Wprowadzenie. Powszechnie popełniane przez Polaków błędy żywieniowe determinują ich stan zdrowia, który jest gorszy niż innych Europejczyków i nie ulega większej poprawie. Niewłaściwe zachowania żywieniowe młodzieży mogą w znacznej części wynikać z małej wiedzy żywieniowej związanej z niedostatecznym poziomem edukacji żywieniowej w kolejnych etapach szkolnego nauczania, nie dość poważnym traktowaniem zajęć z zakresu żywności i żywienia, zbyt niskimi kwalifikacjami nauczycieli oraz za słabym powiązaniem teoretycznej wiedzy żywieniowej z praktycznym jej zastosowaniem. Cel. Celem pracy była analiza szkolnych programów nauczania na różych jego poziomach oraz ocena stanu wiedzy o żywności i żywieniu uczniów ostatnich klas wybranych losowo szkół ponadgimnazjalnych w Warszawie. Materiał i metoda. Badania przeprowadzono w grupie 210 uczniów w listopadzie 2008 roku metodą ankietową za pomocą specjalnie przygotowanego autorskiego kwestionariusza ankiety. Wyniki. Zakres tematyczny dotyczący żywności i żywienia w programach nauczania począwszy od przedszkola, poprzez szkołę podstawową do szkół ponadgimnazjalnych jest szeroki. Nie tworzy jednak wspólnej i spójnej całości prawdopodobnie z powodu zbyt dużego rozproszenia treści w wielu rozmaitych przedmiotach. W badaniu wiedzy żywieniowej żaden z uczniów nie uzyskał powyżej 75% punktów ogółem możliwych do zdobycia, a połowa osiągnęła poniżej 50% punktów. Uczniowie nie orientowali się, jakie jest zapotrzebowanie energetyczne dla młodzieży w ich wieku (odpowiedzi wahały się w granicach od 100 kcal/dobę do 10.000 kcal/dobę). Nie potrafili określić kaloryczności oliwy, w znakomitej większości wartość tę zaniżali (tylko 1/3 uczniów wiedziała, że to najbardziej kaloryczny produkt), a z kolei aż ponad połowa uczniów uznała, że cukier należy do produktów o najwyższej wartości energetycznej. Zawartość witamin i składników mineralnych w produktach spożywczych jest uczniom zupełnie nieznana. Większość badanej młodzieży nie potrafiła poprawnie wskazać po dwa produkty stanowiące źródła: witaminy C (około 60%), witaminy A (prawie 75% ) oraz żelaza (ponad 60%). Większą wiedzą wykazali się uczniowie na temat źródeł białka, przy czym, co ciekawe, łatwiej było im wskazać produkty, które nie są źródłem pełnowartościowego białka, niż te stanowiące dobre jego źródła. Uczniowie nie znali w stopniu wystarczającym zaleceń dotyczących częstotliwości spożywania mleka, ryb, warzyw i olejów roślinnych Wnioski. Wyniki wskazują, że choć podstawa programowa edukacji jest pod względem merytorycznym odpowiednia, to jednak uczniowie reprezentowali niski poziom podstawowej wiedzy żywieniowej. Zdecydowana większość badanych (95%) nie uzyskała nawet połowy możliwych do zdobycia punktów, zarazem też ani jedna osoba nie miała bardzo dobrej wiedzy. Stwierdzono niedostateczną znajomość wartości energetycznej produktów i zapotrzebowania energetycznego dla nastolatków, źródeł składników pokarmowych, a także podstawowych zaleceń żywieniowych.