A Bryozoan fauna of Dano-Montian age from Boryszew and Sochaczew in central Poland

• Autorzy: Voigt E.

Warianty tytułu

PL

Bryozoa z danu i montu Boryszewa i Sochaczewa

RU

Datskie i montskie mshanki iz Borysheva i Sokhacheva v central'nojj Pol'she

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The strata met with in the Boryszew boring (l93-207m. from a heap) and Sochaczew boring (193.5-267.2 m.) yielded a fauna of 28 species of Bryozoa. Among them are 6 new species, two new genera: Dysnoetocella and Pavobeisselina and one new subgenus: Vibracella (Discovibracella). Although by far the largest number of the species (22) occurs in the Baltic Danian also and thus seems to prove Danian age of the strata in question, there are reasons which seem to support a some what younger age: for example the occurrence of Dysnoetocella aenigmatica n.gen., n.sp. in the Albert Canal near Vroenhoven (Belgium), where a bryozoan fauna is found very similar to that of the Montian of Ciply near Mons. In the Montian of Ciply also Vibracella (Discovibracella) oculata n. sub g., n.sp. occurs very frequently, which is found only in the uppermost strata of the Danian, in part associated with Vibracella (Vibracella) pozaryskae. Lunulites saltholmensis Berth. so far also occurs only in the Upper Danian. Although Montian age cannot be demonstrated with certainty as long as no unobjectionable bryozoan fauna of Montian age overlying an authentic Danian fauna is at hand for comparison, and as long as it is not known which species of the Danian bryozoan fauna continue into the Paleocene (Danian and Paleocene are considered here as equivalent and independent stages), it seems best to consider the beds under discussion as transition beds between Danian and Paleocene or as lowermost Paleocene. This would also agree with the micropalaeontological results of Brotzen and Pożaryska (1957). The bryozoan fauna met with in the Danian and Paleocene of the boring near Sochaczew is very similar to that from Boryszew. Pachythecella anhaltina (Voigt) was found there in the Danian as an additional species, but judging from the samples at hand the total number of species is smaller. The material from Sochaczew offered no new points of view concerning the age of the bryozoan fauna from Boryszew.

