Przeprowadzone badania modelowe miały na celu ocenę prawidłowości przyjętych rozwiązań projektowych urządzeń zrzutowych zbiornika retencyjnego„ Chwalimierz” na Średzkiej Wodzie, opracowanych przez Pracownię Projektową „Water Service” Sp. z o.o. we Wrocławiu. Do podstawowych zadań projektowanego zbiornika należy ochrona od powodzi doliny rzeki i zagwarantowanie wody do nawodnień upraw rolnych. Uzyskana dzięki budowie zbiornika retencja powodziowa umożliwi wydatne zmniejszenie fal powodziowych poniżej zbiornika, a tym samym zostanie zwiększona ochrona przeciwpowodziowa miejscowości Środa Śląska i terenów przyległych. Badania obejmowały ocenę hydrauliczną działania urządzeń zrzutowych, a w szczególności weryfikację krzywych natężenia przepływu urządzeń przelewowych i upustowych oraz wydatku sztolni. Budowla zrzutowa składa się z komory wlotowej z zabudowanymi dwoma rurociągami o średnicy 1000 mm wyposażonymi w zasuwy oraz części przelewowej o świetle 3x1,70 m umieszczonej na koronie pionowego szybu. Woda z urządzeń zrzutowych odprowadzana jest do dolnego stanowiska kanałem zrzutowym (sztolnią) o długości 30 m, zakończonym niecką wypadową. Badania przeprowadzono na modelu w skali 1:10, wykonanym w laboratorium wodnym Instytutu Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. W artykule przedstawiona jest metodyka przeprowadzonych badań oraz analiza porównawcza wyników pomiarów i obliczeń wzorami empirycznymi. Badania modelowe potwierdziły poprawność przyjętych rozwiązań projektowych. Różnice pomiędzy wynikami obliczeń i wynikami uzyskanymi z pomiarów pozwolą na skorygowanie wielkości przepływu przez urządzenia zrzutowe oraz wniesienie poprawek do instrukcji gospodarowania wodą na zbiorniku Chwalimierz.
System ochrony przeciwpowodziowej miasta Wrocławia powstał po powodzi w 1903 r., w latach 1905–1922. Miał on przepustowość maksymalną równą około 2300 m³ · sˉ¹. Ważnymi elementami tego systemu są poldery Lipki–Oława, Blizanowice– Trestno i Oławka oraz kanał zrzutowy z Odry do Widawy. W lipcu 1997 r. wystąpiła katastrofalna powódź o maksymalnym natężeniu przepływu 3530 m³ · sˉ¹ w przekroju wodowskazu Brzeg Most. Skutkiem tej powodzi było zalanie znacznej części miasta Wrocławia, uszkodzenie lub zniszczenie wielu budowli melioracyjnych i hydrotechnicznych oraz mostów i obwałowań. Zniszczony został również jaz wlotowy do kanału Odra–Widawa. Po powodzi w 1997 r. powstało szereg opracowań, dotyczących modernizacji Wrocławskiego Węzła Wodnego (WWW). Podstawowe rozwiązanie zostało przedstawione w ramach Studium wykonalności dla zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz na rzece Odrze i modernizacji WWW [Hydroprojekt... 2004]. Przepływy obliczeniowe wynoszą odpowiednio 3100 m³ · sˉ¹ (przepływ kontrolny, woda 1000-letnia) i 1850 m³ · sˉ¹ (przepływ miarodajny, woda 200-letnia). Kontynuacją tego Studium jest wykonywany aktualnie Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej Dorzecza Odry. W maju i czerwcu 2010 r. wystąpiła w dorzeczu Odry powódź o natężeniu maksymalnym rzędu 2100–2200 m³ · sˉ¹ na wlocie do WWW. Była ona porównywalna pod względem natężenia przepływu z powodzią z 1903 r. i nieco wyższa od powodzi w 1930 r. Dla ochrony miasta Wrocławia zdecydowano o zalaniu wymienionych wyżej 3 polderów oraz o uruchomieniu kanału zrzutowego z Odry do Widawy. Szkody po powodzi były znacznie niższe niż w 1997 r. Zalana została ponownie dzielnica Kozanów. Uszkodzone zostały niektóre wały, m.in. wał polderu Lipki–Oława. Wysokie stany wystąpiły zwłaszcza na Odrze powyżej Wrocławia. Na wodowskazie Brzeg Most i Oława najwyższe stany w 2010 r. były bliskie wartościom maksymalnym z 1997 r., mimo znacznie niższego przepływu maksymalnego. Zjawisko to spowodowane zostało przez zmniejszenie przepustowości koryta rzeki, głównie przez zarośnięcie i zamulenie międzywala.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.