Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 27

Liczba wyników na stronie
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników

Wyniki wyszukiwania

help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
W pracy przedstawiono propozycję metody oceny małych zbiorników wodnych. Całościowa ocena małych zbiorników wodnych opiera się na analizie 3 grup cech, odnoszących się do toni wodnej (część A), strefy brzegowej zbiornika (część B), a także cech zlewniowych oraz rzeczywistych i potencjalnych efektów oddziaływań antropogenicznych (część C). W sumie w ocenie uwzględnionych zostało 19 kryteriów, a wynik końcowy uzyskuje się w skali 100-punktowej. Na podstawie założonych przedziałów punktowych obiekty przyporządkowuje się do 4 klas wartości ekologicznej (I klasa - obiekty o najwyższej wartości, IV klasa - zbiorniki zdegradowane). Ocena może być pomocna przy wyborze metody i zakresu ochrony konkretnego zbiornika, przy ustalaniu planów jego renaturyzacji lub przy odtwarzaniu zbiorników. Pozwala określić, które elementy zagłębienia wymagają najpilniejszych działań zaradczych: część wodna, brzegowa, czy też zabiegi należałoby rozpocząć od działań ochronnych na terenie zlewni zbiornika.
W opracowaniu przedstawiono wyniki waloryzacji 171 małych zbiorników wodnych Pojezierza Olsztyńskiego. Oceny dokonano wg własnej metody, której założenia przedstawione zostały w części I pracy. W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji stwierdzono ogólny niekorzystny stan małych zbiorników na badanym obszarze. W sumarycznej ocenie, określającej stan ekologiczny zbiornika (część A+B), tylko 2 obiekty zaliczono do najwyższej I klasy i 8 do klasy II, a 43 do klasy III. Do klasy IV - zbiorników o najniższej wartości zaliczonych zostało 69% ogółu ocenianych. Korzystniej kształtowały się wyniki kryteriów oceny otoczenia i zagrożeń zbiorników wodnych (część C). Wysoki stopień zagrożenia stwierdzono w przypadku ok. 1/3 ogólnej liczby obiektów. Wg wyników całościowej oceny (A+B + C) nie stwierdzono na badanym terenie obecności zbiorników o szczególnie wysokiej wartości, co ma związek ze znacznym poziomem oddziaływań antropogenicznych i zaawansowanym stopniem naturalnej ewolucji małych zbiorników. Spośród wszystkich branych pod uwagę kryteriów najmniej korzystnie kształtowały się: ocena organoleptycznych właściwości wody, głębokość zbiornika oraz różnorodności roślinności wodnej i bagiennej.
W pracy dokonano porównania zmian liczby i powierzchni małych zbiorników wodnych (o powierzchni < 1 ha) w krajobrazie rolniczym. Badania prowadzono na obszarze o powierzchni 17 km², obejmującym otoczenie 6 wsi w środkowej części Pojezierza Olsztyńskiego (współrzędne geograficzne: 20° 25 ÷36' N, 53° 50÷55' E). Do analizy wykorzystano materiały kartograficzne z różnych okresów XX w. Były to mapy topograficzne z lat 1914 i 1980 oraz zdjęcia lotnicze wykonane w 1998 roku. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że na badanym obszarze liczba małych zbiorników wodnych uległa znacznemu zmniejszeniu - z 362 przed 100 laty do 202 szt. współcześnie. Najsilniejsze zmiany odnotowano w ostatnich dziesięcioleciach. W porównaniu do stanu z początków XX w. do roku 1980 liczba małych zbiorników zmniejszyła się o 17%, oraz o 27% w ciągu następnych 20 lat. Oprócz likwidacji i zanikania oczek wodnych, na terenie badań obserwowano efekty tworzenia się nowych zbiorników. Dzięki zwykle znacznej powierzchni zbiorniki te niemal rekompensowały ubytek areału wód, przez co zmiany sumarycznej powierzchni małych zbiorników były znacznie mniejsze niż ubytek ich liczebności. Trwałym elementem krajobrazu były 103 zbiorniki (28,5% początkowej liczebności), występujące na badanym obszarze przez cały rozpatrywany okres.
