Wobec postępującej w szybkim tempie degradacji krajobrazu wiejskiego, m.in. zaniku tradycyjnych ogrodów przydomowych, w latach 2002-2004 przeprowadzono badania na terenie powiatu tatrzańskiego (gminy: Zakopane i Poronin), na podstawie których oceniono stan 16 ogrodów przy zagrodach i domach góralskich oraz porównano go z wyglądem dawnych ogrodów tego regionu. Najdawniejsze siedziby (góralskie zagrody) poznać można było po skupinach jesionów, lip lub jaworów. Przy białej izbie chałupy znajdował się ogródek, w którym rosły rozmaite zioła i kwiaty. Listę roślin uzupełniały gatunki przenoszone do ogrodów z Tatr. Były to między innymi Delphinium elatum L., Aquilegia vulgaris L., Archangelica officinalis L., Lilium martagon L., Lilium bulbiferum L., Rhodiola rosea L. i inne. Obecnie opiekę nad ogrodami sprawują głównie osoby starsze, zazwyczaj kobiety będące na emeryturze (80%). Na podstawie obserwacji terenowych stwierdzono, że 40% ogrodów zachowało swój dawny charakter. Pozostałe zmieniają się w szybkim tempie. Rzadko goszczą w nich rośliny użytkowe, zioła i warzywa. Także starodrzew, który dawniej wyznaczał miedzę, występuje obecnie w postaci okrojonej. Obecnie teren wokół domu obsadza się żywotnikami zachodnimi lub świerkami kłującymi, obsiewa trawą i zdobi roślinami balkonowymi. Namiastką dawnych ogródków kwiatowych są skarpy, obsadzane bylinami górskimi. Płytki chodnikowe zastępują dawne „skrzyżale” (kamienie). W celu zachowania historycznego otoczenia i ładu przestrzennego zagród koniecznym jest podjęcie interdyscyplinarnych działań chroniących góralskie ogrody przydomowe oraz przestrzeganie uwarunkowań prawnych.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.