Opracowanie to jest kontynuacją innego artykułu autorki: Chłopskie systemy wartości jako inspiracja dla polskich społeczności alternatywnych, który został opublikowany we „Wsi i Rolnictwie” nr 3/2006. Omówiono w nim działalność społeczną grup „nowoosadniczych”. Punktem wyjścia dla refleksji na temat charakterystyki pracy organizowanych stowarzyszeń i adekwatności ich propozycji na potrzeby społeczności lokalnej jest opis preferencji kulturalnych w środowiskach wiejskich i małomiasteczkowych, do których „nowoosadnicy” adresują swą działalność społeczną. Działania społeczno-edukacyjne na wsi nie są oczywiście domeną „nowoosadników”. Także zjawisko przenoszenia się z miasta na wieś stało się tematem zainteresowania świata naukowego. Rozpatruje się je na wielu płaszczyznach, w tym w kontekście rozwijania się nowej warstwy inteligencji wiejskiej. Artykuł stara się odpowiedzieć na pytanie, czy rzeczywiście pojawiające się na polskiej wsi osadnictwo inteligenckie może służyć pomocą w kształtowaniu się nowego oblicza tych terenów.