The article presents data of experimental studies that determine the pressure losses and the effective coefficients of linear losses on friction and local resistance at transportation of ash concentrated wastes that show abilities of non-Newtonian fluid in the steady state of constant pipeline diameter, which has a straight portion and turns on 900 and 1800.
W pracy przedstawiono wyniki badań reologicznych komunalnych osadów ściekowych surowych i przefermentowanych, przeprowadzonych przy użyciu wiskozymetru rurowego. Ocenie poddano wpływ przefermentowania osadów na ich cechy fizyczne, reologiczne i dynamiczne. Aproksymację pseudokrzywych płynięcia dokonano przy użyciu 3-parametrowego, uogólnionego modelu Herschela- Bulkle’a. Określono wpływ koncentracji wagowej oraz przefermentowania osadów na podstawowe parametry reologiczne modelu. Na podstawie przebiegu otrzymanych zależności τ₀ = f(Cs), kH = f(Cs), n = f(Cs) można stwierdzić, że dla osadów ściekowych po fermentacji próg płynięcia τ₀ i współczynnik sztywności kH maleją, natomiast liczba strukturalna n rośnie. Zmiany te np. w przedziale koncentracji wagowych Cs = 10-15% wynoszą odpowiednio: próg płynięcia τ₀ zmalał o 35-21%, współczynnik sztywności kH zmalał o 49-42%, liczba strukturalna n wzrosła natomiast o 0-20%. Jednostkowe straty hydrauliczne maleją dla osadów przefermentowanych. Przykładowo, dla średniej prędkości przepływu Vśr = 0,6 m·s⁻¹, jednostkowe straty hydrauliczne I zmalały rzędu 50-41%, w zależności od analizowanej koncentracji wagowej. Z analizy wyników badań wynika, że wpływ przefermentowania osadów ściekowych na parametry reologiczne i jednostkowe straty hydrauliczne maleje wraz z koncentracją wagową Cs. Przeprowadzone badania wskazują na celowość uwzględnienia procesu fermentacji dla optymalnego projektowania i eksploatacji ciągów technologicznych instalacji oczyszczania i utylizacji osadów ściekowych.