Niniejszy artykuł ma charakter badawczy i dotyczy efektów analizy przyczyn kształtowania się mikroform erozyjnych podłoża oraz ich jakościowego określenia w obrębie intensywnie eksploatowanych odcinków tras szlaków turystycznych. Badania na obszarze Świętokrzyskiego Parku Narodowego (ŚPN) i jego otuliny, rozpoczęto w 2008 roku. (Góra Chełmowa – czarny szlak turystyczny), a następnie w 2009 r. je rozwinięto na wybranych stanowiskach leżących na intensywnie uczęszczanej trasie kolejnych szlaków tj. czerwonego, prowadzącego ze Świętej Katarzyny na Łysicę oraz niebieskiego – z Nowej Słupi na Łysą Górę. Omówiono dostrzeżone w terenie formy erozyjne i przyczynę ich powstania w kontekście czynników meteorologicznych (opady atmosferyczne, wiatr) oraz antropogenicznych (wydeptywanie tras szlaków i ich poboczy, ekspansji apofitów oraz inwazji antropofitów, jak również procesów synantropizacji szaty roślinnej i antropogenizacji biotopów. Podjęto także próbę opisania specyfiki i skali zaburzeń zróżnicowania florystycznego gatunków naczyniowych Tracheophyta w naturalnych fitocenozach leśnych, otaczających badane odcinki szlaków. Problem ten badano w odniesieniu do naturalnych uwarunkowań ekologicznych i siedliskowych panujących w zespołach i zbiorowiskach roślinnych przyległych do tras szlaków oraz na powierzchni ścieżek i duktów leśnych na obszarze ŚPN.
The differences between forest and agricultural loess landscapes are presented in this paper. Structure and functioning of the landscape-system were taken into account. The conclusions have been based on the results of landscape research conducted in the Nida Basin. All components of the landscape were examined, with the special focus on soils which were treated as the indicator of the landscape condition. Differences found in structure and functioning of forest and agricultural landscape open the question of making changes in the methodology of the loess landscape classification.