PL
W prezentowanym artykule dokonano przeglądu ekspozycji człowieka na środowiskowe skażenia chlorowanymi dibenzodioksynami i dibenzofuranami oraz bifenylami. Ocenia się, że 95% tej ekspozycji związane jest ze spożyciem tych związków z produktami pochodzenia zwierzęcego, takimi jak wołowina, produkty mleczarskie i ryby. Ocena ekspozycji konsumenta i analiza ryzyka wymaga znajomości składu spożywanej zwyczajowo dziennej racji pokarmowej oraz wpływu procesów technologicznych na pozostałości tych związków w artykułach spożywczych. Przedstawiono proponowane dopuszczalne dzienne pobrania tych związków. Przedstawiono również oszacowanie pobrania tych związków w różnych krajach, ze szczególnym uwzględnieniem krajów europejskich, jak również wpływ „skandalu dioksynowego" na regulacje prawne w Europie dotyczące dopuszczalnych poziomów dibenzodioksyn i polichlorowanych bifenyli w artykułach spożywczych.
EN
In the presented paper the exposure of a man to the environmental pollutants such as polychlorinated dibenzodioxins, dibenzofurans and biplienyls are reviewed. It is believed that 95% of exposure of a man is mainly through bioaccumulation of residues in animal food products such as beef, dairy and fish. Estimation of the exposure and risk analysis require knowledge of diet composition, consumption pattern and the effect of food processing and handling on those residues. Different maximum acceptable daily intakes of dioxins have been proposed. Recent estimates of dioxins and polychlorinated biphenyls intake, with emphasis on European countries to date are have been presented and the impact of dioxin scandal in Belgium on food regulations is discussed.