Rola przeciwpradowego przenikania hormonow w regulacji czynnosci jajnika i macicy u swini

• Autorzy: Stefanczyk-Krzymowska S
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania dotyczyły roli przeciwprądowgo przenikania hormonów w obszarze krezki jajnika (pierwsza część pracy) i w obszarze krezki macicy (druga część pracy). W pierwszej części pracy badano przeciwprądowe przenikanie wytwarzanych w jajniku hormonów steroidowych i możli­wości wpływu tego procesu na czynności jajnika i macicy. W doświadczeniu 1 u loszek dojrzałych płciowo, w 17. i 18. dniu cyklu rujowego porównywano stężenie estronu i androstendionu w macicznej krwi tętniczej i krwi obwodowej. Próbki krwi pobierano wielokrotnie przez kaniule założone operacyjnie - z gałązki tętnicy macicznej (za ujściem anastomoz łączących tętnicę maciczną z tętnicą jajnikową) i z żyły szyjnej zewnętrznej - od loszek w narkozie i w następnym dniu po zabiegu operacyjnym. Stwierdzono istotnie wyższe stężenie obu badanych hormonów (P≤ 0.001) w krwi pobranej z gałązki tętnicy macicznej niż we krwi obwodowej, średnio o 66% dla estronu i 43% dla androstendionu. Świadczy to, że macica jest zaopatrywana lokalnie krwią tętniczą o znacznie podwyższonym stężeniu hormonów steroidowych. W doświadczeniu 2 badano wpływ czynników or-adrenergicznych na przeciwprądowe przenikanie hormonów steroidowych w obszarze krezki jajnika. Dojrzałym płciowo loszkom, w 10. dniu cyklu rujowego wykonano infuzję noradrenaliny (α-adrenomimetyk), metoksaminy (α1-adrenomimetyk) lub prazosyny (α1-adrenolityk) do tkanek krezki jajnika, w okolicy tętnicy i żyły jajnikowej. Mierzo­no przepływ krwi w tętnicy jajnikowej przed i po infuzji. Jednocześnie pobierano próbki krwi (przez wprowadzone kaniule) w celu: oznaczenia uwalniania hormonów z jajnika (z żyły maciczno-jajnikowej) i określenia lokalnego wzrostu stężenia hormonów w macicznej krwi tętniczej (z gałązki tętnicy macicznej za ujściem anastomoz, między tętnicą maciczną oraz tętnicą jajnikową oraz z żyły szyjnej zewnętrznej). Wykazano zwiększone uwalnianie hormonów steroi­dowych z jajnika pod wpływem noradrenaliny (dla progesteronu P≤ 0.05) i metoksaminy (dla androstendionu P≤ 0.05), natomiast obniżone ich uwalnianie pod wpływem prazosyny (dla progesteronu P≤ 0.05). Nie stwierdzono istotnego wpływu pobudzania ani blokowania α-adrenergicznych receptorów na lokalny wzrost stężenia tych hormonów w macicznej krwi tętniczej. Świadczy to, że czynniki pobudzające oraz czynniki blokujące receptory a-adrenergiczne, które oddziałują na wydzielanie hormonów przez jajnik, nie mają wpływu na wzbogacenie tętniczej krwi macicznej w hormony steroidowe. W drugiej części pracy badano proces przeciwprądowego, zwrotnego transportu PGF 2α (wytwarzanej w macicy) w obszarze krezki macicy, w celu wyjaśnienia mechanizmu zwrotnego transportu i jego roli w uwalnianiu PGF2α do krwi żylnej oraz w ochronie ciałka żółtego przed luteolizą. Doświadczenie 3 wykonano na izolowanym rogu macicy, zaopatrywanym ogrzaną, natlenioną, z kontrolowanym przepływem, krwią własną od loszek w 10. dniu cyklu rujowego. 3H-PGF2α wprowadzano do światła macicy. Oznaczano ilość 3H-PGF2α w odpływie żylnym oraz ilość 3H-PGF2α transportowaną zwrotnie do macicy z krwią tętniczą, a także koncentrację 3H-PGF2α w tkankach macicy i krezki macicy. Stwierdzono dużą wydajność (wynoszącą ponad 30%) zwrotnego transportu 3H-PGF2α do macicy. Uzyskane wyniki wskazują na inny niż proponowany w teorii Bazera i Thatchera mechanizm przenikania 3H-PGF2α do światła macicy. W doświadczeniu 4 skrawki błony śluzowej i warstwy mięśniowej macicy, krezki macicy oraz naczyń żylnych i tętniczych krezki macicy od loszek w różnym stadium cyklu rujowego (1-3; 10-11; 15-17; 18-20 dniach cyklu) inkubowano z 3H-PGF2α lub 14C-sacharozą. Wykazano aktywny wychwyt PGF2α we wszystkich badanych tkankach z wyjątkiem błony śluzowej macicy, niezależnie od fazy cyklu i stężenia PGF2α w środowisku inkubacyjnym. Stwierdzono też, że wzrost stężenie PGF2α przyspiesza jej usuwanie z tkanek. Wyniki badań wnoszą nowe informa­cje potwierdzające naszą koncepcję o roli przeciwprądowego przenikania PGF2α w obszarze krezki macicy w ochronie ciałka żółtego przed luteolizą.