PL

Zbadane przez autora mszywioły pochodzą z danu i montu z wiercenia Boryszew koło Sochaczewa, głęb. 193-207 m. Zostały one uzupełnione materiałem tegoż wieku z sąsiedniego wiercenia Sochaczew, głęb. 193,5-265,2 m. Materiał przekazany został autorowi do opracowania przez Prof. dr K. Pożaryską i Prof. dr W. Pożaryskiego. Mszywioły z pogranicza danu i paleocenu były dotychczas poznane niewystarczająco, a z Polski w ogóle nie były opracowywane, co bardzo podnosi znaczenie badanej fauny. Opisano 28 gatunków. Ustanowiono 1 nowy podrodzaj: Vibracella (Discovibracella), 2 nowe rodzaje: Dysnoetocella i Pavobeisselina, i 6 nowych gatunków: Vibracella (Vibracella) pozaryskae, V. (Discovibracella) oculata, Frurionella polonica, ’’Beisselina” pauperata, Beisselina munita i Dysnoetocella aenigmatica. Z uwagi na zły stan zachowania części materiału z wierceń, opisano dla porównania okazy pochodzące z innych miejsc występowania, a mianowicie: Entalophora benediana (v. Hag.), Spiropora verticillata (Goldf.), Crisisina carinata (Roem.) i Heterocrisina communis (d’Orb.); gatunki te nie były dotychczas znane, lub też poznane niewystarczająco. W przypadku dwóch ostatnich, zaliczenie ich do rodzajów Crisisina i Heterocrisina skorygowało błędne określenie rodzajowe dawniejszych autorów. Specjalnie interesujący jest gonozoid gatunku Spiropora verticillata, stanowiący nowy typ gonozoidu, odmienny od opisanych w pracy Canu i Basslera (1922) jako forma „Mecynoecia”. Zupełnie niejasne jest stanowisko systematyczne Dysnoetocella aenigmatica n.gen., n.sp., którego zoecja wykazują szczególny dymorfizm; polega on na tym, że w wewnętrznym, bilamellarnym stadium ”Eschara” zooecja są o wiele większe, niż w stadium zewnętrznym, ’’kumulatywnym”, oglądane zaś od strony frontalnej są one zupełnie różne. Porina sp.aff. salebrosa różni się od P. salebrosa Marsson tym, że duże awikularia są u niej odmienne, a przy tym u typowej P. salebrosa, z kredy piszącej mastrychtu, istnieje 1 ząbek na poprzecznej listewce awikularium. Na podstawie badania mszywiołów nie można odpowiedzieć z całą pewnością na pytanie, czy fauna ta jest wieku dańskiego, czy paleoceńskiego; niektóre dane jednak przemawiają za paleoceńskim (monckim) wiekiem osadów, które dostarczyły tę faunę. Spośród 28 występujących gatunków, 22 są znane z danu Szwecji i Danii, jak również z bałtyckich kier dańskich z Niemiec północnych, co wskazywałoby ewentualnie na wiek dański. Brak jednak w Boryszewie wielu najpospolitszych dańskich gatunków, charakteryzujących dan bałtycki. Nadzwyczajna obfitość Coscinopleura angusta Voigt - jednej z częstszych form z ’’Tuffeau de Ciply” - oraz występowanie Vibracella (Discovibracella) oculata n.sp. przemawiałyby zarówno za wiekiem monckim, jak i górno-dańskim. Wskazywałyby na to również gatunki Lunulites saltholmensis Berth, i Vibracella (Vibracella) pozaryskae n.sp., które dotychczas spotykane były tylko w górnym danie. Znaleziona w Boryszewie (w 1 małym fragmencie) Dysnoetocella aenigmatica n.gen., n.sp. znana jest z Kanału Alberta z Vroenhoven (Belgia), z warstw, których fauna jest bardzo zbliżona do montu (Tuffeau de Ciply). Wiek osadów Tuffeau de Ciply jest jednak dyskusyjny i należy uwzględnić - na podstawie nowszych prac - możliwość ich przynależności do danu (Loeblich & Tappan, 1955, 1957; Marlière, 1955, 1957; Hofker, 1956, 1959). Ostateczne zajęcie stanowiska w tej sprawie nie jest możliwe przed opracowaniem bogatej fauny mszywiołów z belgijskiego montu. W każdym razie należy podkreślić, mimo pewnych podobieństw, odmienny od bałtyckiego danu charakter fauny mszywiołowej Tuffeau de Ciply i zaliczonych przez Hofkera do paleocenu warstw, leżących nad kredą tufową w okolicach m. Maastricht. Czy ta różnica faunistyczna związana jest z obecnością dwóch różnych prowincji faunistycznych, czy z odmiennym wiekiem warstw, nie można na razie rozstrzygnąć, bowiem paleocen w Skanii i Danii nie zawiera mszywiołów. Z drugiej strony, jest mało prawdopodobne, by tak bogata fauna mszywiołowa danu Szwecji i Danii całkowicie wymarła z końcem danu. Dopóki nie będzie poznana niewątpliwie paleoceńska fauna mszywiołowa w Europie i dopóki uważać się będzie za możliwe czasowe rozdzielenie danu i montu, - nie istnieje możliwość apriorycznego ustalenia charakteru fauny paleoceńskiej. Z tego powodu nie można wysnuć bezpośredniego wniosku o dańskim czy paleoceńskim wieku fauny z Boryszewa. Nie ma jednak wątpliwości, że fauna z Boryszewa i Sochaczewa odpowiadać może tylko najwyższemu danowi, lub jakiemuś niższemu poziomowi paleocenu. Wnioski autora są bliskie wnioskom Brotzena i Pożaryskiej (1957) na podstawie otwornic, które wskazywały na paleoceński wiek omawianych warstw, oraz Różkowskiej (1955), która po zbadaniu fauny koralowców z tych warstw doszła również do przekonania, że reprezentują one wiek moncki.

