W wyniku zmian ustrojowych, globalizacji oraz procesów integracyjnych z Unią Europejską - miasta polskie znalazły się w nowej sytuacji. Władze samorządowe miast stały się podmiotem odpowiedzialnym za rozwój gospodarczy i stworzenie korzystnych warunków życia dla swoich mieszkańców. Wypełnienie tego zadania wymaga podniesienia konkurencyjności poszczególnych jednostek miejskich, która pozwoli na przyciągnięcie inwestorów krajowych i zagranicznych. Miasto konkurencyjne to miasto posiadające: rozwiniętą i zróżnicowaną strukturę gospodarki, wysoką dynamikę zmian strukturalnych oraz zdolność do osiągania sukcesu w rywalizacji gospodarczej. Konkurencyjność cechuje: - wzrost wymagań jakościowych oferowanych produktów i usług, - różnorodność poszerzająca pole wyboru zindywidualizowanego społeczeństwa, - promowanie nowości wzmacniającej zainteresowanie rynkiem zbytu i kreującej nowej potrzeby. Te cechy konkurencyjności w skumulowanej postaci wpływają na postępowanie podmiotów gospodarczych i styl życia społeczeństwa, a więc bezpośrednio lub pośrednio na sferę gospodarczą, społeczną, ekologiczną i szeroko pojętą infrastrukturę techniczną. Eksponowanie dziedzictwa kulturowego oraz dbałość o estetykę przestrzeni publicznych jest najbardziej widoczną wizytówką miasta decydującą w ostatecznym efekcie o jego atrakcyjności. Kształt i stan zagospodarowania przestrzennego miasta wpływa na jego konkurencyjność w wymiarze krajowym i międzynarodowym. Miasta współzawodniczą między sobą pod względem: otwartości i kontaktów, warunków obsługi, pobudzania innowacyjności, tworzenia rynków zbytu oraz eksponowania walorów dziedzictwa kulturowego. Spełnienie tych standardów wiąże się z wielkością, położeniem oraz związkami miasta z otoczeniem. Wyposażenie umów w urządzenia służące różnym formom kontaktów jest w Polsce zróżnicowane, tj. od kontynuacji tradycji w tym zakresie (Kraków, Poznań), poprzez tworzenie nowych zespołów i urządzeń (Kielce), do przewidywania ich budowy w najbliższym czasie (Warszawa, Bydgoszcz). Dobrze na przyszłość rokuje rozwój układów sieciowych infrastruktury otoczenia biznesu, powstających w wyniku wspólnych wysiłków zainteresowanych instytucji i samorządów lokalnych. Miasta również w coraz większym stopniu doceniają wiodącą rolę znaczenia szkolnictwa wyższego i nauki, umożliwiających powstawanie ośrodków innowacyjności o różnym charakterze. Jednak pod tym względem (poza Krakowem) zaawansowanie miast polskich jest w porównaniu z miastami europejskimi niedostateczne. Natomiast dynamicznie rozwija się sieć obsługi ludności składająca się z nowoczesnych centrów handlowych, wielofunkcyjnych obiektów usługowych oraz ciągów pieszych zorganizowanych w najbardziej atrakcyjnych częściach miasta. W dobrze rozumianym interesie miast samorządy lokalne starają się konsekwentnie poprawiać standardy zamieszkania i eliminować zdekapitalizowaną część zasobów komunalnych, a także stwarzać atrakcyjne warunki dla wypoczynku mieszkańców. Miasto jako organizm żywy kumuluje wszystkie wymienione wyżej elementy zagospodarowania wpływające na podnoszenie konkurencyjności. Wymiar przestrzenny konkurencyjności, mający swoje odbicie w polityce przestrzennej powinien być rozpatrywany w trzech aspektach, tj. terytorialności, zróżnicowań przestrzennych i koncentracji potencjału. Terytorialność wyraża się w czterech skalach - międzynarodowej, krajowej, regionalnej i lokalnej. Do konkurencji międzynarodowej aspi- ruje już dzisiaj dziewięć największych miast polskich, tj. Warszawa, Kraków, Poznań i i Gdańsk, a także: Wrocław, Łódź, Szczecin, ; Lublin i Katowice. Duże szanse na polu konkurencyjności mają również byłe miasta wojewódzkie, które w okresie ostatnich 25 lat zdołały wzmocnić swój potencjał. Nowe podejście do planowania przestrzennego, uwzględniające warunki i wymagania konkurencyjności, oznaczają konieczność modyfikacji problematyki planów zagospodarowania przestrzennego w sposób, który umożliwi właściwe ich wykorzystanie jako instrumentu rozwoju lokalnego i regionalnego. Planowanie przestrzenne tworzy bowiem stabilne ramy rozwoju, redukując znacząco stopień ryzyka nieodmiennie towarzyszący konkurencyjności.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.