Mozliwosc i pobieranie miedzi oraz cynku przez rosliny w zaleznosci od wlasciwosci gleb

• Autorzy: Mercik S , Stepien W , Matysiak B
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Potatoes and winter wheat were grown on the microplots (stoneware pipes 0.4 m diameter and 1.2 m lengh) on the Experimental Field of Warsaw Agricul­tural University, Skierniewice. 0.3 m topsoil in stoneware pipes differed in or­ganic carbon (6.4, 8.3 and 11.2 g·kg⁻¹), soil pH (4.3, 4.8 and 5.9), silt and clay contents (17 or 26%) and Cu and Zn fertilization. Plant yields, Cu and Zn con­tents in potato tubers or wheat grain were determineds as well as Cu and Zn in 5 soil wxtraction solutions (HNO₃ + HC1, HC1, EDTA, CH₃COONH₄ i CaCl₂). Relatively high doses of microelements (30 mg Cu and 45 mg Zn·kg⁻¹) reduced plant yields but only on soils very acid and low of humus. Application of Cu and Zn to soil of high humus content and high pH increased plant yields. Cu and Zn contents in plants considerably increased after microelements' applica­tion but did not depend on the soil properties. Easy soluble forms of Cu and Zn ( CH₃COONH₄ and CaCl₂ solutions) rose with decrease of soil pH value. Correlation coefficients between Cu and Zn content or uptake by plants and Cu and Zn content in soil has not be sufficient to preferable one of the test method.

EN

Na Polu Doświadczalnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Skierniewicach prowadzono doświadczenia z ziemniakami i pszenicą w mikropoletkach (kamionki o średnicy 0,4 m i wysokości 1,2 m). 0,3 m górna warstwa gleby w kamionkach różniła się zawartością węgla organicznego (6,4; 8,3 i 11 >2 g·kg⁻¹), pH gleby (4,3; 4,8 i 5,9), zawartością części splawialnych (17 lub 26%) oraz nawożeniem Cu i Zn. Badano plony roślin oraz zawartości Cu i Zn w bul­wach ziemniaków oraz w ziarnie pszenicy. W próbkach gleb pobranych po zbio­rze roślin oznaczano również Cu i Zn w pięciu roztworach ekstrakcyjnych (HNO₃ + HC1, HC1, EDTA, CH₃COONH₄ i CaCl₂). Stosunkowo wysokie dawki mikroelementów (30 mg Cu i 45 mg Zn·kg⁻¹ gleby) obniżały plony roślin, ale tylko na glebie bardzo kwaśnej i ubogiej w próchnicę. Zastosowanie Cu i Zn do gleby z najwyższą wartością pH i zawartością próchnicy, przeważnie zwiększały plony roślin. Zawartości Cu i Zn w rośli­nach wyraźnie wzrastały po zastosowaniu tych mikroelementów, ale mało uzależ­nione były od właściwości gleb. Ilości najłatwiej rozpuszczalnych form Cu i Zn (w CH₃COONH₄ i CaCl₂) wzrastały w miarę zmniejszania wartości pH. Współ­czynniki korelacji między zawartością lub pobraniem Cu i Zn przez rośliny a za­wartością Cu i Zn w glebach nie dają podstaw do preferowania którejś z bada­nych metod.

Słowa kluczowe

PL

zawartosc miedzi; wlasciwosci gleby; gleby; ziemniaki; pszenica ozima; cynk; miedz; zawartosc cynku

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 502
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.235-245,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Mercik S

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Stepien W

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Matysiak B

• Insytyut Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skiernirwicach

Bibliografia

• Czekała J., Jakubus M. 2000. Występowanie miedzi, cynku i manganu w glebach uprawnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 471: 219-228.
• Domżał H., Wójcikowska-Kapusta A., Pranagal J. 1995. Zawartości miedzi, cynku, ołowiu i manganu w glebach w zależności od sposobu wieloletniego rolniczego użyt­kowania. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 418: 191-200.
• Erikson J.E. 1989. The influence of pH, soil type and time on adsorption and uptake by plants of Cd added to the soil. Wat. Air Soil Polut. 48: 317-335.
• Gembarzewski H., Kamińska W., Korzeniowska J. 1987. Zastosowanie 1 mol·dm⁻³ roztworu HCl jako wspólnego ekstrahenta do oceny zasobności gleb w przyswajalne formy mikroelementów. Prace Kom. Nauk PTG. 99: 1-9.
• Gembarzewski H., Obojski J., Strączyński S., Sienkiewicz U. 1995. Zawartość makro i mikroelementów w glebach i roślinach ziemniaka i pszenicy ozimej z pól o wysokiej produkcyjności. IUNG Puławy 80 ss.
• Gębski M., Mercik S. 1998. Wpływ węgla brunatnego, torfu oraz słomy na dostępność pierwiastków śladowych dla roślin. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 455: 73-85.
• Gorłach E., Gambuś F. 1991. Desprpcja i fitoprzyswajalność metali ciężkich w zależ­ności od właściwości gleby. Rocz. Glebozn. XLII 3-4: 207-215.
• Karoń B. 1992. Wpływ wapnowania na przemieszczanie miedzi w glebie. Mat. VII Symp. „Mikroelementy w rolnictwie" 16-17 IX, AR Wrocław: 93-97.
• Livens R. 1991. Chemical reaction of metals with humid material. Environmental Pollution 70: 183-208.
• Mercik S., Stępień W. 2000. Dostępność mikroelementów w doświadczeniach wielo­letnich w zależności od nawożenia i odczynu gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Roi 471: 395-402.
• Niemyska-Łukaszuk J. 1995. Wpływ składu granulometrycznego i odczynu gleby na zawartość przyswajalnych form metali ciężkich. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 418: 459-461.
• Nowosielski O. 1988. Zasady opracowania zaleceń nawozowych w ogrodnictwie. PWRiL: 224-240.
• Novozamsky J., Lexmond T.M., Houba U.J.G. 1993. A simple extraction procedure of soil for evaluation of uptake of some heavy metals by plants. Int. J. Anal. Chem. 51: 47-58.
• Obojski J., Strączyński S. 1995. Odczyn i zasobność gleb w makro i mikroelementy. IUNG Puławy: 86 ss.
• Ruszkowska M., Sykut S. 2000. Zawartość mikroelementów w plonach roślin na gle­bach wapnowanych i niewapnowanych w wieloletnim doświadczeniu lizymetrycznym. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 471: 513-520.
• Spiak Z., Wall L. 2000. Współzależność zawartości cynku w glebach i roślinach w warunkach polowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 471: 145-152.
• Strączyński S., Wróbel S. 2000. Zawartość mikroelementów w glebach w zróżnico­wanych kategoriach agronomicznych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 471: 549-554.