RU

Изученные мшанки датского и монтского ярусов из скважины Борышев (около Сохачева) из глубины 193-207 м. были дополнены потом материалом этого самого века с соседней скважины Сохачев из глубины 193,5-265,2 м. Материал для изучения автору передали проф. др К. Пожарыска и проф. др В. По-жарыски. Мшанки с пограничных датско-палеоценовых слоев до настоящего времени были изучены недостаточно, а в Польше вообще не исследованы, что конечно еще больше придает значения описываемой фауне. Описано 28 видов. Установлено один новый подрод: Vibracella (Discovibracella), два новых рода: Dysnoetocella и Pavobeisselina, и следующие новые виды: Vibracella (Vibracella) pozaryskae, V. (Discovibracella) oculata, Frurionella polonica, „Beisselina” pauperata, Beisselina munita и Dysnoetocella aenigmatica. Принимая во внимание довольно плохую сохранность материала из скважин, для сравнения в работе представлено формы из других мест, принадлежащие к дату и Маастрихту. Формы эти с овицеллами следующие: Entalophora bеnеdeniana (v. Hag.), Spiropora verticillata (Goldf.), Crisisina carinata (Roem.), Heterocrisina communis (d’Orb.) - это виды до сих пор вовсе либо слабо изучены. Что касается двух последних видов, то причисление их к родам Crisisina и Неterocrisina исправило неправильные родовые определения предыдущих авторов. Особенно интересный гонозооид вида Spiropora verticillata, являющийся новым типом гонозооида, несходным с описанными в работе Каню и Басслера (Canu & Bassler, 1922) как форма ,,Mecynoecia”. Совсем неясна систематическая позиция Dysnoetocella aenigmatica n. gen., n. sp. Зооэции этого вида обнаруживают свойственный диморфизм. Он проявляется в том, что во внутренней, биламелларной стадии „Eschara” зооеции не только много больше, чем в стадии внешней, „кумулятивной”, но также от фронтальной стороны они совсем разные. Porina sp. aff. salebrosa отличается от Porina salebrosa Marsson тем что у нее совсем разные большие авикулярии, при чем типичная Р. salebrosa из осадков белого мела Маастрихта имеет один зубчик на поперечной планке авикуляриума. На основании мшанок трудно решить с целой уверенностью вопрос о том, есть-ли эта фауна датского или же палеоценового века; некоторые данные однако свидетельствуют о палеоценовом веке (монт) осадков, в которых обнаружена описываемая фауна. Среди 28 видов - 22 известны из датских отложений Дании и Швеции, а также из балтийских дрифтовых пород этого же века северной Германии, что указывало бы на датский век. Однако в Борышеве отсутствуют найболее банальные датские виды, характерные для этого яруса в балтийском районе. Необычайное обилие Coscinopleura angusta Voigt, частейшей формы из „Tuffeau de Ciply”, и присутствие Vibracella (Discovibracella) oculata n. sp. может свидетельствовать так о монтском, как и о верхне-датском веке. На тот же век указывали бы Lunulites saltholmensis Berth, и Vibracella (Vibracella) pozaryskae n.sp., которые до сих пор встречались только в верхне-датских отложениях. В Борышеве найдено малый фрагмент Dysnoetocella aenigmatica n. gen., n. sp., формы известной в Канале Альберта из Vroenhoven (Бельгия) из слоев, которых фауна очень близка к монтской (Tuffeau de Ciply). Век осадков Tuffeau de Ciply спорный и надо принять во внимание их возможно датский век на основании новейших работ (Loeblich & Тарраn, 1955, 1957; Marlière, 1955, 1957; Hofker, 1956, 1959). Решение этого вопроса невозможно до времени изучения богатой фауны мшанок из монтских осадков Бельгии. Надо подчеркнуть, что несмотря на некоторые сходства, характер балтийских мшанок датского яруса иной, чем мшанок Tuffeau de Ciply, которые Гофкер относит к слоям палеоценового века, лежащим над туфовыми осадками мела в окрестностях г. Маастрихта. Есть-ли это различие по фауне связано с существованием двух различных фаунистических провинций, или же с иным веком отложений - пока трудно решить, так как в палеоцене Скании и Дании мшанки отсутствуют, Мало вероятно также, чтобы так обильная фауна мшанок датского века в Швеции и Дании в конце этого яруса целиком вымерла. Пока не будет изучена несомненно палеоценовая фауна мшанок в Европе и как долго будет приниматься возможность деления по времени датского и монтского ярусов - немыслемо априорное определение характера фауны палеоцена. По этому поводу автор не в состоянии делать выводы о датском или монтском веке фауны из Борышева Во всяком случае нет сомнения, что век фауны из Борышева и Сохачева это самый верхний дат или нижний горизонт палеоцена. Выводы автора близки выводам из работы Броцена и Пожарыской (Brotzen & Pożaryska, 1957) на основании фораминифер, которые указывают на палеоценовый век обсуждаемых осадков. Ружковска (Różkowska, 1955), которая изучала кораллы из этих слоев, век их определила тоже как монтский.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1964
• Tom: 09
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.419-480,fig.,ref.