EN

The study concerned the role of countercurrent transfer of hormones in the mesovarium area and in the mesometrium area. Countercurrent transfer of steroid hormones produced in the ovary and their influence on the ovary and uterus function were investigated in the first part of the paper. In experiment 1 the concentrations of estrone and androstenedione in uterine arterial blood and systemic blood of sexually mature gilts on Days 17-18 of the estrous cycle were compared. Blood samples were collected repeatedly through catheters (inserted during surgery) from a branch of the uterine artery (beyond the issue of anastomoses between branches of the uterine and ovarian arteries) and from the jugular vein, in anaesthetized gilts and on the day following after surgery. Significantly higher concentrations of both hormones on average by 66% for estrone and 43% for androstenedione (P≤0.001) were demonstrated in blood taken from the branch of the uterine artery than in blood from the jugular vein. This means that the uterus is suppleid locally with blood containing considerably higher concentration of steroid hormones. In experiment 2 the effect of noradrenaline (α -adrenomimetic), methoxamine (α1-adrenomimetic) or prazosin (α1-adrenolytic) on countercurrent transfer of steroid hormones in the mesovarium area was investigated. The substances were infused into the mesovarium tissues (in the area of the ovarian artery) in sexually mature gilts on Day 10 of the estrous cycle. The blood flow in the ovarian artery was measured before and after the infusion. Blood samples were collected simultaneously (through catheters): to estimate hormones release from the ovary (from the utero-ovarian vein) and to evaluate of the local increase of steroid hormones in uterine arterial blood (from a branch of the ovarian artery beyond the issue of anastomoses between branches of the uterine and ovarian arteries and from the jugular vein). Increase of steroid hormones release from the ovary was found after infusion of noradrenaline (for progesterone P≤0.05) and after infusion of methoxamine (for androstenedione P≤0.05). In the contrary, decrease after infusion of prazosin (for progesterone P≤0.05) was demonstrated. Neither stimulation nor block of α-adrenergic receptors influenced significantly the local increase of steroid hormones concen­tration in uterine arterial blood. This indicats that the factors stimulating or blocking a-adrenergic receptors, which influence hormone secretion from the ovary, do not affect consi­derably on steroid hormones concentration in uterine arterial blood. Retrograde transfer of PGF2α (produced in the uterus) in the mesometrium area was studied in the second part of the paper. The experiments were conducted to explain the mechanism of PGF2α release into venus blood and the role of retrograde transfer of PGF2α in protection of corpus luteum against luteolysis. In experiment 3 isolated uterine horn of gilts on Day 10 of the estrus cycle, supplied with oxygenated and heated autologous blood at a stable flow rate was used. 3H-PGF2α was injected into the uterine lumen. The quantity of 3H-PGF2α in venous effluent and that of 3H-PGF2α back transferred into the uterus with arterial blood, as well as the concentration of 3H-PGF2α in uterine and mesometrial tissues were estimated. High efficiency of 3H-PGF2α back transfer (amounting to over 30%) was shown. The data demonstra­ted a different mechanism of 3H-PGF2α transfer into uterine lumen than that proposed in Bazer and Tatcher theory. In experiment 4 pieces of the endometrium, myometrium, mesometrium and arterial and venous vessels of the mesometrium from gilts at different stages of the estrous cycle (1 to 3; 10 to 11; 15 to 17; 18 to 20 days of the estrous cycle) were incubated with 3H-PGF2α or with 14C-sucrose. Active accumulation of PGF2α in myometrium, mesometrium as well as in arterial and venus vessels (independently of the stage of the estrous cycle and PGF2α concentration in incubation medium) was shown. In endometrium, unconsiderabl active accu­mulation was found only on Days 10-11 of the estrous cycl. Increase of PGF2α concentration in incubation medium accelerated its efflux from the tissues. The presented data demonstrate new informations which confirm our conception of the role of PGF2α retrograde transfer in the mesometrium area in prevention of luteal regression.

