PL
This article shows the basis of theoretical high-pressure extraction. This method used compressed gases, extraction with liquid gases (undercritical extraction) and extraction with liquid mediums in their supercritical state (SFE). In presented work best side and conditions of selection of arrangements extraction systems of SFE method was showed. Besides properties of carbon dioxide and his advantages in technology SFE were described. In next parts of artiele were introduced parameters of leadership of supercritical extraction with the use of CO₂ and characterization of disolubility of different types of organic relationships in this process. To extent possibility of uses of supercritical extraction especially for relationships of polar type possibilities of usage so-called of modifiers were showed. The review of literature relating supercritical extraction in different branches of industry was described. To most important uses of SFE method one can number deodorization of natural products, receiving of natural essence and of smell centres and dividing and cleaning of edible oils. In next parts of article were executed review of applications of supercritical extraction to preparing and analysis of environmental samples containing of different contaminants types. The SFE method finds also use on scale industrial to decaffeination of coffees and of receiving of hop extracts. Many of literature reports refer to uses of supercritical extraction to receiving of essential oils from raw materials.
EN
W pracy przedstawiono podstawy teoretyczne ekstrakcji wysokociśnieniowej, w której wykorzystuje się gazy sprężone, ekstrakcję gazami ciekłymi (ekstrakcja podkrytyczna) oraz ekstrakcję płynnymi mediami w stanie nadkrytycznym (SFE). W prezentowanej pracy omówiono zalety metody SFE i warunki doboru układów ekstrakcyjnych. Ponadto omówiono właściwości dwutlenku węgla i jego zalety w technologii SFE. W dalszej części przedstawiono parametry prowadzenia ekstrakcji nadkrytycznej z użyciem CO₂ i charakterystykę rozpuszczalności różnych typów związków organicznych w tym procesie. W celu poszerzenia możliwości zastosowań ekstrakcji nadkrytycznej, zwłaszcza dla związków typu polarnego, omówiono możliwości stosowania tzw. modyfikatorów. Omówiono przegląd literatury dotyczącej ekstrakcji nadkrytycznej w różnych gałęziach przemysłu. Do najważniejszych zastosowań metody SFE można zaliczyć dezodoryzację produktów naturalnych, otrzymywanie naturalnych esencji i środków zapachowych oraz rozdzielanie i oczyszczanie olejów jadalnych. W dalszej części artykułu dokonano przeglądu zastosowań ekstrakcji nadkrytycznej do przygotowywania i analizy próbek środowiskowych zawierających różne typy kontaminantów. Metoda SFE znajduje również zastosowanie na skalę przemysłową do dekofeinizacji kawy oraz otrzymywania ekstraktów chmielowych. Wiele doniesień literaturowych dotyczy zastosowań ekstrakcji nadkrytycznej do otrzymywania olejków eterycznych z surowców roślinnych.