Twórcy

autor

Voigt E.

• Institute of Geology, Hamburg, Germany

Bibliografia

• BASSLER, R, S. 1953. Bryozoa. In: R. C. MOORE (Treatise on invertebrate paleontology, Part G.-Geol. Soc. Amer. Univ. Kansas Press, 1-253, Lawrence.
• BEISSEL, J. 1865. Über die Bryozoen der Aachener Kreidebildung. - Natuurk. Verh. Holland. Maatsch. Wetensch. Haarlem, Tweede Verzam., 22 Teil, 1-92.
• BERTHELSEN, O. 1962. Cheilostome Bryozoa in the Danian deposits of East Denmark. - Danm. Geol. Unders., 2, 83, 1-290, København.
• BROTZEN, F. 1948. The Swedish Paleocene and its foraminiferal fauna. - Sever. Geol. Undersökning, Ser. C, 42, 2, 1-140, Stockholm.
• BROTZEN, F. & POŻARYSKA, K. 1957. The Paleocene in central Poland (O paleocenie w Polsce środkowej). - Acta Geol. Pol., 7, 3, 273-280, Warszawa.
• BRYDONE, R. M. 1930. Further notes on new or imperfectly known Chalk Polyzoa. Part II, 39-60, London.
• CANU, F. 1907-1910. Bryozoaires des terrains tertiaires des environs de Paris. - Ann. Paléont., 2/5, 1-164, Paris.
• - 1913. Etudes morphologiques sur trois nouvelles familles de Bryozoaires. - Bull. Soc. Géol. France, Sér. 4, 13, 132-147, Paris.
• CANU, F. & BASSLER, R. S. 1920. North American early Tertiary Bryozoa. - Bull. U.S. Nation. Mus., 106, 1-879, Washington.
• - & - 1922. Studies on the cyclostomatous Bryozoa. - Ibidem, Proc., 61, art. 22, 1-160.
• - & - 1926a. In: B. WADE, The fauna of the Ripley-Formation on Coon creek, Ten. - U.S. Geol. Survey, Prof. Pap., 137, 32-39, Washington.
• - & - 1926b. Studies on the cyclostomatous Bryozoa. - Proc. U. S. Nation. Mus., 67, art. 21, 1-93, Washington.
• - & - 1931. Bryozoaires oligocènes de la Belgique. - Mém. Mus. Roy. Hist. Nat. Belgique, 50, 1-23, Bruxelles.
• - & - 1933. The bryozoan fauna of the Vincentown Limesand. - Smiths. Inst. U. S. Nation. Mus., Bull. 165, 1-102, Washington.
• GABB. W. M. & HORN, G. H. 1860. Descriptions of new species of American Tertiary and Cretaceous fossils. - J. Acad. Nat. Sci. Philadelphia, Ser. 2, 4, 375-404,
• - & - 1862. Monograph of the fossil Polyzoa of the secondary and tertiary formations of North America. - Ibidem, Ser. 2, 5, 111-178.
• GOLDFUSS, A. 1826-1833. Petrefacta Germaniae. Vol. I, 1-252, Düsseldorf.
• GREGORY, J. W. 1899-1909. Catalogue of the fossil Bryozoa in the Dept, of Geology, British Museum, London. The Cretaceous Bryozoa: Vol. I, I-XIVa ÷ 1-457, (1899); Vol. II, I-XLVIIa ÷ 1-346 (1909), London.
• HAGENOW, F. V. 1851. Die Bryozoen der Maastrichter Kreidebildung. 1-111, Cassel.
• HENNIG, A. H. 1892. Studier öfver Bryozoerna i Sveriges Kritsystem. I. Cheilostomata. - Lunds Univ. Arsskr., 28, 11, 1-51, Lund.
• HOFKER, J. 1955. The Foraminifera of the Vincentown formation. - Rep. McLean Forum. Labor., 2, 1-15, Alexandria.
• - 1956. Het Onder-Paleoceen van Zuid-Limburg. - Natuurhist. Maandbl., 45, 132-133, Maastricht.
• - 1959. Foraminifera from the Cretaceous of south Limburg, Netherlands. XLI. The Danian age of the Maestrichtian Chalk tuff proved by the ontogenesis of Gavelinopsis involuta (Reuss). - Ibidem, 48, 3/,4 51-53.
