Głównym celem artykułu jest rozpoznanie poziomu rozwoju gmin powiatu pilskiego w odniesieniu do średniego poziomu województwa wielkopolskiego. Ocenę przeprowadzono w układzie trzech komponentów (środowiskowego, społecznego i gospodarczego) z zastosowaniem metody sum standaryzowanych. Badanie wykazało, że wszystkie gminy powiatu pilskiego najbardziej odstają od średniej wojewódzkiej w odniesieniu do komponentu gospodarczego, następnie społecznego, natomiast najbardziej spójny jest komponent środowiskowy.