Słowa kluczowe

PL

fizjologia zwierzat; trzoda chlewna; narzady plciowe; macica; jajniki; krezka jajnika; krezka macicy; hormony steroidowe; przenikanie przeciwpradowe

EN

animal physiology; pig; reproductive organ; uterus; ovary; mesovarium; mesometrium; steroid hormone; counter-current transfer

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Zootechnica
• Rocznik: 1996
• Tom: 45,Suppl.A
• Opis fizyczny: s.1-59,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Stefanczyk-Krzymowska S

• Instytut Rozrodu Zwierzat i Badan Zywnosci PAN

Bibliografia

• Aguado L.J., Ojeda S.R. 1984. Prepubertal ovarian function is finely regulated by direct adre­nergic influences. Role of noradrenergic innervation. Endocrinology, 110: 1843-1853.
• Baker M.A., Hayward J.N. 1968. Carotid rete and regulation of brain temperature in sheep. Anat. Rec., 160: 309-310.
• Basini G., Grasselli F., Baratta M., Tamanini C. 1994. Testosterone modulates estradiol 17β production in bovine granulosa cells cultured in vitro. J. Reprod. Fertil., Society for the Study of Fertility, Abstr., 14:19-20.
• Bazer F.W., Thatcher W.W. 1977. Theory of maternal recognition of pregnancy in swine based on estrogen controlled endocrine versus exocrine secretion of prostaglandin F2α by the uterine endometrium. Prostagndins, 14: 397-401.
• Becker B. 1961. Cerebrospinal fluid iodide. Am. J. Physiol., 201: 1149-1151.
• Becker B. 1962. The transport of organic anions by the rabbit eye. I. In vitro iodopyracet (diodrast) accumulation by ciliary body-iris preparations. Am. J. Ophtalm., 50: 862-867.
• Bendz A., Einer-Jensen N., Lundgren O., Janson P.O. 1979. Exchange of krypton-85 between the blood vessels of the human uterine adnexa. J. Reprod. Fert., 57: 137-142.
• Bins R.M., Harrison F.A., Heap R.B. 1967. Transplantation of the ovary in the pig and in the pregnant sheep. Acta Endocrinol. Kobenhaven, Suppl. 119: 103.
• Caffrey J.L., Nett T.M., Abel J.H., Niswender G.D. 1979. Activity of β-hydroxy-∆5-steroid dehydrogenase and ∆5-∆4-isomerase in the ovine corpus luteum. Biol. Reprod., 20: 279-287.
• Csaky T.Z., Rigor B.M. 1968. The choroid plexus as a glucose barrier. Progress in Brain Research. Eds. Lajtha A. and Ford D.H. Elsevier., 29:147-158.
• Del Campo C.H., Ginther O.J. 1973. Vascular anatomy of the uterus and ovaries and the unilateral luteolytic effect of the uterus: horses, sheep and swine. Am. J. Vet. Res., 34: 305-316.
• Doboszyńska Т. 1994. Badania morfologiczne naczyń chłonnych podstawą w poznaniu ich roli i funkcji w więzadle szerokim macicy podczas cyklu rujowego u świni (hipotezy, koncepcje i plany badawcze). Konferencja: Postęp Badań w Biologii Rozrodu, Olsztyn, Streszcz. 13.
• Doboszyńska Т., Zezula-Szpyra A., Jodczyk K.J. 1991. Morphological basis of the vascular paraovarian plexus functioning during the oestrous cycle in pig and sheep. Roczn. Nauk Rol. PAN, Seria D. Monografie, 223.
• Doboszyńska Т., Gawrońska В., Zezula-Szpyra А. 1993. Topography and structure of the ovarian and subovarian lymphatics, and their role in the broad ligament of the uterus in pig. XVI Kongress of Polish Anatomical Society, Olsztyn, Abstr., 26.
• Dusza L., Okrasa S., Ciereszko R., Kotwica G., Tilton J. E. 1988. Endocrine changes associated with spontaneous lueolysis in sows. I. Temporal relationships among prolactin, prostaglan­din F2α progesterone and LH. Anim. Reprod. Sci., 17:115-122.
• Dynarowicz I., Mortensen A. 1986. Wpływ środków adrenomimetycznych na naczynia narządu rodnego świń w przebiegu cyklu rujowego. Pol. Arch. Wet., 26: 3-4.
• Einer-Jensen N. 1974. Local transfer of 133xenon from the uterine horn to the ipsilateral ovary in the mouse, hamster and guinea-pig. J. Reprod. Fert., 40: 479-482.
• Einer-Jensen N. 1988. Countercurrent transfer in the ovarian pedicle and its physiological implications. Oxford Rev. Repr. Biol., 10.
• Einer-Jensen N. 1989. A new method for measurements of plasma protein steroid-binding kinetics in human plasma at 37 C. Steroids, 54: 195-216.
• Einer-Jensen N., Waites G.M.H. 1977. Testicular blood flow and a study of the testicular venous to arterial transfer of radioactive krypton and testosterone in the rhesus monkey. J. Physiol., Lond., 267: 332-336.
