Przeprowadzono analizę porównawczą gospodarstw rolnych na Dolnym Śląsku i w Saksonii w oparciu o uzyskane wyniki produkcyjne w latach 2003-2005. Przedmiotem analizy była ocena wyników produkcyjnych rolnictwa obu regionów oraz efektów ekonomicznych działalności gospodarstw wielkoobszarowych przed i po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Uzyskane wyniki produkcyjne wykazały, że poziom wydajności uzyskiwany w rolnictwie Saksonii był wyższy jak w rolnictwie na Dolnym Śląsku. Procesy dostosowawcze do wymogów rynku rolnego, spowodowały zmiany w strukturze produkcji roślinnej. Rezultaty ekonomiczne badanych gospodarstw należących do typu uprawy zbożowe na Dolnym Śląsku w latach 2003-2004 były wyższe w porównaniu do grupy porównawczej gospodarstw w Saksonii mimo niższych dopłat.
Celem badań było ustalenie zmian liczby podmiotów gospodarczych oraz form organizacyjno-prawnych fi rm działających w agrobiznesie. W oparciu o metodę analizy statystycznej dokonano oceny dynamiki zmian w latach 2005-2010 podmiotów gospodarczych działających w sekcji A na tle ogółu fi rm w gospodarce narodowej. Wyniki badań wykazały, że dynamika zmian liczby podmiotów w sekcji „Rolnictwo, łowiectwo i rybactwo” miała podobny charakter jak w całej gospodarce, a dominującymi formami działalności były mikroprzedsiębiorstwa prowadzone przez osoby fi zyczne.
Celem badań było określenie stopnia wpływu produktywności zasobów ziemi, pracy, majątku na wyniki finansowe jednoosobowych spółek AWRSP o różnych kierunkach produkcji. Przeprowadzona analiza porównawcza przedsiębiorstw rolniczych w latach 1996-1998 wykazała, że w gospodarstwach nastąpiło zwiększenie produktywności zasobów z wyjątkiem gospodarstwa wielostronnego, w którym odnotowano zmniejszenie wydajności od 20 do 30%. Stwierdzono, że przy zwiększeniu produktywności czynników produkcji nastąpiła równocześnie poprawa efektywności finansowej.
Przeprowadzono analizę porównawczą form prawnych i organizacyjnych prowadzenia działalności rolniczej w regionie Dolnego Śląska i Saksonii na tle kraju w latach 2003-2007. Przedstawiono zmiany zachodzące w wielkości i strukturze przedsiębiorców rolnych, poszukując analogii i różnic prowadzenia działalności rolniczej. Uzyskane wyniki wskazują na większą różnorodność form prawnych producentów rolnych działających w Niemczech, jak w Polsce. Dominującą formą prawną prowadzenia działalności rolniczej w badanych krajach były osoby fizyczne - jeden właściciel ponad 90%, za wyjątkiem Saksonii, gdzie duży udział - 59,6% miały osoby prawne w użytkowaniu gruntów. Grupy obszarowe gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej S0 ha UR miały w Polsce około 1/3, natomiast w Niemczech 3/4 udziału w zagospodarowaniu użytków rolnych.
W artykule przedstawione zostały wyniki analizy porównawczej obejmującej strukturę obsza¬rową gospodarstw oraz organizację produkcji w rolnictwie polskim i niemieckim w latach 2003¬2007. Wprowadzane stopniowo zmiany w rolnictwie poprawiły strukturę obszarową gospodarstw rolnych w obu krajach, choć ich tempo i zakres w rolnictwie krajowym są niewystarczające do zmniejszenia dystansu dzielącego go od rolnictwa niemieckiego. Występujące główne różnice w strukturze zasiewów dotyczyły większego udziału zbóż oraz mniejszego rzepaku w zasiewach krajowych, przy osiąganych niższych plonach niż w rolnictwie niemieckim. W organizacji pro¬dukcji zwierzęcej rolnictwo polskie miało niższy poziom obsady bydła i trzody chlewnej w szt. fiz./100 ha UR oraz mniejszą wydajność mleczną krów. W badanym okresie rolnictwo polskie wykazywało mniejszą siłę konkurencyjną w porównaniu do rolnictwa niemieckiego.
Celem badań było porównanie dochodów oraz ponoszonych obciążeń podatkowych w gospodar¬stwach rolnych posiadających osobowość prawną w latach 2006-2010. Na podstawie metody ana¬lizy statystycznej dokonano oceny wskaźników dynamiki łańcuchowej oraz zróżnicowania wiel¬kości wskaźników dochodowości i obciążeń podatkowych w gospodarstwach o różnych typach rolniczych według klasyfikacji stosowanej w Polskim FADN. Wykonane szacunkowe obliczenia w przeliczeniu na 1 ha UR wykazały, że podatek dochodowy - 19% dla gospodarstw o typie upra¬wy polowe byłby wyższy od podatku rolnego dopiero w 2010 roku. Natomiast dla przedsiębiorstw rolnych o typie - mieszane zrównałby się z podatkiem rolnym w ostatnim roku badań.
