Przyspieszony proces demokratyzacji, jaki ma w Polsce miejsce po roku 1989 stopniowo wpływa na wzrost zainteresowania obywateli wyborami do władz lokalnych. W pierwszych wyborach samorządowych w 1990 r. frekwencja wyborcza wynosiła 42,27%, w wyborach lokalnych roku 1994 - 33,78%, w wyborach do rad gmin w 1998 r. - 45,45% uprawnionych do głosowania. Rośnie również liczba kandydatów na radnych, która w 1990 r. wynosiła 148 tys., w 1994 - około 180 tys., a w wyborach do trzech szczebli samorządu w 1998 r. - ponad 260 tys. Wpływ obywateli na zarządzanie wywierany poprzez ich dobrowolne zrzeszenia - organizacje pozarządowe można zilustrować następującym zestawieniem: w 1993 roku ogólnopolski katalog aktywnych organizacji tego typu rejestrował 4550 organizacji, a w 1995 roku katalog ten wymienia 17000 organizacji. Z reguły działają one w miastach, a szczególnie dużo działa ich na terenie Warszawy. W Polsce ustawa o samorządzie terytorialnym powołała do życia pomocnicze organy samorządu gmin tzw. jednostki pomocnicze. Są one regułą w gminach wiejskich. Ankieta Związku Miast Polskich z 1995 r. wykazała, że jednostki te działają również w 70 zrzeszonych w ZMP miastach polskich, w tym również w największych z nich: Warszawie, Krakowie, Łodzi, Wrocławiu, Poznaniu, Szczecinie i innych. Duże i wielkie miasta przyjmują długofalowe programy współpracy z organizacjami pozarządowymi (Gdańsk, Gdynia, Warszawa i inne). W nowo stanowionym prawie rośnie liczba ustaw precyzyjnie i dość szeroko wytyczających obowiązkowy zakres partycypacji obywateli w zarządzaniu. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym (z 1994 r.) zawiera precyzyjnie i rygorystycznie wytyczoną ścieżką partycypacji społecznej w procesie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Ustawa ta jednak w o wiele słabszy sposób normuje wpływ obywateli na planowanie i zarządzanie strategiczne - zarówno w skali lokalnej, jak i regionalnej. Między innymi i z tego powodu bardzo ważne jest stosowanie również nieustawowych form partycypacji społecznej w zarządzaniu miastami i gminami. Inwencja władz lokalnych (w tym miejskich) w tworzeniu nowych, ciekawych, nieustawowych form partycypacji obywateli, zwłaszcza w planowaniu i zarządzaniu długofalowym, powinna w nadchodzącym okresie ulec wzbogaceniu. Potrzeba tego wynika z prostego, podstawowego w systemach demokratycznych faktu: przy kadencyjności władz miejskich niezbędna jest stała motywacja, nacisk i wola obywateli, by realizować strategiczne cele rozwoju miasta.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.