• KADE, G. 1852. Die losen Versteinerungen des Schanzenberges b. Meseritz. Bryozoen. 27-29, Meseritz.
• KONGIEL, R. 1958. O kolcach jeżowców z warstw z Crania tuberculata Nilss. w Boryszewie koło Sochaczewa (Sur les radioles des Echinides des couches à Crania tuberculata Nilss. à Boryszew près de Sochaczew). - Prace Muz. Ziemi, 2, 3-30, Warszawa.
• KRUTZSCH, W., PCHALEK, J. & SPIEGLER, D. 1960. Tieferes Paläozän (?Montien) in Westbrandenburg. - Rep. Int. Geol. Congr., 21 Sess. Norden, Part VI, 135-143, Copenhagen.
• KRUYTZER, E. M. & MEIJER, M. 1958. On the occurrence of Crania brattenburgica (v. Schlotheim, 1820) in the region of Maastricht (Netherlands). - Natuurhist. Maandbl., 47, 11/12, 135-141, Maastricht.
• LEVINSEN, G. M. R. 1912. Studies on the Cyclostomata operculata. - Danske Kgl. Vidensk. Selsk. Skr., 7, X, 1, 1-52, Copenhagen.
• - 1925. Undersogelser over Bryozoerne i den danske Kridtformation. (Ed. by K. Br. Nielsen & Th. Mortensen after the death of the author). - Ibidem, 8,7, 3, 283-445.
• LOEBLICH, A. R. & TAPPAN, H. 1957. Correlation of the Golf and Atlantic Coastal Plain, Paleocene and Lower Eocene formations by means of planctonic Foraminifera. - J. Paleont., 31, 1109-1137, Menasha.
• MARLIÈRE, R. 1955. Définition actuelle et gisement du Montien dans le Bassin de Mons. - Ann. Soc. Géol. Belg., 78, 297-315, Liège.
• - 1957. Sur le ’’Montien” de Mons et de Ciply. - Bull. Soc. Belge Géol., Pal., Hydr., 66, 154-166, Bruxelles.
• MARSSON, T. 1887. Die Bryozoen der weissen Schreibkreide der Insel Rügen. - Palaeont. Abhandl., 4, 1, 1-112, Berlin.
• MCLEAN, J. D. 1955. Some notes on the Vincentown formation. - Rep. McLean Foram. Labor., 2, 22-29, Alexandria (Virg.).
• MEIJER, M. 1959. Sur la limite supérieure de l’étage Maastrichtien dans la région-type. - Acad. Roy. Belg. Bull. Cl. Sci., Ser. 45, 5, 316-336, Bruxelles.
• MORREN, A. & PERGENES, E. 1886. Les Bryoznaires du Système Montien. 1-14. Louvain.
• MORREN, C. T. A. 1832. Descriptio coralliorum fossilium in Belgia repertorum. - Ann. Acad. Groning. 1827-1828, 28-45, Groningen.
• ORBIGNY, A. d’. 1849. Description de quelques genres nouveaux de Mollusques Bryozoaires. - Rev. Mag. Zool., Ser. 2, 1, 499-514, Paris.
• -1851-54. Paléontologie française. Terrains crétacés. 5: Bryozoaires. 1-1192, Paris.
• PERGENS, E. 1889. Révision des Bryozoaires du Crétacé figurés par d’Orbigny. I: Cyclostomata. - Bull. Soc. Belge Géol. Pal. Hydr. 3, 305-399. Bruxelles.
• PERGENS, E. & MEUNIER, A. 1886. La faune des Bryozoaires Garumniens de Faxe. - Ann. Soc. Roy. Belgique, 21, 188-242.
• POŻARYSKI, W. 1960. Zarys stratygrafii i paleogeografii kredy na Niżu Polskim (An outline of stratigraphy and palaeogeography of the Cretaceous in the Polish Lowland). - Prace Inst. Geol., 30, 2, 377-440, Warszawa.
• POŻARYSKI, W. & KR. 1959. Comparaison entre le Crétacé de la Belgique et de la Pologne. - Ann. Soc. Géol. Belg., 82, Bl-13, Liège.
• POŻARYSKI, W. & POŻARYSKA, K. 1960. On the Danian and Lower Paleocene sediments in Poland. - Int. Geol. Congr., 21 Sess., Norden, Part V, 169-180, Copenhagen.