Badaniami objęto 3 małe zbiorniki wodne, położone na Pojezierzu Olsztyń­skim - w zlewniach rolniczych (405) i powiązanych z obszarami zabudowy wiejskiej (471, 472). Cechowały się one zróżnicowanym stopniem nasilenia czynników antropogenicznych: zbiornik śródpolny określono jako umiarkowanie zagrożony, zaś zbiorniki 471 i 472 jako bardzo silnie zagrożone. Trzyletnie badania fizyko­chemiczne wody wykazały, że nasilenie czynników zewnętrznych korespondowało z jakością wody małych zbiorników. Jakość wody małych zbiorników była nieza­dowalająca - cechowały ją pozaklasowe wartości chemicznego zapotrzebowania tlenu, koncentracji tlenu rozpuszczonego i barwy, a w zbiornikach położonych na terenach zabudowanych także fosforu ogółem i fosforanów. Zbiorniki zdegrado­wane cechowały się wielokrotnie wyższymi koncentracjami większości składników, w szczególności fosforu ogółem (zbiornik 405 - 0,169 mg P·dm⁻³; 471 - 0,80 mg P·dm⁻³; 472 - 2,42 mg P·dm⁻³) i fosforanów (405 - 0,043 mg P-PO₄·dm⁻³; 471 - 0,42 mg P-P04·dm⁻³ ; 472 - 2,03 mg P-P04·dm⁻³ ), a także potasu (405 - 1,5 mg·dm⁻³; 471 - 33,7 mg·dm⁻³; 472 - 15,8 mg·dm⁻³) i sodu (405 - 2,7 mg·dm⁻³; 471 - 9,1 mg·dm⁻³; 472 - 22,7 mg·dm⁻³). Wyniki pozwoliły stwierdzić, że w obecnym stanie badane stawy wiejskie nie mogą spełniać funkcji przyrodniczych przypisy­wanych tego typu zbiornikom, co świadczy o konieczności wprowadzania rozwią­zań mających na celu ich ochronę i rekultywację.
The characteristic species of Hydrocharitetum morsus-ranae (Hydrocharis morsus-ranae and Stratiotes aloides) are used to determine the ecological condition of surface waters in many countries of the European Union. Aquatic and marshland plants play an important role in shaping the chemical composition of the littoral zone of eutrophic and mezotrophic water reservoirs. The aim of this study was to determine the influence of the extent of coverage of water surface by Hydrocharicetum morsus-ranae on the physicochemical and chemical properties of water inhabited by both plant species. Conducted field studies indicate that Hydrocharicetum morsus-ranae existed in reservoirs that are considered polluted due to the concentration of lead. The cumulation of mineral nutrients by plants inhabiting the studied reservoirs affected the chemical composition of the analyzed waters by limiting the influence of Hydrocharis morsus-ranae and Stratiotes aloides on the quality of these waters. The ecological range of occurrence of Hydrocharis morsus-ranae relative to most chemical water quality indicators is wider than that of Stratiotes aloides.
The study was carried out in the hydrologic year 2006 and comprised two small agricultural catchments in the Masurian Lakeland. Both catchments possessed very large water retention potential (presence of buffer zones and surface waters in the catchments) but they differed in the intensity of agricultural production. The study has demonstrated that the concentration of phosphorus in the surface waters flowing from the catchments ranged from 0.12 to 0.43 mg⋅dm-3. The catchments were characterised by low indices of water overland flow (0.32-1.67 dm3⋅s-1⋅km-2), which was a decisive factor shaping the runoff of phosphorus (from 0.013 to 0.060 kg⋅ha-1⋅year-1. A subcatchment dewatered by a pipe drain system, which was used for comparison, had a water flow of 3.54 dm3⋅s-1⋅km-2 and exported much more phosphorus with its surface waters (0.39 kg⋅ha-1⋅year-1). The results obtained during our study emphasise an important role played by small landscape water retention elements in both catchments and the efficiency of buffer zones at a contact of water bodies and fields in reducing the runoff of biogenic substances, especially when agricultural production carried out on a given catchment is intensive.
The objective of this study was to investigate magnesium concentrations and load, and to determine their seasonal changes in runoff water from catchments classified as nitrate vulnerable zones. The results indicate that the average concentrations of 12.2 mg Mg⋅dm-3, with fluctuations within the range of 3.3 to 26.2 mg⋅dm-3, and average annual load of 14.3 kg Mg⋅ha-1⋅year-1, with fluctuations within the range of 4.8 to 41.6 kg Mg⋅ha-1⋅year-1, in runoff water from agricultural areas are determined by weather conditions (season), type of drainage system (ditches, drains) and fertilization intensity. In comparison with land drained by a network of drainage ditches, intensive farming in drained areas increases magnesium loss 2.5-fold from 10 kg per hectare of semi-intensively farmed area to 25 kg Mg⋅ha-1 in an intensively farmed area. The highest magnesium loss was reported in the non-growing season, and around 46% of total magnesium load was leached out in the winter. The magnesium loss was minimized during harsh winters and summer draughts (to around 1.2 kg Mg⋅ha-1⋅year-1) due to a seasonal absence of runoffs.
