PL
Celem badań była ocena zmienności i stopnia podobieństwa obiektów kolekcyjnych wybranych gatunków z rodzaju Lathyrus pod względem cech ilościowych oraz składu chemicznego nasion. Uwzględniono 35 form kolekcyjnych pochodzących z różnych regionów świata, a reprezentujących siedem najbardziej rozpowszechnionych gatunków: Lathyrus sativus, L. cicera, L. ochrus, L. clymenum, L. tingitanus, L. hirsutus i L. aphaca. Wszystkie obiekty pochodziły z kolekcji marginalnych roślin strączkowych zgromadzonych w IGR PAN w Poznaniu. Ocenę cech morfologicznych struktury plonowania prowadzono w oparciu o wyniki doświadczenia polowego, a zebrane nasiona stanowiły materiał do analiz zawartości białka, tłuszczu i profi lu kwasów tłuszczowych. Wyniki opracowano przy wykorzystaniu wielocechowej analizy statystycznej. Uzyskane wyniki umożliwiły ocenę zakresu zmienności obiektów w obrębie każdego z gatunków i między nimi. Na podstawie analizy składu chemicznego nasion wyodrębniono gatunki i obiekty o wysokiej zawartości białka, tłuszczu i korzystnym profi lu kwasów tłuszczowych, zwłaszcza nienasyconych
EN
The aim of the study was to estimate variability for selected traits in 35 accessions representing a few species of the genus Lathyrus. All accessions of the species Lathyrus sativus, L. cicera, L. ochrus, L. clymenum, L. tingitanus, L. hirsutus i L. aphaca originated from different Europeans countries as well as from other regions of the world and constituted a part of a collection located at the Institute of Plant Genetics in Poznań. Estimation of morphological traits and yield components was performed based on results from a fi eld trial. HSeeds provided the material to analyze the chemical composition including protein and fat content as well as profi le of fatty acids. Data from the fi eld trial and from the chemical analyses were processed statistically using mutltivariate statistics. Variability of morphological and yield parameters was analyzed for individual accessions as well as for entire species. Accessions and species were singled out which showed high contents of protein and fat and had an advantageous fatty acid profi le, particularly with respect to well-balanced composition of unsaturated fatty acids.