W artykule przedstawiono rezultaty z analizy finansowej gospodarstw towarowych o dominujących dwóch typach rolniczych uprawy polowe (AB) oraz mieszane (I). Materiał liczbowy został opra¬cowany z wykorzystaniem standardowych wyników gospodarstw obejmujących lata 2007-2009 publikowanych w ramach Polskiego FADN. Celem analizy porównawczej badanych grup gospo¬darstw było wykazanie zmian w zachodzących w tworzeniu majątku i źródłach jego finansowania, stopnia płynności finansowej oraz czynników kształtowania dochodu w najliczniej reprezentowa¬nych typach rolniczych (AB) oraz (I). Uzyskane wyniki z analizy finansowej wykazały, że w latach 2007-2009 nastąpił wzrost wartości aktywów ogółem o 85,9% w grupie (AB) oraz 90,5% w grupie (I) badanych gospodarstw. Podstawowym źródłem finansowania majątku był kapitał własny, który w gospodarstwie o typie uprawy polowe miał około 92,3% oraz o typie mieszane 96,3% udziału w pasywach.
Oceniono ekonomiczną efektywność gospodarowania w dwóch gospodarstwach wielkoobszarowych o różnych formach własności w latach 1998-2000. Analiza porównawcza objęła swoim zakresem: poziom wyposażenia w zasoby, strukturę produkcji, wydajność czynników produkcji i sytuację ekonomiczno-finansową przedsiębiorstw rolnych. Uzyskane wyniki z analizy badanych gospodarstw przedstawione zostały na tle wyników grup porównawczych. Ocena wydajności czynników produkcji wykazała niską dynamikę wzrostu w spółce AWRSP oraz dynamikę spadkową w gospodarstwie dzierżawionym. W badanym okresie gospodarstwa wykazywały trwałą zdolność do generowania zysku, ale w spółce AWRSP wartość wypracowanego zysku stopniowo zmniejszała się do poziomu 1/4 średniego zysku grupy porównawczej w 2000 roku.
Przeprowadzono analizę finansową gospodarstw rolnych mających osobowość prawną, na podstawie wyników standardowych z lat 2006-2008 publikowanych w ramach Polskiego FADN. Wykonano analizę pionową i poziomą bilansu oraz finansowania działalności operacyjnej i inwestycyjnej gospodarstw o typie rolnym: uprawy polowe (U) oraz mieszane (M). Przedstawiono wyniki finansowe gospodarstw oraz ich zdolności do samofinansowania działalności bieżącej.
Przeprowadzono analizę porównawczą trzech gospodarstw wielkoobszarowych o różnych kierunkach produkcji, położonych w województwie dolnośląskim. Przedmiotem analizy była ocena: wyposażenia i produktywności zasobów, zmian struktury produkcji oraz efektów ekonomicznych działalności gospodarstw w okresie przed i po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Przedstawione zmiany dostosowujące gospodarstwa wielkoobszarowe do wzrostu konkurencji na rynku rolnym, polegały głównie na uproszczeniu produkcji roślinnej oraz rozszerzeniu chowu bydła opasowego. Uzyskane wyniki ekonomiczne przez badane gospodarstwa były najwyższe w roku akcesji do UE, ze względu na korzystny układ cen oraz sprzyjające warunki pogodowe.
Opracowanie zawiera próbę oceny efektywności ekonomicznej działalności nowych podmiotów w rolnictwie Polski i Wschodnich Niemiec w latach 1996-2000. Powstałe nowe podmioty gospodarcze w rolnictwie obu krajów przyjmowały w większości formę organizacyjną spółek o różnym charakterze własności, przejmując w dzierżawę zorganizowane nieruchomości rolne. W badanym okresie następowało stopniowe zmniejszanie się wskaźnika rentowności w analizowanych grupach gospodarstw rolnych, co potwierdzało pogarszanie się efektywności gospodarowania w rolnictwie obu krajów.
Przedstawiono opinie kierowników badanej grupy dzierżawionych gospodarstw wielkoobszarowych na Dolnym Śląsku w zakresie planowanych działań dostosowawczych dotyczących zasobów, struktury produkcji oraz technologii w gospodarstwach po akcesji do UE. Poddano ocenie przez kadrę kierowniczą stopień trudności rozwiązywanych problemów decyzyjnych w otoczeniu celowym oraz w zakresie funkcji i obszarów działania przedsiębiorstw rolnych.