Celem pracy jest dokonanie oceny efektywności gospodarczej i ekonomicznej projektów realizowanych w okresie po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, tj. projektów realizowanych od 2004 roku. W badaniach oparto się na reprezentatywnej próbie 12 obiektów (wsi) na których wykonano prace scaleniowe z różnych części Polski, proporcjonalnie do liczby dokonywanych scaleń. Rozłogi gruntów badanych gospodarstw dokonano na podstawie danych map ewidencyjnych i rejestrów gruntów uzyskanych od starostw powiatowych. Ocenę poziomu dochodów jako skutek ukształtowania rozłogów ustalono następująco. Badaniami objęto 300 gospodarstw, które są w systemie Polskiego FADN z Regionu Mazowsze i Podlasie, tj. z województw: lubelskiego, podlaskie-go, mazowieckiego i łódzkiego. Dla gospodarstw roślinnych i mieszanych z tej grupy ustalono oddalenie gruntów oraz dochód oraz poddano analizie statystycznej. Ocenę efektywności scaleń według metody wewnętrznej stopy zwrotu (IRR) ustalono według reguł proponowanych przez Trockiego i Gruczy. Na podstawie badań stwierdzono, że scalanie gruntów pozwoliło na uzy-skanie następujących efektów: - gospodarczych: zmniejszenie liczby działek w gospodarstwie o 48,9%, zwiększenie powierzchni o 95,0%, zmniejszenie oddalenia gruntów od zagród o 24,6%, - ekonomicznych: szacunkowy wzrost dochodu po scaleniu na poziomie 12,0 - 43,8%, roczna stopa zwrotu poniesionych kosztów (IRR) na poziomie 4,9% do 15,%, a okres zwrotu poniesionych kosztów ustalono średnio na 6-7 lat.
This paper contains the analyze of antierosion soil preservation methods, particularly those used in Poland – road and parcel distribution, transformation of land utilization, land afforestation with green lands allocation, meliorations with reconstruction of water level. Realization of complex undertakings should cause 1–2 loss of erosion intensity. In the case of no antierosion protection the erosion intensity will grow.