W artykule przedstawiono niektóre ważniejsze problemy dotyczące celiakii (m.in. toksyczność białek prolaminowych, produkty bezglutenowe i problemy legislacyjne, wykorzystanie owsa, gryki i amarantusa w diecie bezglutenowej).
W artykule przedstawiono znaczenie dla zdrowia człowieka dwucukru - laktozy, występującego w mleku wszystkich ssaków i jego tolerancję jako wynik prawidłowego trawienia. Scharakteryzowano enzym fi-D-galaktozydazę odpowiedzialny za prawidłowe trawienie laktozy oraz uwarunkowania utraty lub obniżenia jego aktywności w odniesieniu do populacji ludzkiej w poszczególnych regionach świata. Omówiono symptomy nietolerancji i jej mechanizm oraz formy przeciwdziałania. Podano przykłady praktycznego rozwiązywania problemu nietolerancji laktozy w różnych krajach i w Polsce.
Częstość występowania niekorzystnych (niepożądanych) reakcji wywoływanych przez substancje dodatkowe do żywności wynosi 0,03-0,15% wśród zdrowych, dorosłych osób, podczas gdy u dzieci zawiera się pomiędzy 1% a kilkoma procentami. Pacjenci z alergią/nietolerancją wykazują większą częstotliwość reakcji niepożądanych. W niniejszej pracy przedstawiono mechanizmy patogenetyczne, które biorą udział w klinicznych, niekorzystnych reakcjach wywołanych przez substancje dodatkowe. Do objawów klinicznych można zaliczyć: zmiany skórne, choroby układu oddechowego, zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego oraz objawy sercowo-naczyniowe, jak również ze strony ośrodkowego układu nerwowego; do reakcji systemowych należy anafilaksja. Potwierdzenie lub wykluczenie przyczynowej roli substancji dodatkowych w występowaniu reakcji klinicznych jest podstawą właściwego leczenia; rozstrzyga, czy należy unikać substancji dodatkowych w żywności i lekach, czy też nie jest to konieczne.
W artykule przedstawiono definicje, klasyfikację oraz charakterystykę nietolerancji laktozy i alergii na mleko krowie. Omówiono czynniki warunkujące występowanie i objawy tych zaburzeń, a także metody ich rozpoznawania. Ponadto zaprezentowano sposoby stosowane w zapobieganiu i leczeniu nietolerancji laktozy i alergii na białka mleka krowiego.
Metabolizm laktozy związany jest z jej enzymatyczną hydrolizą z udziałem β-galaktozydazy. Nieobecność enzymu lub jego słaba aktywność w przewodzie pokarmowym konsumentów jest przyczyną nietolerancji laktozy. Enzymatyczna hydroliza laktozy sprzyja w łagodzeniu jej nietolerancji i może być stosowana w technologii mleka bezlaktozowego, koncentratów cukrowych z serwatki lub filtratu (z ang. permeat) pozostającego po frakcjonowaniu składników mleka technikami membranowymi.
W cz. I artykułu przedstawiono problem alergii pokarmowej spowodowanej spożywaniem mleka. Wskazano na główne alergeny mleka krowiego: kazeinę, β-laktoglobulinę (ß-lg), α-laktoalbuminę (α-la) oraz ich homologi znajdujące się w mleku kozim. WII części opisano modyfikacje białek wpływające na zmiany właściwości alergennych tj.: procesy termiczne, hydrolizę enzymatyczną i chemiczną, a także fermentację mlekową prowadzoną przy zastosowaniu drobnoustrojów wykorzystywanych w przemyśle mleczarskim. Wymienione procesy mają na celu obniżenie właściwości immunoreaktywnych białek mleka krowiego, mogących mieć zastosowanie podczas produkcji hypoalergennych odżywek dla dzieci cierpiących na alergie.
W cz. I artykułu (7'99 P.S.) przedstawiono problem alergii pokarmowej spowodowanej spożywaniem mleka. Wskazano na główne alergeny mleka krowiego: kazeinę, β-laktoglobulinę (ß-lg), α-laktoalbuminę (α-la) oraz ich homologi znajdujące się w mleku kozim. W II części opisano modyfikacje białek wpływające na zmiany właściwości alergennych tj.: procesy termiczne, hydrolizę enzymatyczną i chemiczną, a takie fermentację mlekową prowadzoną przy zastosowaniu drobnoustrojów wykorzystywanych w przemyśle mleczarskim. Wymienione procesy mają na celu obniżenie właściwości immunoreaktywnych białek mleka krowiego, mogących mieć zastosowanie podczas produkcji hypoalergennych odżywek dla dzieci cierpiących na alergie.