Wpływ różnych sposobów pielęgnacji i nawożenia azotem na wartość pokarmową białka ziarna pszenżyta jarego

• Autorzy: Brzozowska I. , Hruszka M. , Brzozowski J. , Kurowski T.P.

Warianty tytułu

EN

Influence of different cultivation and nitrogen fertilisation methods on spring triticale protein nutritive value

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie wpływu różnych sposobów pielęgnacji roślin i poziomu nawożenia azotem na plony ziarna i białka surowego oraz wartość biologiczną białka ziarna pszenżyta jarego odmiany Wanad. Przedmiotem badań było ziarno, pochodzące z 2 lat badań (2004-2005), prowadzonych w ramach ścisłego eksperymentu polowego. Doświadczenie realizowano metodą podbloków losowanych, z dwoma czynnikami, w czterech powtórzeniach, na glebie zaliczonej do klasy bonitacyjnej IVa i IVb, kompleksu żytniego dobrego, w Zakładzie Dydaktyczno-Doświadczalnym w Tomaszkowie k/Olsztyna, należącym do UWM w Olsztynie. Czynnik pierwszy stanowiły sposoby pielęgnacji roślin: 1. Obiekt kontrolny - bez pielęgnacji; 2. Bronowanie 2x; 3. Herbicyd Mustang 306 SE; 4. Bronowanie + Mustang 306 SE. Czynnikiem drugim były sposoby nawożenia azotem (120 kg N·ha-1): a) obiekt kontrolny - bez azotu; b) nawożenie: 60 kg N·ha-1 przedsiewnie, 60 kg N·ha-1 w fazie strzelania w źdźbło; c) 60 kg N·ha-1 przedsiewnie, 25 kg N·ha-1 w fazie krzewienia oraz 35 kg N·ha-1 w fazie strzelania w źdźbło; d) jak na obiekcie „c”, ale drugą część azotu (25 kg N·ha-1) stosowano dolistnie o stężeniu mocznika 18,1% (8,33% N). Sposób pielęgnacji roślin nie miał wpływu na zawartość białka ogólnego w ziarnie pszenżyta jarego, natomiast nawożenie azotem zwiększało zawartość tego składnika, bez istotnego zróżnicowania w zależności od sposobu jego aplikacji. Sposób pielęgnacji roślin nie wywierał wpływu na ogólną zawartość aminokwasów egzogennych, ale zmniejszał zawartość lizyny. Zastosowanie herbicydu oraz bronowania i herbicydu, powodowało istotny wzrost sumy aminokwasów endogennych. Nawożenie azotem nie różnicowało ilości aminokwasów egzogennych, ale wpływało na istotny wzrost sumy aminokwasów endogennych, głównie prolaminy, glutaminy i seryny. Badane czynniki doświadczenia nie miały wpływu na wartość zintegrowanego wskaźnika aminokwasów egzogennych (EAAI). Aminokwasem ograniczającym wartość odżywczą białka ziarna pszenżyta jarego była izoleucyna, a następnymi w kolejności metionina i lizyna.

EN

The aim of the study was to determine the influence of different cultivation and nitrogen fertilization quality on the yields of grain and raw protein as well as biological value of Wanad cultivar spring triticale grain. The grain originated from 2 years of studies (2004-2005) conducted in a closed field experiment was the object of study. The experiment was carried out according to a random sub-block method with two factors in four repetitions on the soil classified as fertility class IVa and IVb of good rye complex at the Educational-Experimental Farm in Tomaszkowo near Olsztyn belonging to the University of Warmia and Mazury in Olsztyn. Plant cultivation methods formed the first factor: 1. Control lot - no cultivation; 2. Harrowing 2x; 3. Mustang 306 SE herbicide; 4. Harrowing + Mustang 306 SE. Nitrogen fertilisation was the second factor (120 kg N·ha-1): a) control lot - no nitrogen; b) fertilisation: 60 kg N·ha-1 prior to sowing, 60 kg N·ha-1 during the stem elongation phase; c) 60 kg N·ha-1 prior to sowing, 25 kg N·ha-1 during tillering stage and 35 kg N·ha-1 during the stem elongation phase; d) as in case „c”, but the second nitrogen dose (25 kg N·ha-1) was applied on leaves at urea concentration of 18.1% (8.33% N). Plant cultivation operations did not have any influence on the total protein content in spring triticale grain while nitrogen fertilisation increased its content without elear differentiation among the application methods. Cultivation operations did not have any influence on the total sum of exogenous amino acids but they decreased the content of lysine. The herbicide as well as harrowing and herbicide caused a significant increase in the sum of endogenous amino acids. Nitrogen fertilisation did not diversify the quantity of exogenous amino acids but caused a significant increase of the sum of endogenous amino acid, mainly prolamine, glutamine and serine. The tested experimental factors did not influence the value of the exogenous amino acids index (EAAI). Isoleucine was the amino acid decreasing the nutritive value of spring triticale grain protein followed by methionine and lysine.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2010
• Tom: 547
• Opis fizyczny: s.43-55,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Brzozowska I.

