Jednym z najbardziej obciążających skutków socjalistycznej polityki mieszkaniowej w Polsce jest zły stan techniczny przedwojennej zabudowy. Przyczyniło się do tego zarówno upaństwowienie starych kamienic, jak i celowy, uwarunkowany ideologicznie brak inwestowania w ich remonty w dekadach powojennych. Po roku 1989 odnowa zaniedbanych obszarów wewnątrzmiejskich stała się zatem istotnym wyzwaniem dla władz samorządowych, zwłaszcza że ograniczone zasoby finansowe i trudności organizacyjno-prawne nie sprzyjają szybkiej rewitalizacji. Tymczasem stopniowa zmiana stosunków własnościowych wskutek prywatyzacji zasobów komunalnych oraz pojawienie się w połowie lat 90. XX w. instytucji wspólnoty mieszkaniowej stworzyły nowe możliwości uruchomienia procesów rewitalizacji oddolnej. Artykuł ma na celu przybliżenie mechanizmów materialnej i społecznej odnowy starych obszarów wewnątrzmiejskich, dokonującej się wskutek aktywności liderów wspólnot mieszkaniowych, na przykładzie wyników badań jakościowych, przeprowadzonych w dwóch dzielnicach Gdańska.