• Einer-Jensen N., Kotwica J., Krzymowski Т., Stefańczyk-Krzymowska S., Kamiński T. 1993. Rapid absorption and local redestribution of progesterone after vaginal application in gilts. Acta Vet. Scand., 34: 1-7.
• Erics J., Schnurrbusch U. 1979. Uterine development in swine from birth to age of eight months. Arch. Exp. Vet. Med., 33: 457-452.
• Ford S.P., Christenson R.K. 1979. Blood flow to the uteri of sows during the estrous cycle and early pregnancy: Local effect of the conceptus on the uterine blood supply. Biol. Reprod., 21: 617-622.
• Ford S.P., Stice S.L. 1985. Effects of the ovary and conceptus on uterine blood flow in the pig. J. Reprod. Fert., Suppl. 33: 83-90.
• Ford S.P., Reynolds L.P., Farley D.B., Bhatnagar R.K, van Orden D.E. 1984. Interaction of ovarian steroids and periarterial at-adrenergic receptors in altering uterine blood flow during the estrous cycle of gilts. Am. J. Obstet. Gynecol., 150: 480-484.
• Foxcroft G.R., Hunter M.G. 1985. Basic physiology of follicular maturation in the pig. J. Reprod. Fert., Suppl. 33: 1-19.
• Frank M., Bazer F.W., Thatcher W.W., Wilcox C.J. 1977. A study of prostaglandin F2α as the luteolysin in swine: III. Effects of estradiol valerate on prostaglandin F, progestins, estrone and estradiol concentrations in the utero-ovarian vein of nonpregnant gilts. Prostaglandins, 14: 1183-1196.
• Frank M., Bazer F.W., Thatcher W.W., Wilcox C.J. 1978. A study of prostaglandin F2α as a luteolysin in swine: IV An explanation for the luteotrophic effect of estradiol. Prostaglandins 15 : 151-160.
• Free M.J., Jaffe R.A. 1975. Dynamics of venous-arterial testosterone transfer in the pampini­form plexus of the rat. Endocrinology, 97: 169-177
• Free M.J., Jaffe R.A., Jain S.K., Gomes W.R. 1973. Testosterone concentrating mechanism in the reproductive organs of the male rat. Nature, New Biol., 244: 24-26.
• Gawrońska В. 1995. The utero-ovarian anastomoses of the broad ligament of the uterus in sows: a scaning electron and light microscope study. Acta Anatomica. The Tenth European Anatomical Congress, Florencja, 152. (4):106.
• Gawrońska В., Doboszyńska Т., Zezula-Szpyra А. 1992. Lymphatic vessels in the broad ligament of the uterus in swine. Lymphology, 25: 90-96.
• Gawrońska В., Zezula-Szpyra A., Doboszyńska Т., Baranowski M., Andronowska А. 1994. Trój­wymiarowy obraz anastomoz łączących tętnicę jajnikową z tętnicą maciczną w obszarze więzadła szerokiego macicy świni. Konferencja Postęp Badań w Biologii Rozrodu, Olsztyn, Streszcz., 23.
• Ginther O.J., Del Campo C.H., Rawlings C.A. 1973. Vascular anatomy of the uterus and ovaries and the unilateral luteolytic effect of the uterus: a local venoarterial pathway between uterus and ovaries in sheep. Am. J. vet. Res., 34: 723-728.
• Gleeson A.R., 1974. Luteal function in the cyclic sow after infusion of prostaglandin F2α through a uterine vein. J. Reprod. Fert., 36: 487-488.
• Grażul A., Przala J, Więsak., Muszyńska A. 1986a. Effect of estradiol-17β and luteinizing hormone on progesterone secretion by luteal cells from early pregnant, estradiol benzoate-treated and human chorionic gonadotropin-treated sows. Exp. Clin. Endocrinol., 87: 239-246.
• Grażul A., Przała J, Więsak., Muszyńska A. 1986b. Oestradiol-17β influence on testosterone production of luteal cells from early pregnant, estradiol benzoate-treated and human chorio­nic gonadotropin-treated sows in vitro. Acta Veterinaria Hungarica, 34: 263-269.
• Gregoraszczuk E. 1983. Steroid hormone release in cultures of pig corpus luteum and granulosa cells: effect of LH, hCG, PRL and estradiol. Endocrinol. Exp., 17: 59-68.
• Gross T.S., Lacroix M.C., Bazer F.W., Thatcher W.W., Harney J.P. 1988. Prostaglandin secretion by perifused porcine endometrium: further evidence for an endocrine versus exocri­ne secretion of prostaglandins. Prostaglandins, 35: 327-341.
