W wyniku długotrwałego procesu zarastania śródleśnych, nieprzepływowych jezior oligo-humotroficznych, tzw. „oczek wodnych”, charakteryzujących się małą zasobnością związków pokarmowych oraz dużą zawartością substancji humusowych, wykształcają się zbiorowiska torfowisk przejściowych i wysokich z klasy Scheuchzerio-Caricetea i Oxycocco-Sphagnetea. Pomimo ubóstwa florystycznego strefy zarastania jezior oligo-humotroficznych odznaczają się dużą różnorodnością fitocenoz. Śródleśne jeziora o niskiej trofii odgrywają bardzo ważną rolę retencyjną już w inicjalnej fazie zarastania; stanowią naturalne zbiorniki wodne, a wykształcone w wyniku ich odgórnego lądowienia pło torfowcowe nasuwające się na lustro wody wykazuje bardzo duże możliwości jej magazynowania. Duże zdolności retencyjne pływający pomost roślinny zawdzięcza torfowcom. Ich listki poza komórkami chlorofilowymi zawierają duże, martwe komórki wodne, o ścianach komórkowych usianych porami, dzięki którym mogą pobierać i zatrzymywać olbrzymie ilości wody. Badania wykazały m.in.: silne uwodnienie kolejnych stref zarastania, od około 97 do 91%; wysoki poziom zalegania wody, przy czym w inicjalnej strefie zarastania woda występuje już w warstwie przypowierzchniowej; olbrzymie zdolności retencyjne pła torfowiskowego – niewielki płat mszaru przygiełkowego z inicjalnej strefy zarastania o powierzchni 1 ara i miąższości zaledwie 10 cm jest w stanie zmagazynować aż około 10 000 litrów wody; istotną rolę przygiełki białej Rhynchospora alba w procesie zarastania jezior oligo-humotroficznych, której obfite występowanie oraz silnie rozwinięte systemy kłączowo-korzeniowe utrwalają pło torfowcowe. Śródleśne jeziora humotroficzne wraz z zarastającymi je zbiorowiskami torfowiskowymi pełnią zatem ważną rolę retencyjną. Wyniki badań wskazują, iż w warunkach braku antropopresji śródleśne kompleksy wodno-torfowiskowe są systemami względnie stabilnymi i zachowują swój naturalny charakter. Specyficzne czynniki hydrogeologiczne sprawiają, iż największym zagrożeniem dla tych cennych, śródleśnych siedlisk stanowią melioracje odwadniające i obniżenie poziomu wód gruntowych w zlewni.