• QUENSTEDT, F. A. 1878-1881. Petrefaktenkunde Deutschlands. VI, pt. 2. Röhren-und Stern-Korallen, Leipzig.
• REUSS, A. E. 1867. Über einige Bryozoen aus dem deutschen Unteroligocän. - Sitz.-Ber. K. Akad. Wiss., Abt. I, 54, 1-19, Wien.
• ROEMER, F. A. 1840. Die Versteinerungen des norddeutschen Kreidegebirges. Bryozoa, 11-25, Hannover.
• RÓŻKOWSKA, M. 1955. Koralowce okolic Sochaczewa z warstw z Crania tuberculata (Some corals from the Crania tuberculata zone in the vicinity of Sochaczew near Warsaw). - Acta Geol. Pol, 5, 2, 241-272, Consp. 83-95, Warszawa.
• STAESCHE, K. & HILTERMANN, H. 1940. Mikrofaunen aus dem Tertiär Nordwestdeutschlands. - Abh. Reichst. Bodenf., N. F., 201, 1-26, Berlin.
• TRIGER, M. 1860. Sur la Craie de Maastricht. - Bull. Soc. Géol. France (2), 17, 104-107, Paris, 1859/60.
• ULRICH, E. O. & BASSLER, R. S. 1907. Bryozoa in Weller. - Geol. Surv. New Jersey, Paleont., 4 (Cretaceous faunas), 307-356, New Jersey.
• VOIGT, E. 1924. Beiträge zur Kenntnis der Bryozoen-Fauna der subherzynen Kreidemulde. - Palaeont. Ztschr., 6, 93-247, Berlin.
• - 1925. Uber das Vorkommen von Bryozoen in Diluvialgeschieben und die Grundzüge ihrer Systematik. - Ztschr. Geschiebeforsch., 1, 13-28, Berlin.
• - 1930. Morphologische und stratigraphische Untersuchung über die Bryozoen-fauna der oberen Kreide. - Leopoldina, 6, 397-579, Halle.
• - 1951. Das Maastricht-Vorkommen von Ilten bei Hannover und seine Fauna mit besonderer Berücksichtigung der Gross-Foraminiferen und Bryozoen. - Mitt. Geol. Staatsinst. Hamburg, 20, 15-109, Hamburg.
• - 1956. Untersuchungen über Coscinopleura Marss. (Bryoz. foss.) und verwandte Gattungen. - Ibidem, 25, 26-75.
• - 1957. Bryozoen aus dem Kreidetuff von St. Symphorien bei Ciply (Ob. Maastr.). - Inst. Roy. Sci. Nat. Belg., 33, 43, 1-48, Bruxelles.
• - 1959a. Revision der von F. v. Hagenow, 1839-1850, aus der Schreibkreide von Rügen veröffentlichen Bryozoen. - Geologie, Beih. 25, 1-80, Berlin.
• - 1959b. Über Fissuricella n.g. (Bryoz. foss.). - N. Jb. Geol. Pal., 108, 3, 260-269, Stuttgart.
• - 1960a. Sur les différents stades de l’astogenèse de certains Bryozoaires cheilostomes. - Bull. Soc. Géol. France, Sér, 7, 1 (1959), 1960, 697-704, Paris.
• - 1960b. Zur stratigraphischen Selbständigkeit der Danienstufe. Rep. Int. Geol. Congr., 21 Sess., Norden, V. The Cretaceous-Tertiary boundary, 199-209, Copenhagen.
• - 1960c. Bryozoen und andere benthonische Kleinfossilien aus dem Lichtensteiner Kreideflysch. Festschr.. 70 Geburtstag E. Kraus. - Abh. deutsch. Akad. Wiss., Kl. III, 1, 225-234, Berlin.
• WATERS, A. W. 1890. North Italian Bryozoa. I. Cheilostomata. - Quart. J. Geol. Soc. London, 47, 1-33, London.
• WIENBERG RASMUSSEN, H. 1962. The Danian affinities of the Tuffeau de Ciply in Belgium and the post-Maastrichtian "Me" in the Netherlands. - Colloque Paléogène, Bordeaux. (Prétirage).
• WIESEMANN, G. 1960. Polyester-Steinkerne der Gattung Beisselina Canu 1913 (Bryoz. foss.). - Mitt. Geol. Staatsinst. Hamburg, 29, 101-103, Hamburg.
• - 1963. Untersuchungen an der Gattung Beisselina Canu 1913 und ähnlichen Bryozoen (Maastrichtien, Danien, Montien). - Ibidem, 32, 5-70.