• Gross T.S., Mirando M.A., Young K.H., Beers S., Bazer F.W., Thatcher W.W. 1990. Reorienta­tion of prostaglandin F secretion by calcium ionophore, estradiol, and prolactin in perifused porcine endometrium. Endocrinology, 127: 637-642.
• Grzegorzewski W., Skipor J., Wąsowska В., Krzymowski Т. 1995. Counter current transfer of oxytocin from the venous blood of the perihypophyseal cevernous sinus to the arterial blood of carotid rete supplying the hypophysis and brain depends on the phase of the estrous cycle in pigs. Biol. Reprod., 52: 139-144.
• Guthrie H.D., Rexroad C.E., Jr and Bolt D.J. 1978. In vitro synthesis of progesterone and prostaglandin F by luteal tissue and prostaglandin F by endometrial tissue from the pig. Prostaglandins, 16: 433-440.
• Haney A.F., Schomberg D.W. 1978. Steroidal modulation of progesterone secretion by granulosa cells from large porcine follicles: a role for androgens and estrogens in controlling steroido­genesis. Biol. Reprod., 19: 242-248.
• Harrison F. A., Heap R.B. 1972. Ovarian activity in the pig after autotransplantation of an ovary. J. Physiol., 226, 39P.
• Harrison F.A., Heap R.B., Linzell J.L. 1968. Ovarian function in the sheep after the autotran­splantation of the ovary and the uterus to the neck. J. Endocr. 40, XIII.
• Hayward J.N., Smith E., Stuard D.G. 1966. Temperature gradient between arterial blood and brain in monkey. Proc. Soc. Exp. Biol. Med., 121: 547-551.
• Hunter R.H.F., Соок В., Poyser N.L. 1983. Regulation of oviduct function in pigs by local transfer of ovarian steroids and prostaglandins: a mechanism to influence sperm transport. Europ. J. Obstet. Gynec. reprod. Biol., 14: 225-232.
• Jankowski M. 1986. Przepływ krwi przez anastomozy łączące tętnicę maciczną i tętnicę jajnikową w izolowanej macicy loszki w fazie pęcherzykowej i fazie ciałka żółtego cyklu rujowego. Instytut Fizjologii Zwierząt ART Olsztyn (praca magisterska).
• Jones M.A., Kuehl T.J., Harper M.J.K. 1984. [3H] Prostaglandin accumulation in vitro by baboon uterus. J. Endocr., 106: 49-53.
• Katzenellenbogen B.S. 1980. Dynamics of steroid hormone receptor action. Ann. Rev. Physiol., 42: 17-35.
• Kotwica G. 1980. Poziom progesteronu we krwi obwodowej a zawartość receptorów cytozolowych w błonie śluzowej i mięśniowej macicy w toku cyklu płciowego loch. Instytut Fizjologii Zwierząt ART Olsztyn (praca doktorska).
• Kotwica J. 1980. Mechanism of prostaglandin F-2α penetration from the horn of the uterus to the ovaries in pigs. J. Reprod. Fert., 59: 237-241.
• Kotwica J., Krzymowski Т., Dębek J. 1978. Kaniulizowanie naczyń żylnych u świń do badań endokrynologicznych. Med. Wet., 34: 118-120.
• Kotwica J., Krzymowski Т., Stefańczyk S., Nowicka R., Dębek J. Czarnocki J., Kuźnia S., 1981. Steroids concentrating mechanism in the sows ovarian vascular pedicle. Adv. Physiol. Sci. 20: 149-152.
• Kotwica J. Williams G.L., Marchello M.J. 1982. Countercurrent transfer of testosterone by the ovarian vascular pedicle of the cow: Evidence for a relationship to follicular steroidogenesis. Biol. Reprod., 27: 778-789.
• Kotwica J., Skarżyński D., Jaroszewski J., Kotwica G. 1991. Effect of norepinephrine on the release of progesterone and ovarian oxytocin in cattle. Anim. Reprod. Sci., 26: 179-191.
• Koziorowski M. 1981. Receptory cytozolowe dla estradiolu w błonie śluzowej i mięśniowej macicy świni. Instytut Fizjologii Zwierząt ART, Olsztyn (praca doktorska).
• Koziorowski M. 1996. Przeciwprądowe przenikanie i zwrotny transport progesteronu, oksytocyny i prostaglandyny F2α w obszarze wiązadła szerokiego macicy krów w czasie trwania fazy lutealnej cyklu. Instytut Fizjologii Zwierząt ART Olsztyn (praca habilitacyjna).
• Koziorowski M., Kotwica G., Stefańczyk S., Krzymowski T. 1984. Estradiol, progesterone and testosterone receptors for pig endometrium and myometrium at various stages of the estrous cycle. Exp. Clin. Endocrinol., 84: 285-293.