• Katedra Systemów Rolniczych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Pl.Łódzki 3, 10-718 Olsztyn

autor

Hruszka M.

autor

Brzozowski J.

autor

Kurowski T.P.

Bibliografia

• AOAC 1990. Official Methods of Analysis, 15 thend, Association of Official Analytical Chemists, Arlingron, VA, USA: 684.
• Brzozowska I. 2003. Studia nad nawożeniem i regulacją zachwaszczenia w uprawie pszenżyta ozimego. Wyd. UWM w Olsztynie, Rozprawy i Monografie 82: 100 ss.
• Brzozowska I., Brzozowski J., Jastrzębska M. 1997. Wpływ zabiegów ochronnych i ochronno-nawozowych na plonowanie, zawartość i jakość białka ziarna pszenicy ozimej. Fragm. Agron. 2(54): 32-39.
• Brzozowski J. 1997. Wpływ pestycydów i mieszanin pestycydowo-nawozowych na wartość odżywczą ziarna pszenicy ozimej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 439: 255-260.
• Buraczewski S. 2001. Składniki chemiczne pasz i ich znaczenie dla organizmu zwierząt - Białka i inne związki azotowe, w: Żywienie zwierząt i paszoznawstwo. Pod red. D. Jamroz, PWN: 39-60.
• Gil Z. 1996. Wartość technologiczna odmian pszenżyta jarego i ozimego w zależności od warunków środowiska. Rozpr. Habil. AR Wrocław: 90 ss.
• Klimont K. 2007. Wpływ herbicydów na wartość siewną i skład chemiczny ziarna pszenicy ozimej i jarej, jęczmienia jarego, pszenżyta jarego. Biul. IHAR 243: 57-67.
• Klimont K., Osińska A. 2004. Wpływ herbicydów na wartość siewną i zawartość niektórych składników w ziarnie pszenicy ozimej, jęczmienia jarego, pszenżyta jarego. Biul. IHAR 233: 49-58.
• Kunachowicz H., Kłys W., Czarnowska-Misztal E. 1977. Zastosowanie analizy aminokwasów do oceny wartości odżywczej białka produktów spożywczych. Roczn. PZH, T XXVIII, 4: 321-330.
• Makarska E. 1990. Wpływ herbicydów na jakość ziarna odmian pszenicy jarej. Fragm. Agron. 4(28): 93-100.
• Makarska E. 1997. Jakość ziarna odmian pszenżyta ozimego w warunkach stosowania wybranych herbicydów. Wyd. AR Lublin. Rozpr. Habilit. 205: 93 ss.
• Pisulewska E. 1995. The effect of increasing nitrogen fertilization levels on the yield, protein content and amino acid composition of winter triticale grain. Fragm. Agron. 3(47): 87-95.
• Pisulewska E., Ścigalska B., Szymczyk B. 2000. Porównanie wartości pokarmowej ziarna polskich odmian pszenżyta jarego. Folia Univ. Agric. 206, Agricult. 82: 219-224.
• Rakowski 2003. Wpływ deszczowania i nawożenia mineralnego na plonowanie wybranych odmian pszenicy jarej i pszenżyta jarego uprawianych na glebie lekkiej. Cz. III. Biologiczna wartość białka i technologiczna wartość ziarna. Acta Sci. Pol., Agricultura 2(2): 43-50.
• Sokół J. 2003. Wartość pokarmowa i zastosowanie ziarna zbóż w żywieniu świń. Trzoda Chlewna 10: 67-71.
• Stankiewicz C. 1998. Studium nad plonowaniem i wartością paszową ziarna pszenżyta w warunkach Wysoczyzny Siedleckiej. WSR-P Siedlce, Rozpr. Nauk. 51: 99 ss.
• Stankiewicz C. 2004. Plon i zawartość białka ogółem oraz skrobi w ziarnie pszenżyta jarego odmiany Wanad w zależności od gęstości wysiewu, herbicydów i bronowania. Acta Sci. Pol., Agricultura 392: 77-88.
• Stankiewicz C. 2005. Skład aminokwasowy i wartość biologiczna białka pszenżyta jarego w zależności od gęstości wysiewu i stosowanych herbicydów. Acta Sci. Pol., Agricultura 9(1): 127-139.
• Stankiewicz C., Gruszecka D., Stec E., Mitrus J., Walo P., Kamecki M. 2003. Effect of interaction of parental components on the content of protein and amino acids in triticale grain. Electronic J. of Polish Agricultural Universities 6(2), http://www.ejpau.media.pl/volume6/issue2/agronomy.
• Starczewski J., Stankiewicz C., Bombik A. 2000. Reakcja wybranych odmian pszenżyta formy jarej i ozimej na warunki środowiska. Cz. II. Zawartość aminokwasów egzogennych. Biul. IHAR 216: 125-130.
• Wróbel E. 1997. Reakcja pszenżyta jarego na zróżnicowane nawożenie azotem. Zesz. Nauk. AR Szczecin 175, Roln. 65: 503-308.
• Zadoks J.C., Chang T.T, Konzak C.F. 1974. A decimal code for the growth stages of cereals. Weed Res., Oxford 14: 415-421.

Uwagi

PL

Rekord w opracowaniu