Badanie dotyczy zróżnicowania dochodów w gospodarstwach indywidualnych prowadzących w 1992 r. książki rachunkowości rolnej dla IERiGŻ. Chodzi o to, aby na podstawie uzyskanych wyników można było zasadnie wnioskować o racjonalności podstaw decyzyjnych rolników. Znajomość ich jest niezbędna do prowadzenia takiej polityki rolnej, która zmniejszyłaby obszar niepewności w podejmowaniu decyzji produkcyjnych. Badaniem objęto całą zbiorowość, t.j. 714 gospodarstw, a także wyłonione z niej gospodarstwa z rejonów: północno-wschodniego (98 gosp.) środkowo-zachodniego (151 gosp.) Szczególną uwagę poświęcono 113 gospodarstwom o najsłabszych glebach. Oceny dokonano według wieloczłonowego łańcucha przyczynowo-skutkowego: jakość gleb-udział roślin intensywnych-plony-dochody, 2 badan wynika, że pomimo wysokiej niepewności warunków gospodarowania rolnicy dokonują wielu, stosunkowo skutecznych decyzji dostosowawczych dla utrzymania względnie dobrej ich sytuacji ekonomicznej. Najbardziej jest to widoczne na przykładzie 24 gospodarstw wyłonionych z grupy 113 gospodarstw o najsłabszych glebach. Grupa ta gospodarująca w wyjątkowo niekorzystnych warunkach glebowych osiągnęła relatywnie wysoki poziom dochodów. Jest to ważna informacja pochodząca z tego badania. Już samo empiryczne stwierdzenie tego faktu jest istotne, bowiem świadczy ono o dużych umiejętnościach dostosowawczych tej grupy rolników do nowych i trudnych warunków rynkowych.