• Koziorowski M., Krzymowski Т., Stefańczyk-Krzymowska S., Czarnocki J., Kotwica J., Zięcik A. 1988. Counter current transfer of polypeptide hormones from uterus to ovary in gilts using insulin as a model. Acta Physiol. Pol., 39:121-128.
• Koziorowski M., Stefańczyk-Krzymowska S., Okrasa S., Czarnocki J., Krzymowski Т. 1988. Radioactive prostaglandin F2a absorption from the uterine lumen into the venous blood and its back transfer from the broad ligament vasculature during early pregnancy of the gilt. 11th Int. Congr. Anim. Reprod. and Artific.Insem., Dublin, 2: 98.
• Koziorowski M., Stefańczyk-Krzymowska S., Czarnocki J., Krzymowski Т. 1989. Counter current transfer of oxytocin in area of cows broad ligament vasculature. Bull. Pol. Acad. Sei., Biol. Sci., 37: 109-116.
• Krzymowski Т. 1984. Rola naczyń krwionośnych i limfatycznych więzadła szerokiego macicy w hormonalnej regulacji czynności jajnika. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 309: 29-47.
• Krzymowski T. 1987. Mechanizmy chroniące ciałko żółte przed luteolizą w czasie cyklu i wczesnej ciąży. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 339: 167-186.
• Krzymowski Т., Kotwica J., Stefańczyk S. 1979. Venous-arterial counter current transfer in sow's ovarian vascular pedicle. 21st Wld Vet. Congr., Moscow, Abstr., 1: 70.
• Krzymowski Т., Kotwica J., Stefańczyk S. 1981. Venous-arterial counter-current transfer of [3H] testosterone in the vascular pedicle of the sow ovary. J. Reprod. Fert., 61: 317-323.
• Krzymowski Т., Stefańczyk S., Kotwica J., Czarnocki J., Glazer Т., Janowski Т., Chmiel J. 1981/1982. 3H-oestradiol-17β counter current transfer from ovarian vein into ovarian artery in cows. Anim. Reprod. Sci., 4: 199-206.
• Krzymowski Т., Kotwica J., Stefańczyk S., Czarnocki J., Dębek J. 1982a. A subovarian exchange mechanism for the countercurrent transfer of ovarian steroid hormones in the pig. J. Reprod. Fert., 65: 457-465
• Krzymowski Т., Kotwica J., Stefańczyk S., Dębek J., Czarnocki J. 1982b. Steroid transfer from the ovarian vein to the ovarian artery in the sow. J. Reprod. Fert., 65: 451-456.
• Krzymowski Т. Czarnocki J., Koziorowski M., Kotwica J., Stefańczyk-Krzymowska S. 1986. Counter current transfer of 3H-PGF2α in the mesometrium: a possible mechanism for prevention of luteal regression. Anim. Reprod. Sci. ,11: 259-272.
• Krzymowski Т. Kotwica J., Stefańczyk-Krzymowska S., Czarnocki J., Koziorowski M. 1987. Prostaglandin F2α back transfer from the mesometrium vasculature into the uterus of the gilt during early pregnancy and estrogen-induced pseudopregnancy. Anim. Reprod. Sci., 1 13: 199-210.
• Krzymowski Т., Stefańczyk-Krzymowska S., Koziorowski M. 1989. Counter current transfer of PGF2α in the mesometrial vessels as a mechanism for prevention of luteal regression in early pregnancy. Acta. Physiol. Pol., 40: 23-34.
• Krzymowski Т., Bartlewski P., Skipor J., Grzegorzewski W., Ziemińska A. 1990a. Counter current transfer of hormones from venous into arterial blood in vessels at the base of brain in rabbit. Acta Physiol. Pol., Suppl. 34: 172-173.
• Krzymowski Т., Kotwica J., Stefańczyk-Krzymowska S. 1990b. Uterine and ovarian countercur- rent pathways in the control of ovarian function in the pig. J. Reprod. Fert., Suppl. 40: 179-191.
• Krzymowski Т., Skipor J., Grzegorzewski W. 1992. Cavernous sinus and carotid rete of sheep and sows as a possible place for counter current exchange of some neuropeptides and steroid hormones. Anim. Reprod. Sci, 29: 225-240.
• Lacroix M.C., Kann G. 1983. Discriminating analysis of „in vitro" prostaglandin release by myometrial and luminal sides of the ewe endometrium. Prostaglandins, 25: 853-862.
• Lassen N.A., Longley J.B. 1961. Countercurrent exchange in vessels of renal medulla. Proc. Soc. exp. Biol. Med. 106: 743-748.
• Leung P.C.K., Armstrong D.T. 1979a. A mechanism for the intraovarian inhibitory action of estrogen on androgen production. Biol. Reprod., 21: 1035-1042.
• Leung P.C.K., Goff A.K., Kennedy T.G., Armstrong D.T. 1978. An intraovarian inhibitory action of estrogen on androgen production in vivo. Biol. Reprod., 19: 641-647.
