej.
Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych wśród rolników województwa wielkopolskiego dotyczących ich opinii na temat wpływu Unii Europejskiej na sytuację polskiego rolnictwa. Ogólna ocena dziesięciu lat członkostwa w EU jest pozytywna, choć właściciele gospodarstw oczekują dalszego wzrostu nakładów na wspólną politykę rolną. Pozytywnie oceniają także większość instrumentów kształtujących funkcjonowanie rolnictwa. Większość respondentów uznaje za właściwe przeniesienie części polityki rolnej na szczebel krajowy i podniesienie dotacji do produkcji zwierzęcej. Jednocześnie rolnicy wykorzystują płatności bezpośrednie na cele rozwojowe w swoich gospodarstwach.
Artykuł przedstawia analizę roli kapitału intelektualnego w polskim agrobiznesie. Autor skonstruował model kapitału intelektualnego, który zakłada, iż na sumę zasobów niematerialnych gospodarki wpływają: kapitał ludzki, kapitał innowacyjny, kapitał instytucjonalny oraz kapitał społeczny. Następnie opisał poszczególne składowe modelu w polskiej gospodarce żywnościowej, ze szczególnym uwzględnieniem przemian systemowych w ostatnich latach. Na podstawie przeprowadzonych analiz można wyciągnąć wniosek, iż jakość kapitału intelektualnego polskiego agrobiznesu jest niska, a inwestycje w tym obszarze niedostateczne. Przedsiębiorstwa w swych strategiach rozwojowych koncentrują się głównie na zasobach materialnych i zwiększaniu przychodów ze sprzedaży. Brakuje także spójnego programu wsparcia kapitału intelektualnego w polityce gospodarczej szczebla rządowego. Tymczasem wzrost jakości kapitału intelektualnego jest warunkiem poprawy konkurencyjności całego polskiego agrobiznesu, szczególnie w sytuacji globalnego rynku produktów żywnościowych.
The paper describes basic determinants of the medical plant cultivation in Polish agriculture. The author discussed economic background of the introduction of these plants indicating the role of pharmaceutical industry in herb usage. Then, there is a presentation of results of the survey study carried out among farmers from the Wielkopolska region. Approximately 10% of the farms cultivate medicinal plants but more than 50% declare some interest in this kind of production, what indicates a big potential. Farmers think that herbs are economically attractive crops if the sale is guaranteed and the price is satisfactory. The demand for medicinal plants is developing and expanding for e.g. dietary supplements and other health-promoting products. Therefore, it can be concluded that cultivation of medicinal plants is the prospective direction of agricultural production and an important element of additional income of Polish farmers.
W artykule opisano determinanty rozwoju regionalnego w polskiej rzeczywistości gospodarczej. Autor przedstawia model czynników kształtujących aktywność fi rm i gospodarstw domowych w ramach wspólnoty samorządowej jako piramidy zasobów materialnych, ludzkich, potencjału organizacyjnego, wartości etycznych i kapitału intelektualnego. Na tej podstawie wskazano rolę polityki ekonomicznej, którą kreuje rząd centralny w formie instrumentów ogólnych i władze lokalne w formie polityki regionalnej. Część badawcza pracy obejmuje ocenę Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego oraz analizę wybranego samorządu pod kątem procedury przygotowania i wdrażania strategii rozwoju. Wynikiem tych badań są wnioski aplikacyjne, takie jak konieczność wdrożenia systemu monitoringu i dostosowania strategii do zmiennej sytuacji społeczno-ekonomicznej.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.