Zawartość i rozmieszczenie ołowiu w wybranych gatunkach traw rosnących w pobliżu międzynarodowej trasy E-30 na terenie powiatu siedleckiego

• Autorzy: Ciepiela G.A. , Jankowska J. , Kolczarek R. , Jankowski K.

Warianty tytułu

EN

Lead content and distribution in the chosen grass species growing near the international route E-30 in the Siedlce country

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem badań były trzy, dominujące w zbiorowisku gatunki traw: Dactylis glomerata L., Arrhenatherum elatius P.P. i Alopecurus pratensis L. W czerwcu 2008 roku pobrano pędy generatywne tych traw, rosnące w trzech odległościach od szosy (5, 55, 105 m). Próby na każdej odległości pobrano z 10 losowo wybranych miejsc. Materiałem do badań były całe pędy generatywne oraz poszczególne organy tych pędów (liście, łodyga, kwiatostan). Zebrane próby podzielono na dwie części. Jedną część stanowiły całe pędy generatywne, drugą rozdzielono na poszczególne organy. W przygotowanym materiale roślinnym oznaczono ołów metodą ASA. Rozmieszczenie ołowiu w poszczególnych częściach rośliny było zróżnicowane. Najwięcej tego pierwiastka oznaczono w kwiatostanach, a najmniej w liściach. Przeprowadzone badania wykazały również, że badane gatunki traw mają różną zdolność kumulacji ołowiu w częściach nadziemnych. Najwięcej tego pierwiastka (1,88-6,11 mg∙kg-1 s.m.) na każdej odległości od drogi oznaczono w gatunku Arrhenatherum elatius. Ponadto, średnia koncentracja ołowiu w kilogramie suchej masy tego gatunku była o 1,71 mg wyższa niż w Dactylis glomerata i o 2,12 mg wyższa niż w Alopecurus pratensis. Stwierdzono również wyraźną zależność między zawartością ołowiu w roślinach a odległością od jezdni. W miarę wzrostu odległości zawartość tego metalu istotnie malała.

EN

The object of investigations, were three grass species predominant in the community: Dactylis glomerata L., Arrhenatherum elatius P.P. and Alopecurus pratensis L. In June 2008 three generative shoots, of these grasses growing at distances from the road (5, 55, 105 m) were taken. The samples from each distance from 10 randomly chosen places were taken. The material the investigations comprised the whole generative shoots as well as individual organs of these shoots (for leaves, stem, inflorescence). The collected samples were divided into two parts. One part, comprised the whole generative shoots but the second was divided onto individual organs. In prepared vegetable material the content of lead by the ASA method was determined. Lead distribution in individual parts of plants was different. The most of this element was determined in inflorescences, and the least in leaves. The conducted investigations also revealed, that the studied grass species have different ability of lead accumulation in the above - ground parts. The most of this element, in each distance from the road (1.88-6.11 mg∙kg-1 DM) was found in Arrhenatherum elatius. Moreover, an average concentration of lead per kilogram of dry mass of this species was about 1.71 mg higher than in Dactylis glomerata and about 2.12 mg higher than in Alopecurus pratensis. It was also stated that there is a clear dependence between the lead content in plants and the distance from the road. With the increasing distance, the content of this metal significantly decreased.

Słowa kluczowe

PL

baza paszowa; drogi miedzynarodowe; gatunki dominujace; laki; metale ciezkie; olow; pastwiska; roslinnosc przydrozna; trasa E-30; trawy; zagrozenia zdrowia; zanieczyszczenia komunikacyjne; zanieczyszczenia pasz; zawartosc olowiu; zwierzeta gospodarskie

EN

dominant species; meadow; heavy metal; lead; pasture; grass; health hazard; traffic pollutant; feed contamination; lead content; livestock

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 540
• Opis fizyczny: s.157-164,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Ciepiela G.A.

• Instytut Agronomii, Akademia Podlaska w Siedlcach, ul.B.Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Jankowska J.

autor

Kolczarek R.

autor

Jankowski K.

Bibliografia

• Bayçu G., Caner H., Gönençgil B., Eruz E. 2003. Roadside pollution of cadmium and lead in Istanbul City (Turkey) and their effect on Picea abies. Biologia, Bratislava 58: 109-114.
• Falkowski M. 1982. Trawy polskie. PWRiL Warszawa: 127-130.
• Filipek-Mazur B., Gondek K. 2002. Poziom wybranych metali ciężkich w glebach i runi łąkowej w granicach oddziaływania drogi krajowej Nr 4 na terenie powiatu dębickiego. Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 1-2(1-2): 131-141.
• Filipek-Mazur B., Gondek K., Mazur K. 2007. Oddziaływanie zanieczyszczeń komunikacyjnych wzdłuż drogi krajowej Nr 4 (Bochnia - Sędziszów Małopolski) na zawartość pierwiastków śladowych w glebie i runi łąkowej. Część II. Zawartość pierwiastków śladowych w runi łąkowej: Zesz. Probl. Post. Nauk. Roln. 520: 31-37.
• Gambuś F. 1997. Pobranie metali ciężkich przez różne gatunki roślin uprawnych. Cz. II. Akumulacja metali ciężkich w roślinach. Acta Agr. et Silv., Ser. Agr. XXXV: 31-43.
• Gondek K., Filipek-Mazur B. 2006. Zawartość metali ciężkich w glebach i roślinach z terenów zlokalizowanych wzdłuż odcinka drogi krajowej Nr 4 w granicach powiatu ropczycko-sędziszowskiego. Ecological Chemistry and Engineering 13(9): 899-905.
• Gorlach E. 1991. Zawartość pierwiastków śladowych w roślinach pastewnych jako miernik ich wartości. Zesz. Nauk. AR Kraków 262, Sesja Naukowa 34: 13-22.
• Gorlach E., Gambuś F. 1992. A comparison of sensitivity to the toxic of heavy metals by various plant species. Pol. J. of Soil Sci. 25(2): 207-213.
• Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN Warszawa: 398 ss.
• Klocek B., Osek M., Milczarek A. 2003. The contamination by cadmium and lead of feeds produced near the Fast roads. Ann. Anim. Sci., Suppl. 2: 273-276.
• Oliveira J.N.B., Peeters A., Sapek A., Sapek B., Lambert J. 1989. Relative absorption of trace elements and heavy metals by the herbage from Acores. 6th International Trace Element Symposium, vol. 2. Wyd.: Anke M., Baumann W, Bräunlich H., Brückens Chr., Gropple B. and Grün M.: Wissenschaftsbereich Tierernährungschemie Karl-Marx-Universität Lepzig, Budapest: 395-402.
• Ozmen O., Mor F. 2004. Acute lead intoxication in cattle housed in a battery factory. Vet. Hum. Toxicol. 46(5): 255-256.
• Tarvainen O., Ahonen-Jonnart W., Markolla A.M., Vare H. 1991. The influence of Al, Cu and Ni on peroxides activity in seedlings of Pinus silvestris and mycelia of Svillus variegates, w: Biochemical, molecular and physiological aspect of plant peroxides. Loborzewski J., Grepin H., Penel C. and Gaspar T.H. (Eds), University of Geneva: 443-445.
• Węglarz K. 2007. Metale ciężkie - źródła zanieczyszczeń i wpływ na środowisko. Wiad. Zootech. 3: 31-38.