• Leung P.C.K., Henderson K.M., Armstrong D.T. 1979b. Interactions of estrogen and androgen with gonadotropins on ovarian progesterone production. Biol. Reprod., 20: 713-718.
• Loeb L. 1923. The effect of extripation of the uterus on the life and function of the corpus luteum in the guinea pig. Proc. Soc. Exp. Biol. Med., 20: 441-464.
• Lundgren O. 1967. Studies on blood flow distribution and counter-current exchange in the small intestine. Acta Physiol. Scand., Suppl. 303: 1-42.
• Łakomy M. 1987. Unerwienie adrenergiczne i cholinergiczne narządów układu rozrodczego samiczego świni w różnych okresach cyklu jajnikowego, ciąży i laktacji. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol., 339: 89-104.
• Magness R.R., Ford S.P. 1982. Estrone, estradiol-17β and progesterone concentrations in uteri­ne lymph and systemic blood throughout the porcine estrous cycle. J. Anim. Sci., 57: 449-457.
• Magness R.R., Christenson R.K., Ford S.P. 1983. Ovarian blood flow throughout the estrous cycle and early pregnancy in sows. Biol. Reprod., 28: 1090-1096.
• Magoffin D.A., Erickson G.F. 1981. Mechanism by which oestradiol-17β inhibits ovarian androgen production in the rat. Endocrinology, 108: 962-969.
• McCracken J.A. 1984. Update on luteolysis-receptor regulation of pulsatile secretion of prosta­glandin F2α from the uterus. Reproduction, 16: 1-2
• McCracken J.A., Einer-Jensen N. 1976. The counter current transfer of progesterone in the ovarian vascular pedicle. 5th Int. Congr. Endocrinology, Hamburg, Abstr. 775: 320.
• McCracken J.A., Carlson J.C., Glew M.E., Goding J.R., Green K, Samuelsson N. 1972. Prosta­glandin F2α identified as a luteolytic hormone in sheep. Nature, New Biol., 238: 129-134.
• McCracken J. A., Schramm W., Barcikowski В., Wilson L. 1981. The identyfication of prosta­glandin F2α as a uterine-luteloytic hormone and the hormonal control of its synthesis. Acta Vet. Scand. Suppl. 77:71-88.
• Moeljano M.P.E., Thatcher W.W., Bazer F.W., Frank М., Owens L.J., Wilcox. 1977. A study of prostaglandin F2α as the luteolysin in swine. II. Characterization and comparison of prosta­glandin F, estrogens and progestin concentrations in utero-ovarian vein plasma of nonpre­gnant and pregnant gilts. Prostaglandins, 14: 543-555.
• Morawski D. 1986. Wpływ estradiolu na przepływ krwi przez anastomozy łączące tętnicę macicz­ną z tętnicą jajnikową w izolowanej macicy świni. Instytut Fizjologii Zwierząt ART, Olsztyn (praca magisterska).
• Murray F.A., Bazer F.W., Wallace H.D., Warnick AC. 1972. Quantitative and qualitative variation in the secretion of protein by the porcine uterus during the estrous cycle. Biol. Reprod., 7: 314-320.
• Muszyńska A. 1991. Receptory β-adrenergiczne w ciałku żółtym świni oraz wpływ katecholamin na sekrecję progesteronu przez komórki lutealne w warunkach in vitro. Instytut Fizjologii Zwierząt ART, Olsztyn (praca doktorska).
• Pharazyn A. Foxcroft G.R., Aherne F.X. 1991. Temporal relationship between plasma progeste­rone concentrations in the utero-ovarian and jugular veins during early pregnancy in the pig. Anim. Reprod. Sci., 26: 323-332.
• Pharriss B.B., Wyngarden L.J. 1969. The effect of prostaglandin F2α on the progesterone content of ovaries from pseudopregnant rats. Proc. Soc. exp. Biol. Med., 130: 92-94.
• Reynolds L.P., Ford S.P. 1984. Contractility of the ovarian vascular bed during the oestrous cycle and early pregnancy in gilts. J. Reprod. Fert., 71: 65-71.
• Ruh T.S., Ruh M.F. 1975. Androgen induction of a specific uterine protein. Endocrinology, 97: 1144-1150.
• Schmidt-Nielsen K. 1981. Countercurrent system in animals. Sci. Am., 244: 118-128.
• Schramm W., Einer-Jensen N., Schramm G. 1986a. Direct venous-arterial transfer of ,25I-radiolabelled relaxin and thyrozin in the ovarian pedicle in sheep. J. Reprod. Fert., 77: 513-521.
