Rolnictwo będąc jednym z działów gospodarki narodowej pełni w niej określone funkcje. Regionalne zróżnicowanie rolnictwa w Polsce przekłada się na jego odmienne znaczenie dla gospodarki w poszczególnych regionach kraju. Świadczy o tym siła wpływu rolnictwa na kreowanie wartości dodanej brutto regionu, udział rolnictwa w produkcji globalnej, czy poziom zatrudnienia w rolnictwie. Analiza danych statystycznych wykazała, że największy wpływ na wskaźniki makroekonomiczne ma ten dział w województwach podlaskim, lubelskim, wielkopolskim i warmińsko-mazurskim. Jednocześnie można zauważyć, że oddziaływanie rolnictwa na te wskaźniki systematycznie maleje.
Opracowanie stanowi przegląd wybranych problemów badawczych Instytutu Gospodarki Przestrzennej ART w Olsztynie, rozwiązywanych przez młodych nauczycieli akademickich. Skoncentrowano się głównie na zakresie badań, opisując go w całokształcie rozwoju obszarów wiejskich.
Jednym z podstawowych czynników produkcji w rolnictwie jest praca. W opracowaniu poddano analizie regionalne zróżnicowanie wydajności tego czynnika, przyjmując jako miernik wartość dodaną brutto przypadającą na jedną osobę pełnozatrudnio- ną w rolnictwie. Zwrócono także uwagę na czynniki wpływające na poziom wydajności pracy. Jak pokazała analiza danych statystycznych, najniższa wydajność pracy występuje w regionach, gdzie jest niski poziom technicznego uzbrojenia pracy, duże zatrudnienie w rolnictwie oraz znaczne rozdrobnienie agrarne.
Praca zawiera propozycję metody oceny istniejącej struktury przestrzennej rolnictwa oraz projektu zmian tej struktury, odniesionych do kształtowania warsztatu produkcyjnego gospodarstw rodzinnych z wykorzystaniem taksonomicznej metody wzorcowej. W opracowaniu określono także zakres przekształceń, etapy postępowania oraz wskazano na ograniczenia w praktycznej realizacji przekształceń.