W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem gospodarstwa rolnego na odpływ azotu mineralnego z obszarów intensywnie użytkowanych rolniczo w okolicach jeziora Dobskiego. Teren ten został zaliczony do obszarów szczególnie wrażliwych na zanieczyszczenia azotanami ze źródeł rolniczych. Głównym źródłem zanieczyszczeń wód jest osiedle wiejskie i zanieczyszczenia z gospodarstwa. Intensyfikacja rolnictwa zwiększa ilość biogenów w wodach drenarskich, głównie zawartość azotanów. Ładunek substancji odprowadzany z obszaru zlewni był uzależniony od rodzaju systemu melioracyjnego. Największy odpływ azotu azotanowego z jednostki powierzchni stwierdzono w zlewni odprowadzającej wodę z rowu zasilanego drenami (30,58 kg N-NO₃·ha⁻¹), najmniejszy zaś w zlewni odwadnianej przez ciek wodny do zatoki (2,91 kg N-NO₃·ha⁻¹). Ładunek azotu amonowego odprowadzany do jeziora był najwyższy w zlewni odprowadzającej wodę z rowu zasilanego drenami (8,45 kg·ha⁻¹) a azotu azotynowego 0,43 kg·ha⁻¹ i był on najwyższy w przypadku zlewni odprowadzającej wodę z drenu. Rolnicze użytkowanie terenu powoduje zwiększenie zawartości azotu w wodach powierzchniowych. W wodach drenarskich z terenu nawożonego nawozami mineralnymi wzrosła głównie zawartość azotanów, w odpływie ze zlewni, która była nawożona gnojowicą wzrosła głównie ilość azotu amonowego w okresie wiosennym.
Soil acidification due to sulfur fertilization can produce an indirect result such as increased solubility and mobility of heavy metals in soil, thus affecting availability to plants of these elements derived from both natural and man-made resources. The purpose of this paper has been to explore the effect of incremental doses of sulfate and elemental sulfur on changes in the natural content of easily soluble forms of manganese and lead in two soil horizons: 0–40 and 40–80 cm. A three-year field experiment was set up on brown, acid soil with the texture of heavy loamy sand. Soil for chemical analyses was sampled in spring and autumn. Soluble forms were extracted from soil with 1 mol HCl dm⁻³ solution and their concentrations were determined with the atomic absorption spectrophometric method. Throughout the whole experiment, the dose of 40 kg ha⁻¹ S-SO²⁻₄ induced higher concentrations of manganese in soil in the 0–40 cm layer compared to the other fertilization treatments. During the three years of the field trials, the application of sulfate sulfur and elemental sulfur to soil tended to cause a small increase in the soil content of lead soluble in 1 mol HCl dm⁻¹ in the 0–40 cm soil depth compared to the soil before the experiment. The concentrations of manganese and lead in soil in the 40–80 cm layer did not depend much on the form and dose of sulfur introduced to soil.
The aim of this paper was to review 100 years of Polish studies on sulphur fertilisation and its effects on the growth and development of plants, the chemical composition and impact of sulphur compounds on the health of plants, and its fungicidal activity. In the reviewed studies sulphur deficiency generally delayed vegetative growth, caused the dying out of the growth cone, yellow discolouration of the generative and vegetative organs and delayed maturation. Observations of plants have demonstrated that sulphur is essential for normal photosynthetic functions. Plants suffering from a lack or shortage of sulphur had pale green or yellowish, narrow, short and small leaves, and a smaller than normal root system, which was associated with reduced chlorophyll synthesis. The availability of sulphur was found to enatil an improved uptake of nitrogen by plants, thus affecting their quality and optimising the N:S ratio. Fertilisation with sulphur increased the total content of sulphur and sulphates in plants. Findings from studies on the effect of sulphur on the content of macroelements in tested plants are inconclusive. Sulphur used in excess disturbed the ionic balance in plants and indirectly affected the intensity and level of uptake of other nutrients. The results of studies investigating the impact of sulphur on changes in the content of heavy metals were ambiguous and demonstrated either synergistic or antagonistic interactions. Generally, sulphur fertilisation increased the content of glucosinolates in plants and improved their nutritional value. Most studies also showed that sulphur fertilisation improved the disease resistance of plants. Some studies have also demonstrated an increased content of glucosinolates in plants fertilised with sulphur, which stimulated natural resistance to fungal infections.