• Schramm W., Einer-Jensen N., Schram G., McCracken J.A. 1986b. Local exchange of oxytocin from the ovarian vein to ovarian arteries in sheep. Biol. Reprod., 34: 671-680.
• Simmen R.C.M., Simmen F.A., Bazer F.W. 1991. Regulation of synthesis of uterine secretory proteins: evidence for differential induction of porcine uteroferrin and antileucoproteinase gene expression. Biol. Reprod., 44: 191-200.
• Stefańczyk S. 1982. Mechanizm wiązania testosteronu przez obszar szypuły naczyniowej jajnika i macicę. Instytut Fizjologii Zwierząt ART, Olsztyn (praca doktorska).
• Stefańczyk S. 1984. Mechanizm wiązania testosteronu przez obszar szypuły naczyniowej jajnika i macicę. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 309: 181-189.
• Stefańczyk-Krzymowska S. 1994. Regulacja cyklu rujowego u świni: fakty i hipotezy. Konferen­cja: Postęp Badań w Biologii Rozrodu, Olsztyn, Streszcz. 11.
• Stefańczyk-Krzymowska S., Krzymowski Т., Einer-Jensen N., Kamiński Т., Kotwica J. 1990. Local transfer of prostaglandin F2α from the uterine lumen into the venous and arterial blood and into uterine, mesometrial and ovarian tissue on Day 18 of pregnancy in the pig. Anim. Reprod. Sci. 23: 223-235.
• Stefańczyk-Krzymowska S., Grzegorzewski W., Skipor J., Krzymowski Т. 1992. Effect of unilate­ral ovariectomy on counter-current transfer of prostaglandin F2α in the area of mesometrium vasculature in the pig. Bull. Pol. Acad. Sci., Biol. Sci., 40: 29-35.
• Stefańczyk-Krzmowska S., Skipor J., Grzegorzewski W., Wąsowska В., Krzymowski Т. 1992 a. Local increase of steroid hormone concentration in blood supplying the uterus and oviduct as a consequence of counter current transfer in the mesovarium area in gilts. J. Physiol, and Parmacol. 43:242.
• Stefańczyk-Krzymowska S., Skipor J., Grzegorzewski W., Wąsowska В., Krzymowski Т. 1994a. Local increase of steroid hormone concentrations in blood supplying the uterus and oviduct in anaesthetized and conscious gilts. Anim. Reprod. Sci., 37: 35—41.
• Stefańczyk-Krzymowska S., Szafrańska В., Kamiński Т., Krzymowski Т. 1994b. Total content of prostaglandin F2α in the endometrium and myometrium from various section of porcine uterine horn during the estrous cycle. Prostaglandins, 48: 99-108.
• Stice S.L., Ford S.P., Rosazza J.P., Van Orden D.E. 1987. Interaction of 4-hydroxylated estra­diol and potential-sensitive Ca2+ chanels in altering uterine blood flow during the estrous cycle and early pregnancy in gilts. Biol. Reprod., 36: 369-375.
• Thatcher W.W., Bazer F.W., Sharp D.C., Roberts R.M. 1986. Interrelationship between uterus and conceptus to maintain corpus luteum function in early pregnancy: sheep, cattle, pigs and horses. J. Am. Sci., 62, Suppl. 2: 25-46.
• Veldhuis J. D., Klase P. A. 1982. Calcium ions modulate hormonally stimulated progesterone production in isolate ovarian cells. Biochem. J., 202: 381-386.
• Waites G.M.H., Moule G.R. 1961. Relation of vascular heat exchange to temperature regulation in the testis of the ram. J. Reprod. Fert., 2: 213-224.
• Walsh S.W., Yutrzenka C.J., Davis J.S. 1979. Local steroid concentrating mechanism in the reproductive vasculature of the ewe. Biol. Reprod., 20: 1167-1171.
• Więsak Т., Przała J., Muszyńska A., Hunter M. G. 1990. Effects of catecholamins and FSH on progesterone secretion by pig granulosa cells. Endocr. Exper., 24: 449-456.
• Wu M.C., Dziuk P.J. 1988. Ovarian influence on uterine growth in prepubertal gilts. J. Anim. Sei., 66: 2893-2898.
• Zezula-Szpyra A., Andronowska A., Doboszyńska Т. Gawrońska В. Szarejko В. 1996а. The influence of estradiol on the activity of NADPH-diaphorase in the endothelium of the blood vessels in broad ligament of the uterus of ovarictomized pigs. Folia Histochem. Et Cytobiol., 34, Suppl. 1: 57-58.
• Zezula-Szpyra A., Andronowska A., Gawrońska В., Doboszyńska Т. 1996b. NADPH-diaphorase histochemistry in the endothelial cells of lymph vessels in the broad ligament of the uterus in ovarectomized pigs. Folia Histochem. Et Cytobiol., 34, Suppl. 1: 55-56.