W artykule podjęto próbę określenia przesłanek poprawy zagospodarowania zasobów pracy w rolnictwie. Wymagało to charakterystyki zmian w liczbie ludności oraz w zatrudnieniu w rolnictwie z uwzględnieniem pracujących w tym dziale. Przedstawiono też ogólną charakterystykę bezrobocia na obszarach wiejskich. Udokumentowano tezę, że wielofunkcyjny rozwój tych obszarów i wielozawodowość rolników to przesłanki pomniejszenia bezrobocia w rolnictwie. Ustalono, że stan infrastruktury oraz niski poziom przygotowania zawodowego ludności wiejskiej stanowią istotną barierę rozwoju gospodarczego wsi. Szansa na poprawę sytuacji wynika z realizacji działań dostosowawczych zawartych w programach rolno-środowiskowych z lat 2004-2007 i 2013.
Po integracji z Unią Europejską przyspieszył proces zróżnicowania sytuacji dochodowej gospodarstw rolnych w Polsce. Dane z Powszechnego Spisu Rolnego 2010, jak również prognozy do roku 2020 wskazują na kilkaset tysięcy osób zatrudnionych aktualnie w gospodarstwach rolnych, które będą zmuszone poszukać dla siebie dodatkowego lub alternatywnego źródła utrzymania. Artykuł opisuje zjawisko reorientacji zawodowej poprzez dochodzenie do wielozawodowości lub całkowitej zmiany zawodu. Proces reorientacji zawodowej dotyczy obecnie wielu rolników i obejmuje zarówno aspekty ekonomiczne gospodarstwa, jak też psychologiczne i społeczne, oraz te odnoszące się do relacji wewnątrz rodziny rolniczej. Przytoczone w artykule badania pokazują duży optymizm rolników co do przyszłości własnego gospodarstwa i generalnie brak wystarczającej otwartości na poszukiwanie rozwiązań alternatywnych.