Smukwa kosmata Scolia hirta (Schrank, 1781) jest rzadkim gatunkiem błonkówki (Hymenoptera) o słabo rozpoznanym w kraju rozmieszczeniu. Brakuje informacji o jej występowaniu w Polsce południowej i południowo-wschodniej. Niniejsza praca przedstawia dane o występowaniu smukwy na Wyżynie Małopolskiej. W latach 2006–2010 stwierdzono ten gatunek na 22 stanowiskach, w większości zlokalizowanych w północnej części regionu. Obserwacji dokonywano w typowych dla tego gatunku siedliskach – kserotermach. Większość osobników żerowała na roślinach uznawanych powszechnie za preferowane przez ten gatunek. Najwięcej stwierdzeń odnotowano w czasie typowym dla rójki tego owada. Nie stwierdzono szczególnych zagrożeń dla smukwy kosmatej, jednak intensywne zalesianie oraz ekspansja roślin inwazyjnych może w przyszłości ograniczać powierzchnię dogodnych dla niej siedlisk
Modliszka zwyczajna Mantis religiosa L. jest w Polsce gatunkiem rzadkim i zagrożonym ekstynkcją. W pracy przedstawiono nowe informacje o występowaniu modliszki na Wyżynie Małopolskiej. Podczas rekonesansu przyrodniczego w Niecce Połanieckiej w latach 2006–2008 wykryto pięć nowych stanowisk tego gatunku (koło Połańca i Osieka). Obecność modliszek stwierdzano znajdując kokony jajowe, larwy oraz osobniki dorosłe, głównie w miejscach suchych, na skraju lasów sosnowych i mieszanych. Podstawowym zagrożeniem opisywanych populacji modliszek jest zalesianie gruntów oraz zarastanie nasłonecznionych miejsc przez nawłocie Solidago sp. Nasze obserwacje potwierdzają hipotezę o rozprzestrzenianiu się tego gatunku w Polsce. Istnieje potrzeba badań nad wpływem zmian klimatu na występowanie modliszki zwyczajnej
Pijawka lekarska Hirudo medicinalis L., 1758 jest w Polsce rzadkim i chronionym gatunkiem. Jego rozmieszczenie w kraju jest słabo poznane, co w szczególności dotyczy terenów południowych. W niniejszej pracy przedstawiono informacje o pięciu nowych stanowiskach gatunku na Nizinie Sandomierskiej oraz na Wyżynie Małopolskiej. Pijawki stwierdzono w niewielkich zbiornikach o powierzchni od 15 do 1000 m2. Część stanowisk jest potencjalnie zagrożonych wyschnięciem, a stanowisko w Rzeczycy Długiej może ulec zniszczeniu na skutek planowanej budowy zbiornika retencyjnego
W niniejszej pracy przedstawiono informacje dotyczące trzech nowych stanowisk występowania gniewosza plamistego Coronella austriaca Laurenti, 1768 w Polsce południowej. Pierwsze stanowisko znajduje się na obrzeżach Krakowa (UTM DA24), gdzie w latach 2007 i 2010 widziano 6 osobników. Drugie stanowisko znajduje się w Tyńcu (UTM DA14), gdzie znaleziono jednego martwego samca. Pozostałe obserwacje pochodzą z okolic Połańca (UTM EA19), gdzie w latach 2002–2007 gniewosze obserwowano 11-krotnie. Regularne obserwacje osobników młodocianych świadczą o rozrodzie tego gatunku na tym terenie. Do najważniejszych zagrożeń dla gniewoszy na tych stanowiskach należą: postępująca urbanizacja (Kraków, Tyniec), zalesianie nieużytków, rolnictwo (okolice Połańca), oraz penetracja stanowisk przez ludzi (Kraków, Tyniec, okolice Połańca)
W latach 2005–2014 stwierdzono osiem nowych stanowisk raka szlachetnego Astacus astacus (Linnaeus, 1758) w południowej i zachodniej Polsce, w gminach Staszów, Bogoria, Połaniec, Chmielnik, Zakliczyn, Wierzchosławice, Jodłownik oraz Twardogóra. Powyższe stanowiska są prawdopodobnie pozostałością po wcześniejszych większych populacjach, co pozwala je traktować jako reliktowe