Nastepczy wplyw chemicznego zanieczyszczenia gleby na zawartosc i pobranie metali ciezkich przez rosliny. Czesc I. Konopie siewne [Cannabis sativa L.]

• Autorzy: Antonkiewicz J
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Stwierdzono istotny wpływ poziomów zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi na plonowanie konopi. Zmniejszenie plonu w zależności od obiektu wahało się od 18,50% do 85,64% w stosunku do kontroli. Wysokie koncentracje Cd, Pb, Ni, Cu i Zn w glebie znajdują potwierdzenie w ich zawartości w roślinie testowej. Zawartość badanych metali w konopiach wzrastała wraz z poziomem zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi i mieściła się w zakresie: 0,42-59,04 mg Cd; 5,91-27,92 mg Pb; 2,18-238,56 mg Ni; 4,26-29,31 mg Cu; 73,35-2731,62 mg Zn·kg⁻¹ s.m. Najmniejsze zróżnicowanie w zawartości badanych metali zarejestrowano w przypadku miedzi. Uzyskane wyniki pozwalają wstępnie stwierdzić, że konopie mogłyby być wykorzystane do rekultywacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi.

EN

A significant effect of soil pollution by heavy metals on yielding of hemp was stated. Depending on the treatment, the decrease in yield ranged between 13% and 87% in comparison to control. High soil Cd, Pb, Ni, Cu and Zn concentrations are confirmed by their contents in the test crop. The contents of heavy metals in hemp were increasing with the level of soil pollution and ranged between 0.42-59.04 mg Cd; 5.91-27.92 mg Pb; 2.18-238.56 mg Ni; 4.26-29.31 mg Cu; 73.35-2731.62 mg Zn·kg⁻¹ soil DM. The smallest diversification in the contents of studied metals was found for copper. Obtained results enabled to conclude that the hemp could be utilized for reclamation of soils contaminated with heavy metals.

Słowa kluczowe

PL

konopie siewne; metale ciezkie; pobieranie pierwiastkow; zanieczyszczenia gleb; wplyw nastepczy; zawartosc metali ciezkich

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 501
• Opis fizyczny: s.15-21,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Antonkiewicz J

• Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza, al.A.Mickiewicza 21, 31-120 Krakow

Bibliografia

• Antonkiewicz J., Jasiewicz Cz. 2002a. Ocena przydatności różnych gatunków roślin do fitoremediacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Acta Scien. Pol. Formatio Circumiectus 1—2(1—2): 119-130.
• Antonkiewicz J., Jasiewicz Cz. 2002b. Ocena przydatności konopi siewnych (Cannabis sativa L.) do rekultywacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 484: 19-28.
• Badora A. 2000. Al-montmorillonit and AL₁₃ for the immobilization of zinc and cadmium in the soils. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 472: 61-71.
• Bilitewski B., Härdtle G., Marek K. 2003. Podręcznik gospodarki odpadami. Wyd. Seidel-Przywecki, Warszawa: 694 ss.
• Galiulin R.V., Bashkin V.N., Galiulina R.R., Kucharski R., Małkowski E., Marchwińska E. 1998. The impact of phytoextraction effectors on the enzymatic activity of soil contaminated by heavy metals. Agricultural Chemistry 2(3): 243-251.
• Gambuś F., Gorlach E. 1996. Wpływ obornika, słomy i węgla brunatnego na ftoprzyswajalność metali ciężkich. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie 172, Rol. 62: 131-137.
• Grzebisz W., Diatta J.B., Barłóg P. 1998a. Ekstrakcja metali ciężkich przez rośliny włókniste z gleb zanieczyszczonych emisjami huty miedzi. Cz. I. Konopie siewne. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 460: 685-695.
• Grzebisz W., Potarzycki J., Cieśla L. 1998b. Ekstrakcja metali ciężkich przez rośliny włókniste z gleb zanieczyszczonych emisjami huty miedzi. Cz. II. Len. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 460: 697-708.
• Grzebisz W., Musolf R., Szczepaniak W., Biber M. 2000. Rzepak jako roślina fitoremediacyjna!? Ekstrakcja metali ciężkich przez rzepak ozimy, w: Zbilansowane nawożenie rzepaku. Aktualne problemy. Monografia, Witold Grzebisz (red.). Wyd. AR w Poznaniu: 297-303.
• Jaranowska B. 1964. Wpływ wzrastających dawek azotu i gęstości siewu na plony konopi jedno- i dwupiennych. Prace Inst. Przem. Włók., Poznań: 21-38.
• Kabata-Pendias A., Piotrowska M. 1987. Pierwiastki śladowe jako kryterium rolniczej przydatności odpadów. Puławy, P(33), IUNG: 1-46.
• Kucharski R., Sas-Nowosielska A., Małkowski E., Pogrzeba M. 1998. Fitoremediacja - przyjazna środowisku metoda oczyszczania gleb. II Międzynarodowe Seminarium Ekologiczne „Odzyskiwanie terenów poprzemysłowych”. Komitet Inżynierii Środowiska PAN, Biuletyn 1b: 133-139.
• Kumar P.B.A.N., Dushenkov V., Motto H., Raskin I. 1995. Phytoextraction: the use of plants to remove heavy metals from soils. Environ. Sci. Technol. 29: 1232-1238.
• Maciejewska A., Pusz A. 2003. Problematyka rekultywacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi w świetle literatury, w: Obieg pierwiastków w przyrodzie. Monogr., t II. Wyd. IOŚ, Warszawa: 539-550.
• Sas-Nowosielska A., Kucharski R., Kryński K., Małachowski E., Pogrzeba M. 1999. Problemy związane z fitoremediacją terenów rolniczych położonych w rejonie oddziaływania przemysłu metali nieżelaznych. Ochr. Środ. i Zasob. Natur. 18: 463-468.
• Wojnowska-Baryła I., Stolarczyk E., Grędzińska A. 1997. Charakterystyka zdolności usuwania kadmu przez wolne i immobilizowane bakterie Kliebsiella pneumoniae. Biotechnol. 4(39): 125-134.