18
51%
Badaniami objęto Jezioro Sętalskie Duże, położone na Pojezierzu Olsztyńskim, zbiornik odtworzony na początku lat 80-tych. Bilans wodny powoduje, że funkcjonuje ono jako okresowo przepływowe z zanikiem odpływu latem i jesienią. Próbki wody do analiz laboratoryjnych pobierano raz w miesiącu w okresie od stycznia do grudnia 2005 roku. Prowadzone badania miały na celu określenie dynamiki sezonowych zmian wartości stężeń mineralnych form azotu w wodzie jeziora, a poprzez to określenie jego stanu troficznego. W okresie letnim w wodzie jeziora Sętalskiego Dużego zaobserwowano wyczerpywanie się zasobów mineralnych form azotu, które osiągały niskie koncentracje: 0,136 mg N·dm⁻³ w punkcie przy dopływie i 0,210 mg N·dm⁻³ w punkcie przy odpływie. Również niskie wartości stwierdzono w końcowej fazie okresu wegetacyjnego (jesienią), zimą natomiast nastąpił znaczny wzrost stężeń, w punkcie przy dopływie 0,652 mg N·dm⁻³ i 0,634 mg N·dm⁻³ w punkcie przy odpływie. Wyniki badań wykazały, że badane jezioro Sętalskie Duże w ciągu 25 lat od odtworzenia wykształciło się jako zbiornik okresowo przepływowy, w którym średnie roczne stężenia azotu mineralnego są charakterystyczne dla wód mezotroficznych. Mimo znacznej zmienności sezonowej azotu badane jezioro wykazuje względną stałość stanu troficznego, co związane jest z sąsiedztwem gruntów rolnych od lat odłogowanych i terenów trawiastych w zlewni.
W pracy przedstawiono różnorodne funkcje, które mogą być spełniane przez małe zbiorniki wodne. Wyniki badań morfometrycznych i fizykochemicznych przedstawiono na podstawie obserwacji 36 wybranych małych zbiorników Pojezierza Olsztyńskiego i Równiny Sępopolskiej. Badane zbiorniki charakteryzowały się niewielką powierzchnią zwierciadła wody (< 1 ha) oraz głębokością maksymalną nie przekraczającą 3,50 m. Cechą charakterystyczną była stosunkowo duża powierzchnia zlewni całkowitej do objętości zgromadzonej wody, co powodowało wysoką podatność na degradację. Potwierdzały to wysokie stężenia składników biogennych, wskazujące na znaczny postęp eutrofizacji małych zbiorników. Stan troficzny był jednak związany przede wszystkim ze sposobem zagospodarowania zlewni, pogarszając się wraz ze wzrostem intensywności użytkowania terenów otaczających zbiorniki. Powszechność małych zbiorników w krajobrazie Pojezierza Mazurskiego oraz ich różnorodne funkcje środowiskowe wskazują na konieczność ochrony tych obiektów w sposób pozwalający na pogodzenie ich funkcji jako bariery biogeochemicznej, funkcji krajobrazowych oraz gospodarczych.
The concentrations of available forms of trace elements in the soil are mostly determined by their total content and soil processes. Soil organic matter and pH are the key factors affecting the content and mobility of heavy metals in soil. According to many authors, the toxicity of heavy metals and their availability to plants increase due to soil acidification caused by sulfur deposition. The direct and residual effect of sulfur fertilization on changes in the heavy metal content of soil has to be taken into account in environmental analyses in agricultural areas, including environmental impact assessments and predictions. The objective of this study was to determine the effect of increasing doses of sulfate and elemental sulfur on changes in the concentrations of available zinc and copper in soil samples collected at a depth of 0-40 and 40-80 cm. A three-year field experiment was conducted on Dystric Cambisols (FAO), of the granulometric composition of heavy loamy sand. Soil samples were collected from each plot, prior to the establishment of the trials, after each harvest and before sowing the consecutive crop. The soil samples were used to determine the concentrations: Zn and Cu in soil (extractions with 1 mol HCl dm–3, the ratio between soil and extraction – 1:10) was determined by the AAS method using a Schimadzu AA apparatus. The results of the yields and chemical analysis of soil were processed statistically with the analysis of variance. The application of sulfate and elemental sulfur decreased the zinc content of 0-40 and 40-80 cm soil layers, as compared with soil sampled before the experiment. Sulfur fertilization had no effect on changes in copper concentrations in both soil horizons. The sulfur doses applied in the experiment did not affect the natural content of zinc and copper in the soil, and had no negative agricultural or environmental impacts.
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 2 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.