W toku długoletniego procesu zarastania śródleśnych jezior oligo-humotroficznych wykształcają się cenne przyrodniczo, rzadkie i zagrożone torfowiska przejściowe i wysokie z klasy Scheuchzerio-Caricetea i Oxycocco-Sphagnetea. Ze względu na skrajne warunki siedliskowe, zwłaszcza grząskie i mokre podłoże o małej ilości związków pokarmowych i dużym udziale substancji humusowych odznaczają się swoistą strukturą roślinności i charakterystycznym składem florystycznym. Specyficzność szaty roślinnej zaznacza się już w inicjalnej strefie zarastania; na lustro wody narasta pło torfowcowe, stanowiące podłoże dla roślin naczyniowych. W miarę lądowienia zwiększa się m.in. jego miąższość, zmniejsza nawodnienie, co powoduje zmianę struktury i składu gatunkowego kolejnych zbiorowisk mszysto-turzycowych. Wykazano, iż nawet niewielkie powierzchniowo torfowiska powstałe w wyniku zarastania jezior oligo-humotroficznych odznaczają się dużą różnorodnością fitocenoz. W strefach zarastania dwóch jezior objętymi badaniami wyróżniono i zidentyfikowano następujące zespoły torfowiskowe: Caricetum lasiocarpae, Caricetum limosae, Rhynchosporetum albae, Eriophoro angustifolii-Sphagnetum recurvi, Sphagno-Caricetum rostratae, Cladietum marisci, Thelypteridi-Phragmitetum, Sphagnetum magellanici, Eriophoro vaginati-Sphagnetum recurvi, Ledo-Sphagnetum magellanici z licznymi wariantami lokalnosiedliskowymi, wywołanymi głównie różnicami wilgotności, przy czym przestrzenne zróżnicowanie roślinności różni się w miarę zarastania obydwu jezior. Siedlisko (jeziora oligo-humotroficzne wraz z otaczającymi je torfowiskami) są łatwo rozpoznawalne dzięki pomostowi torfowiskowemu narastającemu na wodę jeziora, a roślinami wskaźnikowymi powinny być łatwe do rozpoznania, pospolite gatunki torfowiskowe jak np.: żurawina błotna Oxycoccus palustris, wełnianki Eriophorum sp., bagno zwyczajne Ledum palustre. Największym zagrożeniem dla tych cennych przyrodniczo kompleksów wodnotorfowiskowych jest zmiana warunków siedliskowych, zwłaszcza obniżenie poziomu wód gruntowych w zlewni, eutrofizacja, wzrost pH oraz wydeptywanie. Niniejszy artykuł jest częścią długoterminowych badań nad procesem zarastania śródleśnych, nieprzepływowych jezior oligo-humotroficznych.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.